Yolcu da Kurban Kesebilir By: reyyan Date: 21 Ocak 2012, 21:10:30
10-11. Yolcu Da Kurban Kesebilir
2814... Sevbân'dan demiþtir ki:
Rasûlullah (s.a.) (Veda Haccýnda bir) kurban kesti. Sonra (bana): "Ey Sevban! Þu koyunun etini Ýslah et" dedi (ben de bu emri yerine getirdim ve) Medine'ye gelinceye kadar kendisine ondan yedirmeye devam ettim.[126]
Açýklama
Metinde geçen Eslih =ýslâh et, cümlesinden maksat eti bir parça kaynatarak sudan çýkarýp güneþte kurutmak suretiyle dayanýklý hale getirmektir.[127]
Bazý Hükümler
1. Kurban etlerini üç günden fazla saklamak caizdir.
2. Yolculuða çýkan bir kimsenin yanýna yeten kadar azýk almasý caizdir. Bu tevekküle mani deðildir.
3. Þer'an yolcu sayýlan kimseler de kurban kesmekle mükelleftirler. Cumhur ulemanýn görüþü de budur.
Hanefîlerden en-Nehâî'ye göre; meþakketinden dolayý yolcular kurban kesmekle mükellef tutulmamýþlardýr. Fakat nafile olarak keserlerse kurban sevabý alýrlar.
Bu görüþ, Hz. Ali'den de rivayet olunmuþtur. Malikîlere göre de þer'an zengin sayýlan hür bir müslüman mukim iken de yolcu iken de kurban kesmekle mükelleftir. Ancak o sene hacda bulunan kimseler bundan müstesnadýrlar.Hanefî âlimlerine göre; bu hadis-i þerifi Hz. Peygamber'in Veda haccýnda kestiðinden bahsedilen kurbanýn vâcib olan Udhýya kurbaný olmayýp nafile kesilen bir kurban olduðuna delâlet etmektedir.
Fâide: a. Eðer bir kimse kurban edilebilecek bir hayvan satýn alýr da onu kurban etmek üzere belirlemeden hayvanda kurban edilmeye engel bir kusur görecek olursa, isterse bu hayvaný sahibine iade eder. Ýsterse iade etmez ve hayvanýn kusurundan dolayý kendisinin uðradýðý zararý mal sahibine ödetir. Fakat hayvandaki bu kusur kurban edilmesine engel olmayacak cinsten bir kusur ise, hayvaný kurban eder ve bu kusurdan dolayý uðradýðý zararý da mal sahibinden alýr.
Eðer bu hayvaný kurban etmek üzere tayin etmiþ, ondan sonra da hayvanda kurban edilmesine engel bir kusur bulunduðunu görmüþse, o zaman hayvaný geri vermekle, ya da geri vermeyip hayvanýn kusurundan dolayý kendisinin uðramýþ olduðu zararý mal sahibine ödetmek, þýklarýndan birini tercih etme hakkýna sahiptir" denilmiþtir. Hayvaný elinde tutup uðradýðý zararý mal sahibinden geri almasý þýkkýný tercih etmesi halinde, bazýlarýna göre; bu tazminat kendisinin olur. Bazýlarýna göre kendisinin olamaz. Onu tasadduk etmesi gerekir.
Fakat, hayvandaki bu ayýp hayvanýn kurban edilmesine engel teþkil etmeyen bir ayýpsa ve satýn alan kimse hayvaný kurban olarak belirledikten sonra, bu ayýbýn farkýna varmýþsa, ayýp hayvanýn kurban olarak belirlenmesine engel teþkil etmeyeceðinden, hayvan kurban olarak belirlenmiþ sayýlýr. O kimsenin bunu kurban etmesi üzerine vacib olur. Eðer, bu ayýp hayvanýn kurban edilmesine engel teþkil edecek cinstense, hayvaný daha önce kurban olarak belirlemiþ olmasý, nezir hükmünde olduðundan, bu nezrini yerine getirebilmek için onu kesmesi icabeder. Fakat bu onu udhiye kurbaný kesme mükellefiyetinden kurtaramaz. Baþka bir kurban kesmesi icab eder.
b. 1- Eðer udhiye kurbaný, kesilmeden önce yavrularsa veya kesildikten sonra karnýndan diri olarak bir hayvan çýkarsa, bu yavru da kesilir. Kurban olarak annesine yapýlan muamele aynen buna da yapýlýr. Kurban günleri geçinceye kadar kesilmeyecek olursa, Hanefîlere göre canlý olarak tasadduk edilir.
Bu yavru kaybolacak veya sahibi kesip yiyecek olursa kýymetini tasadduk eder.
Onu gelecek seneki kurban bayramýna kadar bekletip o sene kurban edecek olursa, onu kesilmiþ halde tasadduk etmesi gerektiði gibi, onunla birlikte hayvanýn kesilmesinden dolayý kaybolan kýymetini de tasadduk etmesi icabeder. Ayrýca sahibinin kurban borcundan kurtulmasý için baþka bir kurban daha kesmesi gerekir. Hanefî âlimlerine göre, müftabih olan görüþ budur.
II. Malikîlere göre, kurban kesilmeden önce yavrulayacak ya da kesildikten sonra karnýndan diri olarak bir yavru çýkacak olursa, o yavruyu hemen o anda kesmek ve kurban olarak annesine yapýlan iþlemi aynen ona da yapmak mendubtur. Fakat, bu yavru o sene kesilmeyip de bekletilecek olursa, sahibinin onu kurban olarak kesmesi yeterlidir. Ýkinci bir hayvaný kesmesi gerekmez.
III. Þafiîlerle Hanbelîlere göre; eðer hayvan "þu benim kurbanlýðýmdýr" gibi bir sözle veya nezir yoluyla kurbanlýk olarak belirlenmiþ de hayvan kesilmeden önce veya sonra canlý bir yavru doðurmuþsa, onu annesiyle birlikte kesmesi kurban olarak annesine yapýlan iþlemin ona da yapýlmasý icabeder. Týpký annesi gibi onu kurban günlerinden önce kesmek caiz olmadýðý gibi kurban günlerinden sonra kesmek de caiz deðildir.
c. I. Hanefîlere göre, kurbanlýk olarak belirlenen bir hayvanýn kesilmeden önce yününü kesmek mekruh olduðu gibi, kesildikten sonra kesmek de mekruhtur. Eðer yünü kesilecek olursa tasadduk edilmesi icab eder.
Ayný þekilde kurbanlýk bir hayvana binmek üzerine yük yüklemek, kiraya vermek, sütünden faydalanmak da mekruhtur. Eðer hayvanýn memelerine süt dolar da rahatsýzlýk verirse bakýlýr; kesim zamaný yakýnsa memesine soðuk su serpilerek sütünün çekilip gitmesi saðlanýr. Eðer kesim zamaný yakýn deðilse, o zaman hayvanýn sütü saðýlarak tasadduk edilir.
Yukarýda sayýlan yollardan biriyle kurbandan istifade edilerek menfaat saðlanmýþsa, bu menfaatle birlikte menfaat te'mini esnasýnda hayvanýn vücudundan eksilen kýymette tasadduk edilir. Kurbanlýk olarak tayin edilen bir hayvaný, bir baþkasýyla deðiþtirmek de mekruhtur.
II. Mâlikîler'e göre, bir kimse nafile olarak kurban etmek üzere bir hayvan satýn alýr, satýn alýrken yününden de faydalanmaya niyyet etmediði halde bu hayvaný kurban etmeden önce yününü kesecek olursa, bakýlýr; hayvaný kesmeden önce aynen eskisi gibi veya ona yakýn þekilde tüyleri yerine gelecek olursa, bunda hiçbir sakýnca olmaz. Eðer, bu tüyler yerine gelmeyecek olursa, o zaman mekruhtur. Nezir kurbanýna gelince, onun yünlerini kesmek haramdýr. Nezir kurbaný nafile kurbaný gibidir de denilmiþtir.
III. Þafiîlerle Hanbelîlere göre, hayvanýn tüyünü veya yününü kesmek kendisine yarýyor ve semizleþmesini saðlýyorsa, onlarý kesmekte bir sakýnca yoktur. Ancak kesilen tüylerin ya da yünlerin tasadduk edilmesi gerekir.
Fakat, bunlarý kesmek hayvana zarar veriyorsa, yahutta onlarýn hayvanýn vücudunda kalmasý kendisine bir fayda saðlýyorsa, o zaman kesilmeleri caiz deðildir.[128]
[126] Müslim, edahî 35.
Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Þerhi, Þamil Yayýnevi: 10/502-503.
[127] Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Þerhi, Þamil Yayýnevi: 10/503.
[128] el-Muðnî, Ibn Kudame, XI-104, 105.
Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Þerhi, Þamil Yayýnevi: 10/503-505.
Ynt: Yolcu da Kurban Kesebilir By: Bilal2009 Date: 09 Eylül 2023, 20:21:29
Rabbim paylaþým için razý olsun
Ynt: Yolcu da Kurban Kesebilir By: Sevgi. Date: 11 Eylül 2023, 21:33:14
Esselâmu Aleyküm bu bilgileri bizlerle paylaþan kardeþlerimizden Allah razý olsun