Evimiz ve Direkler By: reyyan Date: 03 Kasým 2011, 21:12:05
Evimiz ve Direkler
Haziran 2005 - 78.sayý
Ahmet ALEMDAR kaleme aldý, DÝÐER YAZILAR bölümünde yayýnlandý.
Direkler, dinin derûnuna giden yollarý sembolize ederler. Kalb evimiz, onlar olmadan, yani yýðma duvar ile yaþanýlabilir hale nasýl getirilecek?
Bir ev yapýlýrken temelin üstünde yükselen direklere ihtiyaç vardýr. Kaideleri temel üzerine oturan bu direkler, birbirleriyle kiriþlerle baðlanarak kendilerine yüklenen yükü taþýyabilirler. Yapýlacak her ilave kat için aþaðý kattaki direkleri yani sütunlarý hesaba katmak zorunludur. Temelin saðlamlýðýný yani taþýma kapasitesini bu direkler temsil ederler. Ahþap evler için direksiz, betonarme binalar için kolonsuz veya sütunsuz bir yapý düþünülebilir mi?
Dinin zahirî boyutu, bir evin temelidir. Temel ne kadar saðlam olursa, o evde insan o kadar güvenle oturabilir. Farzlar yerine getirilmeden, ibadet olmadan, evin diðer yapý unsurlarý nasýl kurulabilir? Cenab -ý Hak Yüce Kitabýmýz'da buyurmaktadýr ki; “Bizim uðrumuzda cihad edenleri elbette kendi yollarýmýza eriþtireceðiz.” ( Ankebut , 69) Kuþkusuz bu cihad içerisinde nefislerimiz ile mücahede , temeldir. Asýl mesele, insanýn önce zahirî anlamda nefsiyle mücahede etmesidir; âlemlerle cidale kalkýþmasý deðil! Yollarýn Yolu'na giriþ, bir baþka ifadeyle Allah'ýn lutfettiði kulunu Yolu'na eriþtirmesi, olgunlaþma sonrasýndadýr.
Dinin inceliklerini yerine getirmeden Allah sevgisi oluþabilir mi? Bütün büyüklerimiz dinin dýþ cephesinden haberdar idiler. Ýlimlerin pek çoðunu biliyorlardý. Bu aþamadan sonra Allah onlara ne verdiyse verdi... Gayretlerinin meyveleridir anladýklarý ve yaþadýklarý.
Zahirî boyut, hakikate giydirilmiþ bir gömlektir; dinin sýrlarýný örter. Bu sýrlarý deþifre etmeye kim cesaret edebilir ki! “Din edebinden korkarým söylemeðe / Ben bir lüleden sýzarým yani þýp þýp akarým.” demiyor mu Hazreti Yunus!
Ancak þu durum da unutulmamalýdýr ki, dinin dýþ görünüþü bir iskelet gibidir. Hangi insan, annesinin iskeletine sarýlmak ister? Kendimizin iskeletinden bile korkar, kaçarýz. Onun üzerine, doku, et, deri vs. lazýmdýr.
Temeli saðlam olan bir evde sütunlarýn deðeri olabilir. Çünkü temelsiz sütun, görünürde yapýyý taþýyor gibiyse de, ufak bir sarsýntýda binanýn kýsa sürede yýkýlmasýný durduramaz. Direkler, dinin derûnuna giden yollarý sembolize ederler. Kalb evimiz, onlar olmadan, yani yýðma duvar ile yaþanýlabilir hale nasýl getirilecek? Peygamber ahlâký ile ahlâklanabilirsek , bu yollarýn amacýna ulaþmýþ olabiliriz.
Direklerin varlýðý ve çokluðu temelin kapsamýný daraltmaz, aksine temelin geniþliðini ve derinliðini ispatlar. Her yeni kat ile temel, yeni bir açýlým kazanmýþtýr. Her kat, temelin tekraren kendini ortaya koyuþudur. Katlar, temelin, direkler vasýtasýyla yüklenebileceði potansiyelini ifade eder. Temelde o potansiyel olmasaydý, usta direkler üzerindeki yeni katý çekmeye cesaret edebilir miydi?
Tek katlý bir evin çatýsý için veya üst katlarýn yapýmý için saðlam kiriþlere de ihtiyaç vardýr. Marifeti temsil eden kiriþlerin saðlamlýðý ise, temelden çok kolonlara baðlý deðil midir? Allah yolunda ilerlemek isteyen insan, geçmesi gereken yolun kurallarýný benimseyebildikçe, yani bu aþamada iken fizyolojik ve psikolojik süreçlerini kontrol altýna alabildikçe, bir bütün olarak bedenine ve ruhuna deðil, ayný zamanda her hücresine Allah korkusunu ve sevgisini, O'nun insaný sarýp sarmalayan aþkýný sindirebildikçe marifete doðru yaklaþmýþ olacaktýr.
Binanýn her bir direði, kiriþi, duvar malzemesi ile temel arasýnda organik bir bað vardýr. Hakikat bütünlük ise, sütun ve kiriþlerin birlikteliði, aradaki boþluðu dolduran duvarlarýn bütünlüðü, hakikatin bir yansýmasýdýr. Evin herhangi bir direðini “bu gereksizmiþ” diyerek ortadan kaldýramazsýnýz. Bu durum, binanýn ve içindekilerin yýkýmý anlamýna gelir ve bu yýkýmdan da tabii ki temel sorumlu deðildir.
Binanýn üst katlarýnda oturanlarýn aralardaki katlarý unutup temelde yaþýyormuþ gibi düþünmeleri bir illüzyon olsa gerek. Bu durum süreklilik kazanýrsa halüsinasyona yol açaçak ve bu kiþi tarafýndan bina, varolduðundan farklý algýlanacaktýr. Yanýlsama ve kýrýlma sürecinde olan bireyin aþaðýya doðru bakýþý böyle ise, yukarýya doðru bakýþýný varýn siz düþünün! Aradaki katlarý yok saydýðý zaman bulunduðu kat, temelden çok yüksekte ve dayanaksýz olarak havada asýlý kalacaktýr. Alttaki direkleri hesaba katmadan yeni bir kat ütopyasý yaþatmaya çalýþanlar, sanýrým normallik ve olabilirlilik sýnýrýný da aþmýþ olacaklardýr.
Düþüncelerimizin sýðlaþtýðý, duygularýmýzýn yoksunlaþtýðý, ufuklarýmýzýn daraldýðý, insanlarýmýzýn bunalýmdan bunalýma koþarken ümitlerini yitirmeye yüz tuttuðu, nitelikten ziyade niceliðin egemen olduðu günümüzde, az ve yetersiz de olsa, yapýlan çalýþmalarýn bir ideal haline gelebilmesi ve bu gayretlerin yeni katýn yapý malzemesi olabilmesi için tarihî ve ruhî geliþim serüvenimizdeki direklere ihtiyacýmýz vardýr. Ýstikrara kavuþmamýz, bir perspektif kazanmamýz, düþündüklerimizin, duygularýmýzýn ve aksiyonlarýmýzýn tutarlýlýk ve süreklilik arzetmesi ancak bu direkler sayesinde mümkün olacaktýr.
Direkler dikey boyutlara, kiriþler ise yatay boyutlara iþaret etmektedirler. Kesiþtikleri noktadan, tükenmemiþ olan, ama bütün derinliðiyle varlýðý hissedilemeyen ve hayatýmýzda müþahhas olarak görmeyi arzu ettiðimiz medeniyet yeniden doðabilir.