Namaz Vakitleri By: sidretül münteha Date: 24 Ekim 2011, 20:10:28
1. Namaz Vakitleri
1. îbni Þihab (Ez-Zührî)'den:
Ömer b. Abdülaziz bir gün (ikindi) namazýný geciktirdi. O sýrada huzuruna giren Urve b. Zübeyr (onu uyarmak için) þu hadisi nakletti:
«— Kûfe'de bir gün Mugire b. Þube[1] (ikindi) namazýný geciktirmiþti. O sýrada yanýna girmiþ olan Ebû Mes'ûd el-Ensârî:
— Bunu neden yaptýn Mugire? Hatýrlamýyor musun, birgün Cebrail gelmiþti de öðle namazýný kýlmýþtý. Sonra Resûlullah ta kýlmýþtý. Sonra (ikindi) namazýný kýldý, Resûlullah da kýldý. Sonra (akþam) namazým kýldý, Resûlullah da kýldý, daha sonra (yatsý) namazýný kýldý, Resûlullah da kýldý. Daha sonra da sabah namazýný kýldý, Resûlullah da kýldý. Ondan sonra da (Cibril): «Bunlarla emrolundun, buyurdu.»demiþti.[2]
Bunun üzerine Ömer b. Abdülazýz:
«— Urve, ne dediðini iyi düþün; Resûlullah'a namaz vakitlerini bildiren Cibril mi idi?» diye sordu. Urve de:
«— Beþir b. Ebî Mes'ûd, babasýndan böyle rivayet etti» dedi.[3]
2. Urve der ki: Âiþe (r.a.) bana: «Resûlullah (s.a.v.) ikindi namazýni, güneþ henüz odamýn duvarýnda yükselmeden kýlardý.»[4] dedi.[5]
3. Atâ b. Yesâr anlatýyor:
Bir adam Resûlullah'ýn huzuruna gelerek, sabah namazýnýn vaktini sordu. Resulü Ekrem (s.a.v.) cevap vermedi. Ertesi gün sabah namazýný þafak atýnca kýldý; Bir gün sonra da, ortalýk aðarýnca kýldý.[6]
Daha sonra da:
«— (Sabah) namazýnýn vaktini soran nerede?» buyurdu. Adam:
«— Benim Ya Resulallah» deyince;
<— Bu iki vaktin arasýndaki zamandýr.» buyurdu.[7]
4. Âiþe (r.a.) der ki: Resûlullah (s.a.v.) sabah namazým kýldýktan sonra kadýnlar, örtülerine bürünmüþ olarak evlerine dönerlerken henüz karanlýktan tanýnmýyorlardý.[8]
5. Ebû Hüreyre (r.a.), Resûlullah'in þöyle buyurduðunu rivayet etti: «Güneþ doðmadan sabah namazýnýn bir rek'atina yetiþebilen kimse, sabah namazýný kendi vaktinde kýlmýþ olur. Güneþ batmadan da ikindi namazýnýn bir rek'atma yetiþebilen ikindiyi kendi vaktinde kýlmýþ olur.»[9]
6. Abdullah b. Ömer'in âzadlýsý Nâfi der ki: Ömer b; el-Hattab r.a. valilerine þunu yazdý: «Bana göre en önemli vazifeniz namazdýr. Kim onu —devam ederek— vaktinde kýlarsa, dinini korumuþ olur. Kim de namazlarýný ihmal ederse, diðer vazifelerini haliyle daha çok ihmal eder.»
Daha sonra dâ þunlarý yazdý:
«Öðle namazýný, bir þeyin gölgesi fey-i zevalin[10] dýþýnda bir arýn oluþundan itibaren, gölgeniz bir misli oluncaya kadar kýlýn. Ýkindi namazýný, henüz güneþ yüksekte, beyazken kýlýn. Namazdan sonra, güneþ batmadan önce bir atlýnýn iki veya üç fersah[11] gidebileceði kadar bir zaman olsun. Akþamý, güneþ batýnca kýlýn.
Yatsýyý, kýrmýzýlýðýn (akþam þafaðýnýn)[12] kaybolmasýndan itibaren gecenin üçte birine kadar kýlýn.[13] Yatsýyý kýlmadan yatanlarýn gözüne uyku girmesin .Yatsýyý kýlmadan yatanlarýn. gözüne uyku girmesin. Yatsýyý kýlmadan yatanlarýn gözüne uyku girmesin_ Sabah namazýný, yýldýzlar batmadan parlakken kýlýn.»
7. Ebû Süheyl rivayet eder:
Hz. Ömer (r.a.) Ebû Mûsâ el-Eþ'ari'ye þöyle yazdý: Öðle namazýný, güneþ tepeden dönünce (zeval vaktini müteakip), ikindiyi güneþ parlakken, sararmadan, akþamý güneþ batýnca kýl. Yatsýyý yatmincaya kadar geciktir. Sabah namazýný yýldýzlar henüz azalmadan parlakken kýl ve sabah namazýnda, Mufassal sûrelerden iki sûre oku.[14]
8. Urve de þöyle rivayet eder:
Ömer b. el-Hattab, Ebû Mûsâ el-Eþari'ye þöyle yazdý: ikindi namazýný güneþ beyaz ve parlakken, yani bir atlýnýn akþama kadar üç fersah gidebileceði kadar bir vakit varken lal. Yatsýyý gecenin üçte birine kadar, hattâ gece yarýsýna kadar geciktirebilirsin. Ancak, sakýn gafillerden de olmayasýn.
9. Abdullah b. Râfi, Ebû Hureyre'ye namaz vakitlerini sordu. O da «Sana söyleyeyim: Öðle namazýný, gölgen boyunca olduðunda, ikindiyi, gölgen boyunun iki misli olduðunda, akþamý güneþ batýnca, yatsýyý akþamla gecenin üçte biri arasýnda, sabah namazýný da henüz karanlýkken kýl» dedi.[15]
10. Enes b. Malik (r.a.) der ki:
Ýkindi namazýný kýlardýk, cemaatten bazýsý Amr b. Avf oðullarýnýn yurduna gider, henüz onlarýn ikindi namazý kýlmakta olduklarýný görürdü.[16]
.
11. Enes b. Malik (r.a.) der ki: ikindi namazýný kýldýktan sonra Küba'ya giden kimse oraya vardýðýnda güneþ hâlâ yüksekte bulunurdu.[17]
12. (Tabiinden) Kasým b. Muhammed der ki: Ashab'a yetiþtim. Onlar Öðle namazýný hava biraz serinleyince kýlýyorlardý. [1] O zamanlar Mugîre b. Þube, Hz. Ömer tarafýndan Küfe valisi olarak tayin edilmiþti.
[2] Yani hergün namazý, bu beþ vakitte kýlmakla emrolundun. Diðer bir rivayette Cibril: «Sen bunu teblið ile.emrolundun,» dedi.
[3] Buhari, Mevakîtu's-Salât, 9/1; Müslim, Mesâcid, 5/166,187.
[4] Güneþ doðduðunda ýþýklarý önce odanýn tabanýna vurur, Güneþ batýya ufaða indikçe odanýn duvarýna yükselir. Âiþe validemiz, yukarýdaki sözüyle Resûlullah (s.a.v.) ikindi namazým ilk vaktinde kýlardý, demek istiyor.
[5] Buhari, Mevakitu's-Sâlat, 9/1; Müslim, Mesâcid, 5/167; Þeybanî, 3.
[6] Sabah namazýnýn vakti, þafak söktükten sonra baþlar, güneþin doðmasý yaklaþýncaya kadar kilinir, demektir.
[7] Bu hadis, mürseldir; Enes'ten ise mevsûl olarak gelmiþtir. Nesaî, Ezan 7/12.
[8] Buharý, Mevakitu's-Salât, 9/37; Müslim, Mesâcid, 5/232.
Hz. Âiþe: Sabah namazýnýn erken kýlýndýðýný söylemek istiyor. Resulü Ekrem (s.a.v.) çoðu zaman sabah namazýný erken kýlar, bazan da geç kýlardý. Ýmam Þafiî (rahimehullah) erken kýlýnmasýnýn efdal olduðunu söyler, îfirîam Ebu Hanîfe Hazretleri de -cemaatin çoðalmasý için-, ortalýk biraz aðannca kýlýnmasýný tavsiye eder. Bu hadisten Asrý Saadette kadýnlarýn camiye devam ettikleri anlaþýlýyor.
[9] Buharî, Mevakîtu's-Salât, 9/28; Müslim, Mesâcid, 5/232. Ebu's-Seâdât tbnül-EsSr der ki: Namaza yetiþmeyle ilgili bu hüküm; bu iki namaza mahsus olmayýp, bütün namazlara þâmil olduðu halde, bilhassa bu iki vaktin bildirilmesinin sebebi þudur: Bu iki vakit gündüzün baþlangýç ve sonudur. Namaz kýlan kimse namazýn bir kýsmýný kýldýktan sonra güneþ doðsa, veya batsa vakit çýktý ve namaz bozuldu sanýr. Ayný zamanda güneþ doðarken ve batarken namaz kýlýnmasý yasak edilmiþtir. Eðer Hz. Peygamber (s.a.v.) ikindi ve sabah namazlarýnýn birer rek'atlanna yetiþenin namazýnýn sahih olduðunu bildirmese idi, namaz kýlan kimse bu iki vaktin çýkmasýyla namazlarýnýn bozulduðunu sanýrdý. Ýþte bu yanlýþ anlamaya meydan vermemek için, Resulü Ekrem özellikle bu iki vakti açýklamýþtýr.
Bu hadisi þeriften iki sonuç çýkar:
1. Vaktin sosunda yalnýz bir rekâtý kýlýnan namazýn tamamý kaza deðil eda sayýlýr bu derece dar bir vakte kadar kasten geciktirilmesini ulemanýn caiz görmediðini söylemiþtir.
2. Özürlü bir kiþinin özrü, vaktin sonunda bir rek'at kýlýnabilecek kadar bir zaman içerisinde kalksa o vaktin namazý o kiþi üzerine borç olur. Sonra kaza etmesi gerekir. Þayet Özür devam etmiþ olsaydý üzerine borç olmayacaktý. Bujtonuda âlimlerin görüþleri þöyle özetlenebilir:
a- Alimlerin çoðunluðu birinci maddedeki görüþe sahiptirler,
b- Bir kýsým âlimler de rek'atlarýn hepsinin kaza olacaðý görüþündedirler,
c- Bazýlarý da vakit içerisinde kýlman bir rek'at eda, diðer rek'at veya rek'at-lar kazadýr, derler.
d- Ebû Hanife'ye göre -ikinci maddede olduðu gibi- hadisi þerif özürlü kiþilerin durumunu açýklamaktadýr. Burada söz konusu olan Özürler delilik, bayýlma, hayýz, lohusalýk vs.dir. Bu özürlerden biri kendisinde olan bir þahýs, özüründen vaktin sonunda bir rek'at kýlýnabilecek bir zaman içerisinde kurtulursa, o vaktin namazýnýn bu kiþi tararýndan kaza edilmesi gerekir. Ayrýca Ebû Hanife, bir rek'atý vakit içinde, diðer rek'atý güneþ doðarken kýlýnan sabah namazýnýn batýl olacaðý görüþündedir. Fýkýh usulündeki þu kaide de Ebû Hanife'yi desteklemektedir: Kâmil bir vakitte kýlýnmasý farz olan bir namazýn, mekruh bir vakitte kýlýnmasý caiz deðildir. Bundan baþka 'Özürlu vakit daha çýkmadan kalkarsa, o vaktin namazý borç olur. Yukarýda bir rek'at olarak ifade edilmesi ekseriyete göredir. (Bkz. el-Menhel).
[10] Fey-i zeval, güneþ tam tepede iken herhangi bir cismin en kýsa gölgesidir. Bir Arþýn, takriben 60 santimdir.
[11] Bir Fersah, üç mildir. Bir mil, takriben 1609 metredir.
[12] Þafak (akþam þafaðý, gurup), akþamdan sonra ufukta gözüken kýrmýzýlýktýr.
[13] Yatsý namazý tan yeri aðarýncaya (fecr-i sadýk doðuncaya) kadar kýlýnabi-lir. Fakat yatmadan önce kýlýnmasý sünnet ve efdaldir. Bu yüzden Hz. Ömer yatsýyý kýlmadan yatanlarý kýnýyor ve onlara beddua ediyor.
[14] Mufassal sûreler, Hucurât'dan Abese'ye kadar olan, sûrelerdir. Bakara'dan Tevbe'ye kadar, «Tývâl» (uzun sûreler) «Tekvîr»'den «Nas»a kadar olanlara da «kýsar» yani kýsa sûreler denir.
[15] Ebû Hanife'ye göre, ikindinin vakti, gölge boyun iki misli olunca baþlar. Þeybanî, 1.
[16] Buhari, Mevakitu's-Salât, 9/13; Müslim, 5/194. Ayrýca bkz. Þeybanî, 4. Amr b. Avf oðullarýnýn yurdu, Mescid-i Nebeviye «iki mil» yani «4 kilometre» kadardý.
Ýmam Nevevî der ki: Aahab-ý kiramdan Amr b. Avf oðullan, tarla veya bahçelerinde çalýþýrlardý. Ýþleri bitince toplanýp ikindiyi kýlýyorlardý. Bu yüzden namazlarý gecikiyordu.
Hanefî Mezhebine göre, güneþ parlak beyazken ertelenerek kýlýnmasý efdaldir.
[17] Buharý, Mevakîtu's-Salât, 9/13; Müslim, Mesâcid, 5/193; Þeybanî, 3. «Kubâ», Medine'ye Üç mil uzaktadýr.
Ynt: Namaz Vakitleri By: ceren Date: 11 Temmuz 2017, 16:08:07
Esselamu aleykum. Rabbim razi olsun bilgilerden kardesim. Rabbim namazimizi hakkiyla kilmayi nasip etsin bizlere..
Ynt: Namaz Vakitleri By: Sevgi. Date: 12 Temmuz 2017, 09:40:42
Ve Aleyküm Selam. Mevlam bizlere Namazýný vaktinde ve huþu içinde kýlanlardan eylesin inþaAllah
Ynt: Namaz Vakitleri By: Bilal2009 Date: 12 Temmuz 2017, 16:09:14
Ve aleykümüsselam Rabbim bizleri namazý dosdoðru kýlanlardan eylesin Rabbim paylaþým için razý olsun