Havz Mevzuunda Gelen Hadisler By: reyyan Date: 07 Aralýk 2011, 21:10:17
22,23. Havz Mevzuunda (Gelen Hadisler)
4745... Ýbn Ömer'den demiþtir ki: Rasûlullah (sav) buyurdu ki: "Gerçekten önünüzde bir havz vardýr ki, onun iki ucunun arasýndaki mesafe) Cerba ile Ezruh arasý(ndaki mesafe) kadardýr."[621]
Açýklama
Bu hadis-i þerif, Kevser havzmýn hak olduðunu söyleyen ehl-i sünnet ulemasýnýn delillerindendir.
Ehl-i sünnet ulemasýnýn inancýna göre Havz-ý Kevser yüce Allah'ýn peygamber efendimize ihsan buyuracaðý büyük bir havuzdur. Mü'minler, bunun tatlý ve berrak suyundan içerek Mahþerin dehþetinden ileri gelen hararetlerini gidereceklerdir.
Havz-ý Kevser, ayný zamanda: "Þüphesiz biz sana Kevseri verdik."[622] ayeti ile de sabittir. Zira ayette geçen Kevseri Hz. Peygamber çeþitli hadislerinde bir havuz veya bir ýrmak olarak açýklamýþtýr.
Umumiyetle kabul edilen görüþe göre Havz-ý Kevser mahþerdedir, bununla birlikte onun cennette bir nehir olduðu rivayetleri de vardýr.[623]
Hattabî (r.a.)nin açýklamasýna göre "Cerba", Þam'ýn þehirlerinden bir þehirdir. "Ezruh" ise Þam'ýn aþaðý kýsýmlarýnda bulunan bir þehirdir. AIiyyü'I-Kari'nin ifadesine göre Cerba, Ezruh yakýnlarýnda bir þehirdir. Bu iki þehrin arasýndaki mesafenin üç günlük bir yol olduðunu söyleyenler yanýlmýþlardýr. Bu yanlýþlýða sebep, bazý ravilerin Dârekutni'nin rivayet ettiði "Benim havzumun kenarlarý arasýndaki mesafe, Medine ile Cerba ve Ezruh arasýndaki mesafe kadardýr" mealindeki hadisi rivayet ederken "el-Medine" kelimesini rivayet etmeyi unutmuþ olmalarýdýr.[624]
Bu havuzun boyutlarý hakkýnda gelen hadisler, birbirlerinden oldukça farklýdýrlar. Aslýnda havuzun boyutlarý ile ilgili olarak verilen bu ölçüler, havuzun hakiki ölçülerini belirtmek için deðil da havuzun büyüklüðünü belirten, yani çokluða ve geniþliðe delalet eden ölçülerdir. Ýþte rivayetler arasýndaki farklýlýk buradan kaynaklanmaktadýr.
Bu havuzun sýfatlarý hakkýnda da bir çok hadis-i þerif varid olmuþtur. Bunlardan biri þu mealdedir:
"... Benim havuzum bir aylýk yoldur. Onun suyu sütten daha beyazdýr. Onun kokusu, miskten daha güzeldir. Bardaklarý semanýn yýldýzlarý gibidir. Ondan içen kimse bir daha ebediyyen susamaz."[625]
Bezi yazarýnýn da ifade ettiði gibi Haricilerle Mu'tezile Havzýn varlýðýný inkar etmiþler, halbuki Hanefi ulemasýndan Aynî (r.a.)'in tahkikine göre, Havz'ýn varlýðýna dair hadis rivayet eden sahabilerin sayýsý elliden fazladýr. Aynî (r.a.) Umdetü'1-Kari isimli eserinde, bunlarýn hepsinin ismini zikretmiþtir. Ýbn Kayyým el-Cevziyye de "Muhtasarý Sünen-i Ebi Davud" adýyla Ebu Davud üzerine yazdýðý þerhte bu sahabilerin kýrk tanesinin ismim zikretmiþtir.[626]
4746... Zeyd Ýbn Erkam'dan demiþtir ki: (Bir gün) Rasûlullah (s.a.)'la birlikte (bir seferde bulunuyor) idik. (Bir ara) bir yere indik. (Bunun üzerine bize): "Siz (ümmetimden) Havza gelecek olanlarýn yüzbinde biri deðilsiniz."buyurdu.
Bu hadisi Hz. Ýbn Erkam'dan rivayet eden Ebu Hamza dedi ki: Ben Hz. Zeyd'den bu hadisi iþitince kendisine: "O gün kaç kiþiydiniz?" diye sordum da; "Yedi veya sekiz yüz (kiþiydik)." cevabýný verdi.[627]
Açýklama
Aslýnda hadis-i þerifin zahirine göre Havzý Kevserden içebilecek müminlerin sayýsý, yetmiþ veya seksen milyondan daha fazladýr.
Fakat bu rakam Havuzdan içecek müminlerin gerçek sayýsýný belirtmek için verilen bir rakam deðildir. Oradan içecek müminlerin sayýsýnýn çokluðunu belirtmek için verilen, yani çokluðu simgeleyen bir rakamdýr. Binaenaleyh bu Havuzdan kana kana içecek olan bahtiyarlarýn sayýsý,
224. sadece yetmiþ veya seksen milyondan ibaret deðildir. Onlarýn sayýsý rakamlarla ifade edilemeyecek kadar çoktur.[628]
4747... el - Muhtar Ýbn Fiilfül'den demiþtir ki: Ben Enes Ýbn Malik'i (þöyle) derken iþittim: Rasûlullah (s.a.) hafifçe uyuklamýþtý. Tebessüm ederek onlara: "Neye güldüðümü biliyor musunuz?" diye bir soru sordu ya da onlar: "Ey Allah'ýn rasulü, niçin güldün?" diye bir soru sordular da (þöyle) cevap verdi: "Çünkü bana biraz önce bir sure indi" buyurdu ve: "Bismillahirrahmanirrahim, innâ a'teynâ kelkevser" (diyerek) sureyi sonuna kadar okudu (sonra orada bulunanlara): "Kevser nedir biliyor musunuz?" buyurdu (onlar):
"Allah ve Rasulü daha iyi bilir" dediler (Hz. Peygamber de): "Muhakkak ki o, aziz ve celil Rabbimin bana cennette (vereceðini) va'dettiði bir nehirdir ki onda pek çok hayýr vardýr. Onun üzerinde bir havuz vardýr ki kýyamet gününde ümmetim (ondan içerek hararetlerini gidermek üzere) ona gelirler; onun kaplarý (nýn sayýsý gökteki) yýldýzlar adedincedir" buyurdu.[629]
4748... Enes Ýbn Malik'in þöyle dediði ya da buna benzer bir þey söylediði rivayet edilmiþtir. Allah'ýn elçisi (Mi'rac gecesinde) cennete çýkarýldýðý zaman kendisine kenarlarý içi boþ yakuttan olan bir nehir gösterildi, yanýnda bulunan melek elini suya daldýrýp (bir avuç) misk çýkardý. Muhammed (s.a.) yanýnda bulunan bir meleðe "O nedir?" diye sordu, melek de:
"Aziz ve Celil olan Allah'ýn sana verdiði kevserdir" cevabýný verdi.[630]
Açýklama
Bilindiði gibi Hz. Peygambere vahyin gelme yollarýndan biri de uyku halidir. Uyku halinde kendisine vahy gelirdi. Mevzumuzu teþkil eden (4747) numaralý hadis-i þerifin ifadesinden Kevser suresinin de böyle uyku halinde indiði anlaþýlmaktadýr.
Aslýnda "kevser" kelimesi lugatta ifrat derecesinde çokluk manasýna gelirse de dini bir terim olarak ne manaya geldiði mevzuunda müfessirler yirmi altý kadar görüþ ileri sürmüþlerdir ki; bunlardan en önemlileri þunlardýr:
1- Cennette bir nehirdir
2- Peygamberlik makam ve þerefidir.
3- Ümmet-i Muhammedin ulemasýdýr.
4- Ümmet-i Muhammedin çokluðudur.
5- Hz. Peygamberin evladýnýn çokluðudur.[631]
Bu hadisi þerifler Havz ve Kevser'in hak olduðunu söyleyen ehl-i sünnet ulemasýnýn delillerindendir. Havz hakkýndaki görüþleri 4745 numaralý hadisin þerhinde açýklamýþtýk, kevser hakkýndaki tafsilatlý malumat ise tefsir kitaplarýndadýr.[632]
4749... Abdüsselam Ýbn Ebi Hazim (yani) Ebu Talut dedi ki: Ben Ebu Berze'yi (Yezid Ýbn Muaviye'nin Kûfe'ye emir olarak tayin ettiði) Ubey-dullah Ýbn Ziyad'ýn yanýna girerken gördüm. (Fakat onunla birlikte Ubey-dullah'ýn yanýna girmediðim için aralarýndan geçen konuþmayý dinleyemedim. Ancak bu konuþmayý) bana falanca (zat) nakletti...
Musannif Ebu Davud der ki: Aslýnda bu hadisi bana nakleden þeyhim Müslim (ibn Ýbrahim) bu zatýn ismini açýklamýþtý (ama ben onu unuttum) ve (bu zat Ubeydullah ibn Ziyad'ýn tabilerinden olan) cemaattendi (sözü geçn zat olayý söyle anlattý):
Ubeydullah, Ebu Berze'yi görünce (etrafýndakilere) onu göstererek "Sizin Muhammed'e mensub olan sahabiniz iþte þu kýsa boylu ve þiþman adamdýr" dedi. Þeyh (Ebû Berze, dolayýsýyla Hz. Peygamberin sahabile-rine ve dolayýsýyla Hz. Peygambere hakaret etmek istediðini) derhal anladý ve: "Muhammed (s.a.)le olan sohbetimden dolayý beni ayýplayan bir toplumun yanýnda kalacaðýmý (böyleleri ile karþýlaþacaðýmý) zannetmiyordum" dedi.
Bunun üzerine Ubeydullah (sözü deðiþtirip): "Þüphesiz Muhammed (s.a.)'in sohbetinde bulunmak senin için bir zînettir (asla) ayýp deðildir. Ben seni havuz hakkýnda (bildiklerini) sormak için (buraya) çaðýrmýþtým. (Hakikaten) sen (hiç) Rasûlullah (s.a.)'i bu mevzuda bir þeyler söylerken iþittin mi?" dedi. Ebu Berze (r.a.)'de; "Evet" (hem de pek çok defalar iþittim, öyle) bir defa, iki defa, üç Jefa, dört defa, beþ defa deðil. Havuzu (n varlýðýný ve bu mevzudaki hadisleri) yalan sayan kimseyi Allah ondan içirmesin" dedi. Sonra Öfkeli olarak çýkýp gitti.[633]
Açýklama
Hadis-i þerif, Yezid Ýbn Muaviye tarafýndan Küfe emiri olarak tayin edilmiþ olan Ubeydullah Ýbn Ziyad'ýn, Hz. Peygamberin sahabilerinin kadrini bilmekten mahrum ve onlara karþý saygýsýz, Havz hakkýnda þüphesi olan fasýk bir kimse olduðunu, oysa Hz. Peygamberin Havz'ýn varlýðýný pek çok defalar açýkladýðýný ifade etmektedir. Hafýz Ýbn Hacer'in açýklamasýna göre, Ubeydullah, Havz'ýn varlýðýný inkâr ederdi. Bu sebeple Hz. Ebu Berze ona sert bir dille çýkýþtý.
Ýmam-ý Ahmed'in Müsned'inde bu hadisi Ebu Berze'ye rivayet eden zatýn "el-Abbas el-Ceriri"olabileceði ifade edilmektedir..
Ýslam ulemasýnýn Havz hakkýndaki görüþlerini 4745 numaralý hadisin þerhinde açýkladýðýmýzdan burada tekrara lüzum görmüyoruz.[634]
[621] Buharý, rikâk53; Müslim, tahare 36, 38; fedâil 27, 34, 35, 39, 41; Tirmîzî, kýyâme 14, 15; Ýbn Mace, zühd 36; Ahmed b. Hanbel, 1,5: 11,21. 125, 134, 162; 111,133, 216, 219, 230, IV.424, V,250, 390, 394, 406.
Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Þerhi, Þamil Yayýnevi: 15/555-556.
[622] Kevser, (108), I.
[623] Bk. Debbaðoðlu Ahmed, Ansiklopedik Büyük Ýslam Ýlmihali, 200.
[624] Bk. Aliyyü'1-Kari. Mirkatü'l-Mefatih, V,28I.
[625] Bahiri, rikâk 52; Müslim, fedaîl 9; Tirmizî, kýyâme, 15; Ýbn Mâce, zühd 36.
[626] Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Þerhi, Þamil Yayýnevi: 15/556-557.
[627] Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Þerhi, Þamil Yayýnevi: 15/557.
[628] Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Þerhi, Þamil Yayýnevi: 15/557-558.
[629] Müslim, fedail 37,40; taharet 36, sala 53; Buharý, tefsir sure, l08/1; Nesai, iftitah 21; Tirmizî, kýyame 15; Ýbn Mâce, zühd, 36; Ahmed b. Hanbel, III, 102; V, 390, 394, 406.
Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Þerhi, Þamil Yayýnevi: 15/558.
[630] Buharý, rikâk 53; Tefsir, sure 108/1; Tirmîzî, tefsir sure 108/1; Ahmed b. Hanbel III, 91, 207, 232; IV, 281.
Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Þerhi, Þamil Yayýnevi: 15/558-559.
[631] Bk. Yazýr M. Hamdi, Hak dini Kur'an dili, IX, 6180-6186.
[632] Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Þerhi, Þamil Yayýnevi: 15/559.
[633] Ahmed b.Hanbel, IV, 419. 421,424-426.
Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Þerhi, Þamil Yayýnevi: 15/560-561.
[634] Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Þerhi, Þamil Yayýnevi: 15/561.
Ynt: Havz Mevzuunda Gelen Hadisler By: Kaan8/B Date: 14 Nisan 2015, 23:18:37
Bu havuzun boyutlarý hakkýnda gelen hadisler, birbirlerinden oldukça farklýdýrlar. Aslýnda havuzun boyutlarý ile ilgili olarak verilen bu ölçüler, havuzun hakiki ölçülerini belirtmek için deðil da havuzun büyüklüðünü belirten, yani çokluða ve geniþliðe delalet eden ölçülerdir. Ýþte rivayetler arasýndaki farklýlýk buradan kaynaklanmaktadýr.
Ynt: Havz Mevzuunda Gelen Hadisler By: Haktan7/b Date: 15 Nisan 2015, 14:25:50
Esselamu Aleyküm .
bunlardan en önemlileri þunlardýr:
1- Cennette bir nehirdir
2- Peygamberlik makam ve þerefidir.
3- Ümmet-i Muhammedin ulemasýdýr.
4- Ümmet-i Muhammedin çokluðudur.
5- Hz. Peygamberin evladýnýn çokluðudur.
Paylaþým Ýçin Allah Razý Olsun .