Zekâtın Yeniden Devletçe Organize Edilmesi

Zekâtın Yeniden Devletçe Organize Edilmesi:

İslâm devletinde, devlet başkanı olan halifenin en önemli görevlerinden biri de zekât gelirini dinin ölçülerine göre toplamak ve hak sahiplerine dağıtmaktır. [271]

Hz. Ebu Bekir'in zekâtı ödemek istemeyelere karşı, devletin cebir kuvvetini kullanması, bu kurumun normal işlemesinden devletin sorumlu olduğunu, hatta meşru harp sebeplerinden birini meydana getirdiğini göstermektedir. Esasen onun uygulamasını destekleyen hadisler de vardır. Meselâ “Allah'tan başka tanrı olmadığına ve benim, Allah'ın rasulü olduğuma şehadet edip, namazı doğru kılıp, zekâtı verinceye kadar bana insanlarla mücadele etmem emrolundu. Eğer bunları yaparlarsa, canlarını ve mallarını benden korumuş olurlar, onların işlerinin hesabı Allah'a aittir” [272] hadisi bunlardan biridir.

Zamanla zekâtın devlet tarafından tahsil ve dağıtma işleminin ihmal ve terk edilmesi sebebiyle, mükelleflerin doğrudan ödemesi zarureti doğmuştur.

Modern hukukun getirdiği özerk (muhtar) müesseseler yapısından faydalanarak -laik ülkelerde dahi- zekâtın merkezi bir idare tarafından tarh, tahakkuk, tahsil ve sarfına imkân bulunabilir. [273]

Zekâtın merkezî bir idare tarafından yürütülmesi işine, çağımızda ilk kez Libya'da tanık olmaktayız. Bu ülke, hazırladığı Zekât Kanunu ile bu alanda bir takım uygulamalarda bulunmaktadır. [274] Ayrıca, Suudi Arabistan ve Kuveyt'te de kısmî bir uygulama vardır. Bu ülkelerde gerçekleştirilen uygulamalar, başka ülkelerdekilere örnek olabilir. Bu yüzden, başarılı veya başarısız olduğu noktalar dikkatle izlenmelidir.

[271] Tevbe: 9/60, 103; A'raf: 7/199; Furkan: 25/67; Bakara: 2/219. Bu konuda bkz. Karaman, Mukayeseli İslâm Hukuku, c. I, s. 96;

[272] Beyhakî, es-Sunnu'l-Kübra, c. XII'den Hamidullah, İslâm'da Devlet İdaresi, s. 135.

[273] Bu yolda görüşler için bkz. Tuğ, Salih, "Zekâtın Yeniden Merkezile'ştirilmesi", İslâm Medeniyeti D., c. III, sayı: 28, s. 32-33.

[274] Libya Zekât Kanunu ve uygulanışı konusunda geniş bilgi için bkz. Arafe, ez-Zekât fi’l-Cumhûriyyeti'l-Arabiyyeti'l-Lîbiyye, Trablus ty.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın