Rastgele check-up gereksiz risk demek
Saðlýklý olduðu halde hastalýklarýn erken teþhisi için sýk sýk görüntüleme yöntemlerini kullananlar bir baþka riskin farkýnda deðil. Nükleer týp uzmaný Yrd. Doç. Dr. Erol Ergüler, rastgele check-up'ýn gereksiz yere radyasyon alýnýmýna yol açacaðýný söylüyor. Ýhtiyaç olmadan çektirilen film ve tomografiler bazý kanser türlerini de beraberinde getirebiliyor.
Saðlýklý olduðu halde hastalýklarýn erken teþhisi için sýk sýk görüntüleme yöntemlerini kullananlar bir baþka riskin farkýnda deðil. Nükleer týp uzmaný Yrd. Doç. Dr. Erol Ergüler, rastgele check-up'ýn gereksiz yere radyasyon alýnýmýna yol açacaðýný söylüyor. Ýhtiyaç olmadan çektirilen film ve tomografiler bazý kanser türlerini de beraberinde getirebiliyor.
Görüntüleme yöntemleri ile hiçbir belirti vermeyen birçok hastalýðýn erken teþhisi ve tedavisi mümkün hale geldi. Ancak bu incelemelerin gereksiz yere yapýlmasý da ciddi riskleri beraberinde getiriyor. "Her tetkik yaptýrdýðýnýzda iade edemeyeceðiniz bir radyasyonu bünyenize alýyorsunuz." diyen nükleer týp uzmaný Yrd. Doç. Dr. Erol Ergüler, rastgele check-up'ýn gereksiz risk demek olduðunu söylüyor. Ergüler, görüntüleme alanýnda tetkik yaptýracak kiþilerin tetkikin kendisine ne fayda saðlayacaðýný ve ne kadar radyasyon zararý görebileceðini mutlaka sormasý gerektiði uyarýsýnda bulunuyor.
Akciðer filmi, göðüs röntgeni, ultrason ve tüm vücut tarama tomografisi ülkemizde yoðunlukla uygulanan görüntüleme yöntemleri. Mamografi ve çift kontrastlý kolon grafisi gibi bazý yöntemlerin de belirli bir yaþtan sonra birkaç yýlda bir tekrarlanmasý öneriliyor. Ancak bu iþlemlerden sonra vücut büyük ölçüde radyasyona maruz kalýyor. Yrd. Doç. Dr. Erol Ergüler, günde 10 sigara içen kiþi 3,4, 20 sigara içen 6,1, 40 sigara içen 11,4 ve 40 üzerinde sigara içenin ise 14,1 mSv radyasyon aldýðýný belirtiyor. Ergüler, Uluslararasý Atom Enerjisi Kurumu'nun verilerine göre bir kiþinin göðüs röntgeni 0,14, mamografi 0,5, kalp sintigrafisi 8, anjiografi 12, beyin sintigrafisinde 6 mSv radyasyon aldýðýný vurguluyor. Her tetkikte iade edilmeyecek bir radyasyonun bünyeye alýndýðýný ifade eden Ergüler, Türkiye'de hastanýn tetkikten ne kadar radyasyon alýndýðýnýn hesaplandýðýna dair Saðlýk Bakanlýðý bünyesinde bir sistemin olmadýðýný belirtiyor.
Ergüler'e göre baþý aðrýyan, tansiyon ve kalp rahatsýzlýðýndan þikâyet eden romatizmalý bir hastaya nöroloji uzmaný beyin tomografisi, kardiyolog anjio ve myokard sintigrafisi, fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmaný da kemik sintigrafisi veya boyun ve bel ya da diz, kalça tomografisi isteyebiliyor. Hasta, uzmanlarýn birbirinden haberi olmamasý nedeniyle bu tetkikleri yaptýrmak için farklý yerlerden randevu alýyor. Oysaki tomografide verilen madde sintigrafiyi etkiliyor, belli bir süre sonra yapýlmasý gerekiyor. Bunlarý ayarlayan bir sistemin olmasý, ilgili doktorlarýn hastayý birlikte konsülte ederek öncelikli tetkikleri sýrasýyla yaptýrmalarý ve hastanýn tetkiklerden doðacak risklerinin azaltýlmasý gerekiyor.
Yrd. Doç. Dr. Erol Ergüler, check-up kavramýnýn içine sýðdýrýlacak standart sayýda tetkik olmadýðýný belirtiyor. Rastgele check-up yaptýran herkes kendisi için gereksiz tetkik yaptýrýyor ve riski üstleniyor. Erol Ergüler þunlara dikkat çekiyor: "30'lu yaþlarda bir kadýn akciðer ve meme için sürekli yýllýk check-up yaptýrýyormuþ. Hasta bana baþka bir nedenle akupunktur için geldiðinde, gözle görülebilir bir tiroit nodülü fark ettim. Ameliyata yönlendireceðimizde tiroit kanseri olduðu anlaþýldý. Bu da bize gösteriyor ki her hastaya ancak bütüncül bakýþ açýsýyla yaklaþýlmasý ile gerçek anlamda check-up yapýlabilir."
Hangi iþlem ne kadar radyasyon?
Bel omurga röntgeni: 1,8
Göðüs omurga röntgeni: 1,4
Üst sindirim sistemi röntgeni: 3,7
Alt sindirim sistemi röntgeni: 6,4
Safra kesesi röntgeni: 2
Mamografi: 0,5
Bilgisayarlý tomografi: 8,6
Anjiyografi: 12
Giriþimsel cerrahi iþlemler: 20
Kemik sintigrafisi: 4,5
Kalp sintigrafisi: 8
Beyin sintigrafisi: 6
ZAMAN