Sehiv secdesi By: sumeyye Date: 13 Aralýk 2011, 14:41:02
SEHÝV SECDESÝ
606 Resûl-i Ekrem (sav)'in: "Her sehiv için selamdan sonra iki secde vardýr"(444) Hadis-i Þerifini esas alan Hanefi Fûkahasý, sehiv secdelerinin "Vacib" olduðu hususunda ittifak etmiþtir. Sehiv secdesi ancak;
1) Vacibin terki veya tehiri.
2) Farzýn tehiri, takdimi veya tekrarý.
3) Vacibin taðyiri (deðiþtirilmesi) gibi hallerde vacib olur.(445)
Vacibin taðyiri; gizli okunacak yerlerde açýktan okumak, açýktan okunacak yerlerde gizli okumak gibi hallerdir. Görüldüðü gibi bu da bir nevi vacibi terk etmektir. Kafi'de de böyle beyan edilmiþtir. Sehiv secdesi'nin tam olarak kavranabilmesi için namazýn vaciblerinin çok iyi bilinmesi zaruridir. Namazýn farzlarýnýn terki durumunda sehiv secdesi yapýlmaz, namaz yeniden kýlýnýr.
607 Ýmamet'e geçen þahsýn namaz esnasýndaki sehvinden dolayý, kendisine iktida edenlere de sehiv secdesi gerekir.(446) Ancak muktedi durumunda olan mükellefin namazdaki sehvinden dolayý, imama sehiv secdesi gerekmez.
608 Namazýný edâ eden bir mükellef; herhangi bir farzý veya vacibi veya sünneti namaz kýlarken herhangi bir farzý terkeden kimse, onu kaza ile tedarik edebilme imkanýna sahipse kaza eder, bu imkaný bulamazsa namazý bozulmuþ olur. Yani namazýn farzlarýnýn terkinde Sehiv secdesi yoktur. Namazýný edâ eden kimsenin, namazýn sünnetlerinden herhangi birisini terketmesiyle namazý bozulmaz. Bu mükellefe, Sehiv secdesi yapmasý için icbarda da bulunmaz. Namaz kýlarken vacibi terkeden kimsenin durumuna gelince: Eðer bu mükellef vacibi sehven (yanýlarak) terketmiþse, sehiv secdeleri yapmaya icbar edilir. Kasden terk etmiþse Sehiv secdesi yapmaya icbar olunmaz. Tatarhaniye'de de böyledir. Bunun manasý þudur: Gerçekten namazý edâ ederken bir vacibi kasden terkeden kimseye Sehiv secdesi gerekmez. (Çünkü Sehiv (yanýlma) deðil, kasýd vardýr) Bu kimsenin namazýndaki (Kasýdla meydana gelen) noksanýndan dolayý cebren iadesi lazým olur. Bahru'r Raik'te de böyledir.(447) Buradaki incelik iyi kavranýlmalýdýr.
609 Ýbn-i abidin: Namazda yanýlmak tekerrür etse de, Secde-i Sehiv tekerrür etmez. Hatta bir kimse yanýlarak namazýn bütün vaciblerini terketse, yalnýz iki secdeden ibaret olan Secde-i Sehiv'i yapmasý lazým gelir. Bahýr. Zira Secde-i Sehiv'in tekrarý meþru olmamýþtýr"(448) hükmünü zikretmektedir. Sehiv secdesinin yapýlýþ þekli þöyledir: Sehiv secdesi yapmasý vacib olan mükellef; saðýna selam verdikten sonra, tekbir alarak secdeye gider. Secde esnasýnda tesbihatta bulunur. Tekbir alýp celse yapar (oturur) ve yine tekbir alýp ikinci secdeye varýr. Sonra teþehhüdü okur ve ikinci defa selam verir. Muhýyt'te de böyledir. Sehiv secdesi yapacak kimse; selavatlarý ve dualarý Sehiv için oturduðu zaman okur. Sahih olan budur. "Bunlarý ikinci oturuþta okur" diyenler de olmuþtur. Tebyin'de de böyledir. Uygun olaný her iki oturuþta da bunlarý okumaktýr. Feteva-ý Kadýhan'da da böyledir.(449)
TÝLAVET SECDESÝ
610 Tilavet'in kelime manasý "Okumak"dýr. Kur'an-ý Kerim'in muhtelif sûrelerinde "Secde" Ayet-i Kerimeleri mevcuddur. Ýmam-ý Merginani: "Kur'an-ý Kerim'de Tilavet secdesi, ondört yerdedir."(450) hükmünü zikreder. Bunlar; A'raf Sûresi: 206, Ra'd Sûresi: 15, Nahl Sûresi: 60, Neml Sûresi: 25, Secde Sûresi: 15, Sa'd Sûresi: 24'ün sonu, Fussilet Sûresi: 37-38, Necm Sûresi: 62, Ýnþikâk Sûresi: 18-19 ve Alak Sûresi: 19. ayetin sonundadýr.(451) Bu Ayet-i Kerimeleri okuyan ve onu dinleyen üzerine secde etmek vacip olur. Zira Resûl-i Ekrem (sav)'in: "Secde etmek, okuyan ve iþiten kimse üzerine vaciptir, gereklidir"(452) buyurduðu sabittir. Mükellef; ister Kur'an-ý Kerim'i dinlemeyi kasdetsin, isterse kasdetmesin, Tilavet secdesi üzerine vacip olur. Meþru bir özürü varsa (Hayýz, nifas gibi) secde vacib olmaz.
611 Hanefi Fûkahasý; üzerine edâ ve kaza hesabýyla namaz lazým gelen bir kimse, secde Ayet-i Kerime'lerini okursa ona secde vacib olur"(453) hükmünde ittifak etmiþtir. Bu durumda Tilavet secdesi, secde ayetini okuyan saðýr kimseye de vacibtir. Zira saðýr; edâ ve kaza ehlindendir. Secde Ayet-i Kerimelerini okuyan cünüb, abdestsiz ve sarhoþ kimseye de "Tilavet secdesi" vaciptir. Zira bunlar kaza ehlindendir. Ancak kafir, mecnun, çocuk, hayýzlý ve nifaslýyla vacip deðildir. Çünkü bunlar (namazý) edâ ve kaza için ehil deðildirler.
612 Hz. Abdullah b. Mes'ud (ra)'den rivayet edildiðine göre; Tilavet secdesi üzerine vacib olan mükellef; ellerini kaldýrmaksýzýn tekbir alýr ve secde eder. Secde halinde iken üç defa "Sübhane Rabbiyel âla" veya bir defa "Sübhane Rabbina in kane vâdu Rabbina lemef'ûlâ" denilir. Sonra "Allahû Ekber" diyerek secdeden kalkar. Ayaða kalkarken "Gufraneke Rabbenâ ve ileykel masiyr" denilmesi müstehabtýr. Feteva-ý Hindiyye'de: "Tilavet secdelerinde üç defa "Sübhane Rabbiye'l âlâ" denir. Farz namazlarda olduðu gibi, secde halinde üç defadan fazla da söylenebilir. Fakat üçten daha az söylenemez. Hulasa'da da böyledir. Tilavet secdesi yapmak isteyen mükellef; kalbi ile niyyet eder ve diliyle: "Allah rýzasý için Tilavet secdesi yapmaya niyyet ettim" der, sonra tekbir alýr. Siracû'l Vehhac'da da böyledir. Gýyasiye'de: "Tilavet secdesinin edâsý fevri deðildir. Ne zaman yapýlýrsa yapýlsýn kaza deðil, edâ olur. Tatarhaniyye'de de böyledir. Ancak bu hüküm namazýn dýþýndaki Tilavet secdeleri içindir. Namazýn içinde ise fevri olarak vaciptir. Kýraat uzun sürdüðü için, Tilavet secdesi geciktirilirse, kaza edilir. Bunu kasden yapmak ise günahtýr. Bahru'r Raik'te böyledir"(454) hükmü kayýtlýdýr. Molla Hüsrev: "Tilavet secdesinin þartlarý; tekbir alýrken niyyet etmek, kýbleye yönelmek, setr-i avrete riayet, hadesten ve necasetten temizlenmektir"(455) buyurmaktadýr.
613 Kur'an-ý Kerim'deki secde Ayet-i Kerimelerini okuyan ve dinleyen mü'minler, üzerlerine vacib olan secde hususunda titizlik göstermelidirler. Çünkü bu amel; þeytani ve taðuti güçleri hüsrana uðratan bir olaydýr.
(445) Þeyh Nizamüddin ve bir heyet - El Feteva-ý Hindiyye- Beyrut: 1400 C: 1, Sh: 126.
(446) Þeyh Abdülgani - El Lübab fi þerhi'l Kitab - Beyrut: 1400 C: 1, Sh: 95-96.
(447) Þeyh Nizamüddin ve bir heyet - El Feteva-ý Hindiyye - Beyrut: 1400 C: 1, Sh: 126.
(448) Ýbn-i Abidin - Reddü'l Muhtar Ale'd Dürri'l Muhtar - Ýst: 1983 C: 3, Sh: 163.
(449) Þeyh Nizamüddin ve bir heyet - A.g.e. C: 1 Sh: 125.
(450) Ýmam-ý Merginani - El Hidaye þerhû Bidayetü'l Mübtedi - Kahire: 1965 C: 1, Sh: 78.
(451) Molla Hüsrev - Dürerû'l Hükkam fi þerhû Gureri'l Ahkam - Ýst: 1307 C: 1, Sh: 155. Ayrýca Þeyh Nizamüddin ve bir heyet - A.g.e. C: 1, Sh: 132.
(452) Ýbn-i Hümam - Fethû'l Kadir - Beyrut : 1315 D. Sadr Mtb. C: 1, Sh: 155.
(453) Molla Hüsrev - Dürerû'l Hükkam fi þerhû Gureri'l Ahkam - Ýst: 1307 C: 1, Sh: 155. Ayrýca, Ýmam-ý Merginani - A.g.e. - C: 1, Sh: 79.
(454) Þeyh Nizamüddin ve bir heyet - El Feteva-ý Hindiyye - Beyrut: 1400 C: 1, Sh: 135.
(455) Molla Hüsrev - A.g.e. C: 1, Sh: 155.
Ynt: Sehiv secdesi By: ceren Date: 17 Aðustos 2017, 14:01:39
Esselamu aleykum.rabbim bizleri peygamber efendimizin sünnetine tabi yasayan kullardan eylesin inþallah. Rabbim razý olsun bilgilerden kardeþim. ..
Ynt: Sehiv secdesi By: Sevgi. Date: 17 Aðustos 2017, 15:07:07
Aleyküm Selâm. Mevlam bizleri Peygamberimiz'e hayýrlý ümmet eylesin inþaAllah
Ynt: Sehiv secdesi By: Bilal2009 Date: 17 Aðustos 2017, 15:33:24
Ve aleykümüsselam Sehiv secdesi bizim için bir rahmettir Rabbim paylaþým için razý olsun