Taharet bahsi By: sumeyye Date: 15 Aralýk 2011, 15:14:10
TAHARET BAHSÝ
278 Taharet kelimesi; "tahare" fiilinin masdarýdýr. Fiil "Tahure" ve "Tahire" þeklinde de okunursa da "Tahare" þeklinde okunmasý en fasih olanýdýr. Lugatta taharet, "Temizlik" manasýnadýr. Ýslâmi ýstýlâhta; hadesten ve pisliklerden temizlenmektir.(49) Yani temizlenmek isteyen bir kimsenin gerek hakiki pisliði (Necaseti), gerekse hades denilen manevi pisliði gidermek için meþru (Þer'i þerife uygun) bir sûrette suyu ve topraðý, yahud her ikisini birden kullanmasýdýr. Þer'î ýstýlâhta "Hikmet"; bir þeyin meþru olmasýný gerektiren nesnedir. Taharetin meþhur olan hikmetlerinden bazýlarý günahlara keffâret olmasý, þeytaný defetmesi ve dünyada vücûdun uzuvlarýný yýkamakta ahirette de tehcille güzelleþtirilmesi gibi þeylerdir. Hz. Osman b. Affan (ra)'den rivayet edilen bir Hadis-i Þerif'te Resûl-i Ekrem (sav)'in: "Her kim Allahû Teâla (cc)'nýn emrettiði gibi abdest alýrsa, farz namazlar arasýndaki günahlara keffaret olur"(50) buyurduðu bilinmektedir. Ayrýca "Temizlik imanýn yarýsýdýr"(51) hadis-i þerifi, bir çok muteber hadis mecmuasýnda kaydedilmiþtir.
279 Kur'an-ý Kerim'de: "Orada ter-temiz olmak isteyen kimseler vardýr. Allah da ter-temiz olanlarý sever"(52) hükmü beyan buyurulmuþtur. Ýbn-i Kesir; su ile temizlenmek hususunda aþýrý titizlik gösteren ensar'ýn bu ayet-i kerime ile övüldüðünü kaydetmektedir.(53) Esasen Allahû Teâla (cc)'ya hakký ile kulluk edebilmek ve O'nun rýzasýný kazanmak için temizlik þarttýr. Ýslâm fýkhýnda; taharetsiz yapýlmasý mümkün olmayan birçok ibadet vardýr. Bunlarýn baþýnda, Resûl-i Ekrem (sav)'in "Dinin direði" olarak nitelendirdiði namaz gelir. Her mü'min bilir ki; gerek hakiki pisliði (necaseti), gerek hades denilen manevi pisliði temizlemeden namaz kýlýnmaz. Ýbn-i Hümam "Taharetin sebebi vücûbu, namazýn farz olmasýdýr" hükmünü zikrediyor.(54) Bilindiði gibi Kur'an-ý Kerim'i ele almak ve okumak için de abdest vacibtir.
280 Allahû Teâla (cc) mü'minlere; elbiselerini temiz tutmalarýný, pislikten arýnmalarýný ve ter-temiz olmalarýný teklif etmiþ, Resûl-i Ekrem (sav) bu konuda mü'minlere örnek olmuþtur. Ehl-i Sünnet'in müctehid imamlarý "Fýkýh'la" ilgili eserlerine hep "Taharet" bahsini öne alarak baþlamýþlardýr. Bütün bunlar göstermektedir ki; mü'minler temizlik hususunda çok hassas olmak durumundadýrlar.
281 Taharetin vücûbunun þartlarý:
1) Akýllý olmak; deliye taharet vacib deðildir.
2) Ýslâm; kâfir'e taharet vacip deðildir.
3) Su veya topraðý kullanmaya kudreti bulunmak.
4) Bülûða ermiþ olmak.
5) Hades, hayýz ve nifaz halinde bulunmamak ve vaktin darlýðýdýr.
Taharetin sýhhatinin þartlarý:
1) Temiz su ile bütün bedeni yýkamak.
2) Kadýnýn hayýz ve nifastan temiz olmasý.
3) Vücûddan (suyun iþlemesine mani olacak) pislikleri gidermek.
Vücûb þartlarý: Bir þahýsta hepsi bulunduðu zaman temizlenmesini icap ettiren þartlardýr.
Sýhhat þartlarý ise: Taharet ancak kendileriyle sahih olan þartlardýr. (55)
282 Kur'an-ý Kerim'de: "Ey iman edenler, müþrikler ancak bir necestir"(56) hükmü beyan buyurulmuþtur. Müfessirler bu ayet-i kerime'de zikredilen necasetin, küfürden kaynaklanan manevi pislik olduðu hususunda ittifak etmiþlerdir.(57) Mehmet Vehbi efendi: "Fahri Razi, Nisabûri ve Beyzavi'nin beyanlarý vechile (bu ayet-i kerime'deki) müþrikle murad; putlara ibadet eden müþriklerdir yahut mutlaka kâfirlerdir. Necasetle murad; hükmen necasettir. Yahut müþrikler köpek ve domuz gibi ayn-ý necis demek olur"(58) hükmünü kaydediyor. Ýbn-i Abbas (ra)'a göre; müþrikler týpký domuz gibi necistirler. Hasan-ý Basrî Hazretleri, müþriklerin necis olmasý sebebiyle: "Bir müþrikle el sýkýþan kimse abdest alsýn" buyurmaktadýr.(59) Sonuç olarak; bir müþrik ne kadar vücûdundaki pislikleri temizlerse temizlesin; kalbindeki necaset mevcut demektir.(60)
(49) Ýbn-i Abidin - Reddü'l Muhtar Ale'd Dürrü'l Muhtar - Ýst: 1982, C: 1, Sh: 104.
(50) Sahih-i Müslim - Ýst: 1401, Çaðrý Yay. C: 1, Sh: 208 K. Tahare: bab: 4, No: 11.
(51) Sahih-i Müslim - C: 1, Sh: 203, K. Tahare: bab: 1, Had. No: 1, (223).
(52) Et Tevbe Sûresi: 108.
(53) Ýbn-i Kesir - Tefsirû'l Kur'an'il Azim - Beyrut: 1969, D. Marife neþri C: 2, Sh: 389.
(54) Ýbn-i Abidin - A.g.e. C: 1, Sh: 105.
(55) Ýbn-i Abidin - Reddü'l Muhtar Ale'd Dürrü'l Muhtar - Ýst: 1982, C: 1, Sh: 107.
(56) Et Tevbe Sûresi: 28.
(57) Mecmuat'u't Tefasir - Ýst: 1401, Çaðrý Yay, c: 3, Sh: 103.
(58) (Mehmed Vehbi Efendi - Hülâsatü'l Beyan - Ýst: 1968, Üçdal Neþ. C: 5, Sh: 1987.
(59) Ýmam-ý Kurtubi - El Camii Li Ahkâmi'l Kur'an - Kahire: 1967, C: 8, Sh: 103.
(60) Ýmam-ý Kasani - El Bedailû's Senai - Beyrut: 1974, C: 1, Sh: 37.