Zekat Verilmeyen Yerler By: seymanur K Date: 04 Ocak 2012, 20:36:58
Zekat Verilmeyen Yerler
Þu beþ sýnýfa zekat verilmez:
1- Mal ve servet varlýðý ile zengin olanlara.
2- Kölelere.
3- Beni Haþimi ve Beni Muttalibilere,
4- Fakir ve miskin ismi allýnda nafakasý kendisine ail olanlara.
5- Fakir bile olsa kâfir bir kimseye zekat verilmez.
tr
Peygamberimiz (s.a.v) þöyle buyurmuþtur: "Zenginlere ve uzuvlarý saðîam'oîan kuvvetlilere zekat helal olmaz."[1]
Hadisi þerifte geçen "Mirret" kelimesi kazanabilen ve güçlü kiþi demektir. Þu halde iþ sahasý bulunduðu halde çalýþmayan kiþiye ve zengine zekat verilmez.
Kölelere zekat verilmeyiþinin nedeni, kölelerin bakýmý, masrafý ve nafakasý onun sahibine aittir. Daha evvel söylediðimiz gibi kölenin azad edilebilme durumu varsa ve verilebilecek zekat onun azat olmasý için bir vesile teþkil ediyorsa, o durumdaki köle veya kölelere de zekat verilebilir.
Beni Haþimiler'e ve Beni Muttalibiler:
Haþimoðullanndan maksat Resulullah (s.a.v.) efendimizin amcalarý tarafýndan olan neslinden ibarettir ki Hz. Ali, kardeþleri Âkil ve Cafer bu soydandýr.
Muttalip sülalesi ise Peygamberimiz Hz. Muhammed (s.a.v.)'in dedesi Abdulmuttalib'in amcasý yani Haþim'in kardeþi olan Muttalib'in neslinden selen kimselerdir.
Nafakalarý baþkasýna ait olan fakir ve miskin kimselere bu isim altýnda zekat verilmez. Ancak bunlarýn savaþla bulunmalarý veya mubah bir þekilde borçlanmýþ olmalarý ile kendilerine zekat verilebilir.
Borçlanmanýn mubah olmasý gerekir. Yani bir mesken yapma, çocuklarýnýn normal rýzkýný tayin etme, çocuðu evlendirme... vs.
Zekatý hak etmeyen kimsenin zekatý almasý veya böyle bir durumda olan kimseye bilerek zekat vermek haramdýr.
Zekat, muhtaç veya ihtiyacý olanýn hakký olduðu için zengine veya zekata ihtiyacý olmayan kimseye verilmez. Çalýþmaya gücü yetip de iþ bulma imkâný olan kimseye de zekat verilmez.
Mal bir yerde olur, mal sahibi baþka yerde olursa zekatý, malýn bulunduðu yerin müstehaklarina vermek zorunludur. Þayet orda fakir bulunmazsa en yakýn yerin fakirlerine verilecektir.
Bir yerde müstehaklar bulunduðu halde zekatý vacip olduðu o yerden baþka bir yere nakletmek haramdýr.
Kâfire, mükatep olmayan köleye (azat olma durumu olmayan) zekat verilemiyeceði gibi çocuk ve deliye de zekat verilmez, ancak bunlarýn velilerine verilir. Çünkü bunlarýn nafakasý velilerine aittir.
Haram yolda harcayacaðý bilinen kimseye zekatý vermek caiz olmayýp haramdýr.
Peygamberimiz fs.a.v) þöyle buyurmuþtur:
"Þüphesiz ki sadakalar (zekat) insanlarýn kirlerinden baþka bir þey deðildir. Sadakalar ne Muhammed' e ne de Muhammed'in ehline helal olmaz." [2]
Ebu Hureyre (r.a) þöyle rivayet eder:
'Bir defasýnda Hz. Ali'nin oðlu Hasan sadaka hurmalarýndan bir hurmayý alýp aðzýna koydu. Hz. Peygamber: "Hayýr, hayýr onu aðzýndan çýkar. Bizim sadaka yemediðimizi bilmiyor musun?" [3] diye buyurdu.
Bjr kimse nafaka ve ihtiyacý kendisine ait olan bir kimseye zekat veremez çünkü burda vereceði zekat yine kendi menfaatine dönecektir. Bunun için bir kimsenin kendi ana-babasýna, dede veya nenesine zekat vermesi caiz olmaz. Çünkü onlara bakmakla mükelleftir. Keza bir kimse, küçük çocuklarýna veya bakmakla yükümlüðü olduðu torunlarýna zekat veremez. Ancak çocuðu büyümüþ ve ondan ayrý ise o zaman ona zekat verebilir. Çünkü o durumda çocuðuna bakmakla mükellef deðildir.
Peygamberimiz (s.a.v) Muaz bin Cebel'i Yemen'e vali olarak gönderirken O'na þöyle buyurmuþtur:
"Onlarý önce Allah'tan baþka ilah olmadýðýna ve benim de Allah'ýn resulü olduðumu bilmeye davet et... Eðer bunu kabul ederlerse, bu defa onlara bildir ki Allah kendilerine mallarýnda zekat farz kýlmýþtýr. Bu zekatý zenginlerden alýnýr onlarýn fakirlerine verilir." [4]
Onlarýn fakirlerinden kasýt, onlarýn müslümanlarýdýr. Yani herhangi bir fakire verilir diye bir þey söz konusu deðildir. Zekat ancak fakir müslü-manlara verilir. Hadisin metninde, 'onlarýn fakirlerine verilir' ibaresi buna delil gösterilebilir.
--------------------------------------------------------------------------------
[1] In, Dmud, 1634 Týrnnzý,652.
[2] Muslini, 1072
[3] Buharý, 1420, Muslini. 1069
[4] Býýhaýý, Mi