Kalp neden solda atar By: hafiza aise Date: 31 Aralýk 2011, 21:40:52
Kalp neden solda atar?
Kurbaðalarla çalýþan bilimciler, embriyoda hücre iletiþiminden sorumlu iki iletim uyarý maddesinin bugüne kadar bilinmeyen iki görevini çözdü.
Kalbin solda atmasý, karaciðer ve dalaðýn bedenin sað tarafýndaki yerlerini bulmalarý, ancak bu iki maddenin birlikte çalýþmasý halinde mümkün.
Bu iki uyarý maddesinin ortaklýðý, yetiþkin beden için de önemli. Ortak çalýþma bozulduðunda, kanser tetiklenebilir (Current Biology).
Serotonin genelde mutluluk hormonu olarak bilinir. Bu madde bedendeki birçok iþlevi ayarlar. Mesela beyin, midenin sinir sistemi veya baðýrsaklardaki iþlevler gibi. Wnt de benzer marifetlere sahip diðer bir madde. Örneðin kurbaða embriyonunda, kafa/kuyruk ekseninin geliþmesinden sorumlu. Sineklerde ise kanatlarýn büyümesini saðlýyor.
Almanya- Hohenheim Üniversitesi geliþim biyologu Martin Blum, bu iki uyarý maddesinin birlikte embriyodaki sað-sol asimetrisinden sorumlu olduðunu buldu. Ýkisi birlikte embriyonun erken evresinde organlarýn doðru yere gitmesini saðlayan hücre iletiminin bir kýsmýný çalýþtýrýyor. Serotonin ve Wnt bunun için son derece karmaþýk bir mekanizmayý harekete geçiriyor. Yumurta döllendikten sonra simetrik bir hücre yýðýný olarak bölünüyor. Ancak sadece birkaç saat sonra serotonin ve Wnt özel hücrelerde, pervane gibi dönen minik kamçýmsý uzantýlarýn büyümesini saðlýyor. Bu koordine hareket daha sonra hücre üzerinde, saðdan sola hareket eden bir sývý akýntýsýný baþlatýyor. Ýþte bu uyarým hücrelerin bir kýsmýnda, organlarýn bedendeki doðru yerlerini bulmalarýný saðlayan genleri çalýþtýrýyor.
Serotonin ve Wnt maddesinin birlikte çalýþmasý þart, yoksa süreç devreye girmez ve embriyoda bozukluklar geliþir. Ancak anlaþýldýðý üzere bu iki maddenin birlikte iþlemesi yetiþkin insan için de önemli. Bu süreç iþlemediðinde bölünmemesi gereken hücreler de bölünmekte.
Bunun bir açýklamasý kanser olabilir. Nitekim tümörler, yetiþkin hücrelerden çok embriyonun hücrelerine benziyorlar. Bu nedenle bulgunun kanser tedavisinde de yararlý olabileceði sanýlmakta.