Hangi hayvanlar kurban olarak kesilebilir ? By: sumeyye Date: 09 Aralýk 2011, 22:42:01
HANGÝ HAYVANLAR KURBAN OLARAK KESÝLEBÝLÝR?
1071 Kurbanlýk hayvanlar þunlardýr: Deve, sýðýr, manda, koyun ve keçi!.. Molla Hüsrev: "Kurban, her mükellef için bir koyundur. Bir mükellef için, bir koyundan daha azý ile caiz olmaz. Yine bir kiþiden, yedi kiþiye kadar bir deve veya bir sýðýrdýr. Kýyâs; bütün kurbanlýk hayvanlarýn ancak bir kiþiden caiz olmasý noktasýndadýr. Zira kan akýtmak, bir tek kurbet (Ýbadet) hükmündedir. Bu ise cüzlere ayrýlmayý kabul etmez. Ancak biz kýyasý, Sahabe-i Kiram'dan gelen kaville (Eser'le) terkediyoruz. Bu eser Hz. Cabir (ra)'den rivayet edilmiþtir. Hz. Cabir (ra): ""Resûl-i Ekrem (sav) ile beraber bir sýðýrý yedi kiþi; bir deveyi de, yine yedi kiþi için kurban ederdik" buyurmuþtur. Koyun hakkýnda nass bulunmadýðý için, kýyasýn aslý üzere kalmýþtýr"(343) hükmünü beyan etmektedir. Resûl-i Ekrem (sav)'in: "Sýðýr yedi kiþi için, deve de yedi kiþi için kesilir"(344) buyurduðu bilinmektedir. Sonuç olarak; bir koyun veya keçi; bir kiþiden fazlasý için kesilemez. Zira burada ortaklýk sözkonusu deðildir. Deve, manda veya Sýðýr; bir kiþi için kesilebileceði gibi, iki, üç, dört, beþ, altý veya yedi kiþi için kesilebilir. Ortaklarýn sayýsýnýn tek veya çift olmasýnýn herhangi bir mahzuru yoktur. Ancak Kurban'a iþtirak eden hisse sahiplerinden birisi müslüman deðilse veya ibadet kasdý ile deðil de, "Et niyetiyle" iþtirak ederse, kesilen kurban bâtýl olur.(345) Diðer ortaklarýn yeniden kurban kesmesi gerekir.
KURBAN'DA BULUNMASI GEREK VASIFLAR
1072 Kurbanlýk hayvanlarýn yaþý ile ilgili olarak Hz. Cabir (ra)'den rivayet edilen bir Hadis-i Þerif'te Resûl-i Ekrem (sav)'in: "Ýki yaþýna girmiþ (Müsinne) hayvandan baþkasýný kesmeyiniz. Eðer iki yaþýna girmiþ hayvan bulamazsanýz, bu durumda "Cezae" halindeki koyunu kurban olarak kesiniz"(346) buyurduðu bilinmektedir. Hanefi fûkahasý: "Kurbanlýk hayvanýn yaþý için seniyy kâfidir. Seniyy; koyunda bir yaþýný tamamlayýp ikisine giren, Sýðýr'dan iki þayýný tamamlayýp, üç yaþýna giren, Deve'den de beþ yaþýný tamamlayýp, altý yaþýna giren hayvandýr"(347) hükmünde müttefiktir.
1073 Molla Hüsrev: "Deve'den, Sýðýr'dan ve Koyun'dan "Seniyy" ve "Seniyye'den" ziyade olanlarýn kurban edilmesi sahihtir. Seniyy Deve'den beþ, Sýðýr'dan iki ve Koyun'dan bir yaþýnda olanýna verilen isimdir. Netice olarak; "Seniyy" ve "Seniyy'den" ziyade olanlarýn hepsinden udhiyye (Kurban) caizdir. Altý aylýk kuyruklu koyundan da sahih olur. Kuyruðu olan koyuna (Da'n) denir. Altý aylýk koyuna "Cezae'de" denilmiþtir. Gösteriþli olan altý aylýk kuyruklu koyundan Resûl-i Ekrem (sav)'in: "Siz senaya (Seniyy) ile kurban kesin. ancak sizden biriniz tokludan altý aylýðýný (Cezae'yi) kurban edebilir" kavli sebebiyle sahih olur"(348) hükmünü beyan etmektedir. Sonuç olarak; kurbanlýk için "Seniyy" ve "Seniyy'den" ziyade olan hayvanlar, tercih edilmelidir. Sadece koyundan "Cezae"; gösteriþli olmak ve annesinden farký bulunmamak þartýyla sahihtir.(349)
1074 Resûl-i Ekrem (sav)'in: "Dört hayvan kurban olmaz. Bunlar; körlüðü zahir olan kör hayvan, hastalýðý belli olan hasta hayvan, topallýðý zahir olan topal hayvan ve Mezbahaya (Kesileceði yere) gidemeyecek derecede zayýf olan hayvan"(350) buyurduðu bilinmektedir. Hanefi fûkahasý: "Ýki veya bir gözü kör, kulaðý veya kuyruðunun tamamý veya çoðu kesik, kurban edileceði yere kadar yürümeye gücü yetmeyen hasta veya zayýf hayvanlarýn kurban edilmesi sahih deðildir"(351) hükmünde müttefiktir. Dolayýsýyla kurban edilecek hayvanlarýn bütün azalarýnýn saðlam olmasý esastýr. Ancak boynuzu olmayan, hadým (Ýðdiþ edilmiþ, burulmuþ) olan ve uyuz hastalýðý bulunan hayvanýn kurban edilmesi sahihtir. Zira bu hallerin kurbanýn etine herhangi bir zararý sözkonusu deðildir. Elbette en güzeli, her türlü ayýptan salim olan hayvanlarýn kurban edilmesidir. Mü'minler kurban için hayvan satýn alýrken, bu vasýflara dikkat etmelidirler.
(343) Molla Hüsrev - Dürerû'l Hükkam fi þerhû Gureri'l Ahkam - Ýst: 1307 C 1, Sh: 66.
(344) Sünen-i Ebû Davud - Ýst: 1401, Çaðrý Yay. C: 3, Sh: 232, K. Edahi Bab: 5.
(345) Þeyh Muhammed Ýbn-i Süleyman - Mecmuaû'l Enhur fi Mülteka El Ebhur (Þerhû Damad - Beyrut: t, D. Ýhya Neþri C: 2, Sh: 517. Ayrýca Molla Hüsrev - A.g.e. C: 1, Sh: 270. (Not: Þurasý muhakkaktýr ki kurban bir ibadettir. Dolayýsýyla, ibadete ehil olmak þart olduðu gibi, niyet sahibi olmak da þarttýr. Nitekim Molla Hüsrev: "Eðer yedi kiþiden biri kâfir olursa veya et niyetiyle iþtirak ederse kurban sahih olmaz. Çünkü kâfir, kurbana ehil deðildir. Ete ortak olma kasdý da, kurbet'e (ibadete) aykýrýdýr" buyurmaktadýr. Günümüzde bu hassasiyet hemen hemen kaybolmuþtur. Bilhassa "et elde etme" niyetiyle kurbana iþtirak edenlerin sayýsý çoðalmýþtýr. Ayrýca Ýslâm'ý reddeden birçok ideolojiye itikad eden kimseler, adet olarak kurban kesmekte veya kurbana ortak olmaktadýrlar. Bu hususta çok titiz davranmak gerekir.
(346) Sünen-i Ýbn-i Mace - Ýst: 1401, Çaðrý Yay. C: 2, Sh: 1049, Had. No: 3141.
(347) Ýmam-ý Serahsi - El Mebsut - Beyrut: ty C: 12, Sh: 9. Ayrýca Ýmam-ý Merginani - El Hidaye þerhû Bidayetü'l Mübtedi - Kahire: 1965, C: 4, Sh: 71, Þeyh Muhammed Ýbn-i Süleyman - Mecmuau'l Enhur fi þerhi'l Mülteka El Ebhur (Þerhu Damad) Beyrut: ty C: 2, Sh: 519.
(348) Molla Hüsrev - Dürerû'l Hükkam fi þerhû Gureri'l Ahkam - Ýst: 1307 C: 1, Sh: 270.
(349) Þeyh Nizamüddin ve heyet - El Feteva-ý Hindiyye - Beyrut: 1400, C: 5, Sh: 298.
(350) Sünen-i Tirmizi - Ýst: 1401, Çaðrý Yay. C: 4, Sh: 85-86, K. Udhiyye bab: 5. Ayrýca Sünen-i Ýbn-i Mace - C: 2, Sh: 1050.
(351) Þeyh Abdülgani El Meydani - El Lübab fi þerhi'l Kitab - Beyrut: 1400, C: 3, Sh: 234-235. Ayrýca Þeyh Nizamüddin ve heyet - A.g.e. C: 5, Sh: 299.
Ynt: Hangi hayvanlar kurban olarak kesilebilir ? By: ceren Date: 16 Aðustos 2017, 13:50:33
Esselamu aleykum.rabbim razý olsun bilgilerden kardesim. Hakkiyla kurban kesen kullardan olalim inþallah. ...
Ynt: Hangi hayvanlar kurban olarak kesilebilir ? By: Sevgi. Date: 16 Aðustos 2017, 16:54:31
Mevlam bizlere hakkýyla kurban kesenlerden eylesin inþaAllah