Emanet ve Ehliyet
Pages: 1
Genel Bilgiler By: sumeyye Date: 17 Aralýk 2011, 16:59:04
Birinci Bölüm

Genel Bilgiler



1 ALLAHÛ  TEÂLA  (CC)'NIN  bütün  insanlardan ruhlar aleminde iken "Misak" aldýðý mütevatir haberlerle sabittir. Bu bir anlamda Allahû Teâla (cc) ile insanlar arasýnda tahakkuk eden manevi bir mukaveledir.(1) Her mü'min: "Ne zamandan beri müslümansýn?" sualine, "- Galû Belâ'dan beri" diyerek, bu misaký ikrar eder. Kur'an-ý Kerim'de, Allahû Teâla (cc)'nýn "Emanet'i" göklere, daðlara ve yeryüzüne teklif ettiðini, onlarýn bu emanetin aðýrlýðý karþýsýnda endiþeye düþtükleri, insanýn ise kendi iradesi ile emaneti yüklendiði bildirilmiþtir.(2) "Emanet", Allahû Teâla (cc)'nýn tekliflerinin tamamýna verilen bir isimdir.(3) Usûl-i Fýkýh'ta yegâne hüküm koyucu olan Allahû Teâla (cc)'nýn; tekliflere muhatap olan insana yüklediði "Vazifeler" manasýna kullanýlýr.(4) Ýnsanýn lehinde ve aleyhindeki haklarýna sahip olabilmesine "Ehliyet" denilmiþtir. Allahû Teâla (cc)'nýn teklifleri bu ehliyet'e dayanýr.(5) Ehliyet sahibi olan insan; emaneti yüklendiði için, yeryüzünde Allahû Teâla (cc)'nýn halifesidir.(6) Ýnsanoðlunun "Eþref-i Mahlûkat" (yaratýlmýþlarýn en þereflisi) olmasý, bu hilâfete dayanýr. Eðer ruhlar aleminde gerçekleþen misaký reddeder, hevâsýný ilahlaþtýrýr ve taðuta kulluk ederse, hayvandan daha aþaðý bir seviyeye düþmesi mümkündür. Müþriklerin necaset hükmünde olmasýnýn sebebi budur.



 2 Ýnsanoðlunun dünya üzerindeki mücadelesi, Hz. Adem (as) ile birlikte baþlamýþtýr. Ýlk insanýn, ayný zamanda ilk peygamber olmasý  önemli bir hadisedir. Resûl-i Ekrem (sav)'in: "Hepiniz Adem (as)'in çocuklarýsýnýz. Adem (as) ise topraktan yaratýlmýþtýr"(7) buyurduðu ve bütün insanlarýn ceddinin Hz. Adem (as) olduðunu teblið ettiði sabittir. Dolayýsýyle kavim, dil ve renk açýsýndan bütün insanlar, Hz. Adem'in neslidir. Birbirlerine eþittirler. Hiçbir kavmin diðerine bir üstünlüðü yoktur.



 3 Yeryüzündeki ilk insan cemaati, Hz. Adem (as) ve çocuklarýndan teþekkül etmiþtir. Kendi aralarýndaki iliþkilerde; Allahü Teâla'nýn (cc) indirdiði hükümlere (Vahye) tabi olan bu kimseler, ilk cemaat vasfýný kazanmýþlardýr. Dolayýsýyle yeryüzünde gerçekleþen ilk siyasi rejim "Hizbû'llah" vasfýna haizdir. Ýnsanlarýn hevâlarýndan kaynaklanan  siyasi nazariyeler, daha sonra gündeme girmiþlerdir.



 4 Ýlk ihtilâfýn kaynaðý, þeriatýn hükümlerine göre teþekkül eden "Aile sistemine" karþý, Kabil'in yaptýðý itirazdýr. Hz. Adem (as)'e indirilen 10 suhuf'ta yer alan hukuka göre; Habil'e nikâhlanmasý gereken Ýklima'ya, Kabil aþýk olmuþtur. Hz. Adem (as) Kabil'in  Ýklima ile  evlenme teklifinin,  meþru olmadýðýný beyan ederek, birer kurban kesmelerini emretmiþtir.(8) Habil'in kurbaný kabul edilince,  Kabil Allah'a (cc) isyan etmiþ  ve ihtirasa kapýlarak kardeþini öldürmüþtür.



 5  Abdullah Ýbn-i Mes'ud (ra)'dan rivayete göre Resûl-i Ekrem (sav) þöyle buyurmuþtur: "Hiçbir Adem oðlu zulm ile öldürülmez, ancak (öldürülürse) onun kanýnýn günahýndan Hz. Adem (as)'ýn oðlu Kabil'in hesabýna bir pay ayrýlýr. Çünkü bu cinayeti adet edenlerin önderi odur."(9)



 6 Kabil; hevâsýna uyan ve Allahû Teâlâ'nýn (cc) hukukuna karþý isyan eden ilk insandýr. Hz. Adem (as) oðlu Kabil; Allahû Teâla (cc)'nýn indirdiði hükümleri hafife alan ve kendi hevâlarýna göre hüküm icad eden bütün ideologlarýn lideridir. Her ideoloji, temelde "Kabil kompleksine" dayanýr.



 7 Kur'an-ý Kerim'de "Ýnsanlar bir tek ümmet idi. (Kimi iman etmek, kimi küfre sapmak sûretiyle ihtilâfa düþtüler) Binaenaleyh Allahû Teâla (cc) rahmetin müjdecileri, azabýnýn habercileri olmak üzere (onlara) peygamberler gönderdi ve beraberlerinde (insanlarýn ihtilafa düþtükleri hususlarla ilgili) aralarýnda hüküm vermek için hak (ve gerçek) kitaplar da indirdi. Halbuki kendilerine apaçýk deliller geldikten sonra, birbirlerine karþý olan hased ve ihtirastan ötürü ihtilâfa düþenler, o kitap verilenlerden baþkasý deðildir."(10)  hükmü beyan buyurulmuþtur.



 8 Ýslâm alimleri; insanlýðýn, biri Hz. Adem (as)'in döneminde, diðeri de tufandan sonra Hz. Nuh (as)'un döneminde olmak üzere iki defa (iman üzere) tek bir ümmet durumuna geldikleri hususunda müttefiktirler.(11)




 (1) Abdülaziz El Buhari-Keþfû'l Esrar-Ýst: 1308, C: 4 Sh: 238.
 (2) El Ahzab Sûresi: 72.
 (3) Mecmuat'u't Tefasir-ist: 1979, Çaðrý Yay. C: 5, Sh: 142-143.
 (4) Molla Hüsrev-Mir'at El Usûl fi Þerhi'l Mirkat El Vüsûl-Ýst: 1307, C: 1, Sh: 591.
 (5) Ýmam-ý Serahsi-Temhidû'l Füsûl fi Ýlmû'l Usûl-Beyrut: 1393, C: 2, Sh: 332.
 (6) Kur'an-ý Kerim: El Bakara Sûresi: 30, El En'am Sûresi: 165.
 (7) Sünen-i Tirmizi-Ýst: 1401, Çaðrý Yay. K. Tefsirû'l Kur'an, bab: 50, C: 5, Sh: 389, Had. No: 3270, ayrýca Sünen-i Ebû Davud-K. Edeb, C: 5, Sh: 340, Hd. No: 5116.
 (8) Ýbn-i Kesir-Tefsirû'l Kur'an'il Azim-Beyrut: 1969, D. Marife Neþri, C: 2 Sh: 42-43.
 (9) Abdil-Latifi'z Zebidi-Sahih-i Buhari muhtasarý, Tecrid-i Sarih tercemesi ve Þerhi-Ank: 1975 (3 bsm) C: 9, Sh: 83, Hd. No: 1371.
 (10) Kur'an-ý Kerim: El Bakara Sûresi: 213.
 (11) Mehmed Vehbi Efendi-Hülasatü'l Beyan-Ýst: 1966, C: 1, Sh: 365-367.


radyobeyan