Diyet By: seymanur K Date: 25 Ekim 2011, 17:15:08
DÝYET
Diyet, iki kýsma ayrýlýr: Aðýr ve hafif diyet.
Aðýr Diyet: 100 deveden ibarettir. Bu develerin otuzu Hýkka (üç senelik), otuzu cezaâ (dört senelik), ve kýrk adedi de karnýnda yavru olan gebe devedir.
Hafif Diyet: Bu da yüz deveden ibaret olmak üzere yirmisi hýkka, yirmisi cezaâ, yirmisi bintilebun (iki yaþýnda deve)yirmisi ibni lebun (iki yaþýnda erkek deve) yirmisi de binti mehad (bir yaþýnda)dýr. Develer bulunmayýnca, deðer olarak verilir. Bir kavle göre develer bulunmayýnca 1000 dinar veya 12.000 dirhem verilir. Eðer diyet aðýrlaþtýrýlmak istenirse, dirhem ve dinarlara üçte biri eklenir.
Diyet, lugatta kan bedeli anlamýna gelir. Ýstilahi manasý ise, öldürme ve yaralardan ötürü ödenen maldýr. Bu mal, deve ve devenin kýymeti olarak verilir. Aðýr diyet için Peygamberimiz:
"Kasten bir nefsi öldüren bir kiþi maktulün akrabalarýna teslim edilir, isterlerse katili öldürürler. isterlerse onu affedip diyet alýrlar. Bu develerin otuzu, dört yaþýnda, otuzu beþ yaþýnda ve kýrk tanesi de gebe olmasýdýr." [1] buyurmuþtur.
Hafif diyet için de Ýbni Mes'ud þöyle rivayet etmiþtir: "Kazaen öldürmenin diyeti yirmisi beþ yaþýnda, yirmisi dört yaþýnda, yirmisi üç yaþýnda, yirmisi de iki yaþýnda olan develerdir" [2] Ýmam Þafii'nin yeni mezhebine göre develer bulunmayýnca onlarýn deðerinde para verilir.
[1] Tirmizi, 1387.
[2] Darekutni, 3/172.