Hicri yirmi birinci yıl olayları

Hicri Yirmi Birinci Yıl Olayları

Bu yıl Amr b. El-Âs îskenderiyye'yi fethetmiştir. Fetih hakkında yukarıda bilgi verilmişti.

Yine bu yıl içinde Küfe halkı valileri Sa'd b. Ebi Vakkas'i Hz. Ömer'e şikayet edip hakkında kötü şeyler söylediler. Hz. Ömer (r.a.) da Sa'd'ı görevinden alıp yerine (direkt birini tayin etmeyip) Ammar b. Yasir'i Küfe baş imamlığına, Abdullah b. Mesud (r.a.)'ı da maliye müdürlüğüne atadı. Osman b. Huneyf e de Fırat ve Dicle nehirlerinin suladığı yerlerdeki sahaların idaresini verdi.[751]

Bu yıl içinde, Osman b. Ebi'I-As orduyla hareket edip (İran'da Kâzerûn yakınında bulunan) Tevvec (Tevvez) şehrine kadar vardı. Orada konaklayıp orayı şehir edindi.[752]

Bu yıl, Sevvar b. El-Müsenna el-Abdî'yi Sâbur şehrini fethe yolladı. Sevvar orada şehit oldu.[753]

Osman b. Ebi'-Âs İse Seyfu'1-Bahr ve sahillere saldırı düzenledi.[754]

Hz. Ömer bu yıl Cârûd b. EI-Mualla'yı da orduyla sefere çıkardı. O da Sevvar gibi şehit edildi.[755]

Kahire Ve İskenderiye'nin Fethi

Mufaddal b. Fudâle, Ayyaş b. Abbâs el-Kutbâni ve daha birkaç kişiden rivayet eder ki:

-Amr b. El-As, Hz. Ömer'den emir almadan orduyla Filistinden hareket ederek Mısır'a gitti ve orayı ele geçirdi. Hz. Ömer kendisine bildirmediği için Amr'a kızdı. Sonra Amr bir mektup yazarak İskenderiye halkı ile savaşmak için Ömer'den izin aldı. Amr hicri yirmi birinci yılda yola çıkıp (eski Kahire olan) Fustat şehrine Harice b. Huzâfe el-Adevî'yi vekil bırakıp İskenderiye üzerine yürüdü.

Önce orada Kıbtî halk ile karşılaşıp çetin bir çarpışmadan sonra onları mağlup etti. Sonra yine Kibtî'lerle (İskenderiye yakınındaki) Kiryevn mevkiinde bir daha karşılaştı. Müthiş bir çarpışma oldu.

Sonra ordu İskenderiye'ye ulaştı. Kral Mukavkıs haber salıp sulh ve hedene talebinde bulunduysa da, Amr harpte direndi. Sonra bütün ciddiyyetiyle savaşa devam edip kılıç gücüyle şehre girdi. Orada Rumlardan ne ele geçirdiyse onu ganimet olarak aldı. Sonra İskenderiye'yi korumak üzere bir bölük askeri orada bırakıp başlarına da, Abdullah b. Huzafe es-Sehmî'yi komutan yaptı. Ardından Hz. Ömer'e fetih müjdesini yolladı.

İskenderiye'nin düştüğü haberi İmparator Konstantin b. Heraklius'a ulaşmış idi. İmparator hemen üç yüz flikalık bir deniz ordusunu yakın arkadaşı Minvil'in komutasına verip İskenderiye'ye yolladı. Bunlar gelip şehre girdiler ele geçirdikleri bütün müslümanları öldürdüler. Sadece kaçanlar canlarını kurtarabildi. İskenderiye halkını da.

Haberi alan Amr b. El-As, on beş bin kişilik bir orduyla onlara saldırdı. Şehrin dış surları önüne mancınıklar kurdurup şehri taşa tuttu. Şartların zorluğuna rağmen işi çok ciddiye aldı ve şehri tekrar harp yoluyla fethetti. Derhal şehrin kale duvarlarını yıktırdı. Hatta Amr b. El-As'ın bizzat elleriyle yıkım yaptığı görüldü.

Bu kıssayı Hammad b. Seleme, Ebu İmran aracılığıyla Alkame (r.a.)'tan nakleder.[756]

[751] Halife b. Hayyat, Tarih s. 149; Taberi, Tarih 4/144 ^Tarihi Halife s. 149

[752] Tarihi Halife s. 149.

[753] A.g.y.

[754] A.g.y

[755] İmam Zehebi, Tarihü’l İslam Cantaş Yayınları 5/319-320

[756] Futulul-Buldan 1/259,210

İmam Zehebi, Tarihü’l İslam Cantaş Yayınları 5/320-321
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın