> Forum > ๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ > Kuranı Kerim > Kuranda İnsan Psikolojisi > Emr bil Maruf Nehy anil Münker
Sayfa: [1]   Aşağı git
  Yazdır  
Gönderen Konu: Emr bil Maruf Nehy anil Münker  (Okunma Sayısı 2496 defa)
03 Nisan 2011, 15:04:57
ღAşkullahღ
Muhabbetullah
Admin
*
Çevrimdışı Çevrimdışı

Cinsiyet: Bay
Mesaj Sayısı: 25.839


Site
« : 03 Nisan 2011, 15:04:57 »



EMR Bİ'L-MA'RUF, NEHY ANİ'L-MÜNKER

 Emr bi'1-ma'ruf, nehy ani'l-münker kavramları, Kur'an'ın önemli kavramlanndandır. Vurgu, öncelikle ma'ruf ve münker kavramlarında olduğu için, önce onları inceleyelim. Sonra da birleşik biçimlerini ele alalım.[391]
 
1. Ma'ruf Ve Münker Kavramları:

 Kur'an'da iyi kavramını karşılamak üzere sâlih, hasene, tayyib, hayır, birr, ma'ruf, ihsan sözcükleri kullanılır. Bu sözcükler arasında ince anlam farkları olduğu düşü­nülebilir. Nitekim bir âyette, hem hayır, hem de ma'ruf sözcüğünün kullanıldığını görüyoruz (Ali İmran, 3/104). Bu kullanım, hayır ile ma'rufun farklı iyileri anlatmak için gerçekleşmiş olmalarıdır. İhsan ile ma'ruf da aynı âyette birbirine çok yakın anlamda kulanıhr (Bakara. 2/178,229).

Ma'ruf, bilmek, aşina olmak, tanımak, ve düşünerek veya eserini inceleyerek kavramak anlamlarına gelen a-r-f (arafe) kökünden türemiştir. Aynı kökten örf, irfan ve ma'rifet kelimeleri de vardır. İrfan, ilim sözcüğünden daha özeldir. İrfanın zıddı inkâr (irfan x inkâr) ilmin, zıddı ise cehildir (ilim x cehil).[392]

Münker bilmemek, belirsizlik ve tanımamak anlamla­rındaki n-k-r (nekira) kökünden türemiştir. İnkâr, münkir ve nukr sözcükleri de bu köktendir. Nitekim bir âyette, ci­nayet için "nukr" (çirkin/kötü) sıfatı kullanılmıştır (Kehf, 18/75).

Ma'ruf ile münker birbirinin zıddıdır:

Ma'ruf (urf) x Münker (nukr)

Nitekim Râgıb el-Isfahânî şu güzel tanımı verir: Ma'ruf güzelliği akıl veya din yoluyla bilinen eylemdir. Münker ise, bu iki kaynağın kabul etmediğidir.[393]

Kur'anda kötü kavramını karşılamak üzere kullanılan öteki sözcükler, fesad, seyyie, habis ve şer sözcükleridir.

Ma'ruf ile münker sözcükleri yalnız başlarına kullanıl­dığı gibi, ikisinin birlikte kullanıldığı yerler de vardır. Birlikte kullanıldıkları durumlar, özellikle iyiliği emretme, kötülüğü engelleme emirlerinin veya örnek olaylarının açıklandığı âyetlerdir.

Ma'ruf sözcüğü, münker sözcüğünden daha fazla sayı­da kullanılır. Ma'ruf sözcüğünün kullanıldığı ayetlerdeki tikel ma'ruf örnekleri, bir takım söz, eylem, tutum ve dav­ranışları anlatır. Bu örnekler, aile ve akrabalık ilişkileri, vasiyet, kavil (söz), kısas ve isyan konularını ele alır.

Ailenin kurulması ve sürdürülmesi ma'ruf biçimde olur: Babalar, anaların yiyecek ve giyeceğini ma'ruf (uy­gun) şekilde karşılar.[394] Sütanneye ücreti ma'ruf (örfe uy­gun) biçimde ödenir.[395] Mü'min cariyelerle evlenince mehirleri ma'ruf (örfe uygun) şekilde verilir.[396] Oğlunu şirk koşmaya zorlayan ana-babaya itaat edilmez, ama dünya işlerinde onlarla ma'ruf (güzel) bir biçimde geçinilir.[397] Boşanmış kadın çocuğu doğunca onu emzirebilir, eşler ara­larında ma'ruf (uygun) bir şekilde anlaşır.[398] Koca karısıyla ma'ruf biçimde (güzellikle) geçinir.[399] Kadınların hakları ma'rufa (örfe) uygun biçimde görevlerine denktir.[400]

Evliliğin sona erdirilmesi ma'ruf biçimde olur: Boşan­ma iki defadır: Ya ma'rufla (iyilikle) tutma ya da iyilik yaparak bırakmadır.[401] Kadınlar boşandıktan sonra müddet­leri sona ererken ya ma'rufla (güzellikle) tutulur, ya da ma'rufla (güzellikle) bırakılır, haklarına tecavüz için zarar­lı olacak biçimde tutulmazlar.[402] İddetini bitiren boşanmış kadınlar, (ma'rufla güzellikle, usulüne uygun biçimde) anlaşmışlarsa, yeni kocalarıyla evlenmeleri engellenemez.[403] Kocaları ölmüş ve dört ay on günlük iddeti bitirmiş kadın­ların, kendi haklarında ma'ruf (uygun) şekilde yaptıkla­rından dolayı kocalarına sorumluluk yoktur.[404] El sürme­den ve mehirleri biçilmeden boşanan kadınlara -zengin kendi çapına, fakir kendi çapına göre- ma'ruf (uygun) bir şekilde onlara bir ödeme (mut'a) yapar.[405] Ölünce geride karıları kalacak olan kocalar, evlerinden çıkarılmayacak karılarına, bir yıllık geçimini sağlayacak bir miktarı vasi­yet eder, ama karılar kendileri evden çıkarlarsa kendileri­nin ma'ruf (meşru) olarak yaptıklarından dolayı kocaları­na sorumluluk yoktur.[406] Boşanan kadınlara, haksızlıktan sakınanlara bir borç olmak üzere ma'ruf (uygun) bir su­rette mut'a (faydalandırma) vardır.[407] Kadınların iddet süreleri biteceği sırada, ya ma'ruf (uygun) şekilde ahkonur ya da ma'ruf (uygun) şekilde ayrılınır.[408]

Bütün bu âyetlerdeki ma'ruf, "usulüne uygun, doğru tarzda, güzellikle, meşru" anlamlarına kullanılmıştır.

Yetimlere davranış, ma'ruf olur: Sefihlere malları veril­mez, velileri onları kendi geliriyle rızıklandırıp giydirir. Ma'ruf (güzel) söz söyler.[409] Yetim malını yöneten veliler­den zengin olanlar iffetli olmaya çalışır, yoksul olanlar ise, ma'ruf (uygun) şekilde yiyebilir.[410]

Akrabaya vasiyetin zorunlu olduğu ilk dönemde, ölü­mü yaklaşan kişi, ana-babasına ve akrabasına, ma'ruf (uygun) bir tarzda vasiyet ederdi.[411] Dostlara vasiyet ma'ruf (uygun) biçimde olur.[412]

Söz (kavil), ma'ruf olmalıdır: Sefihlere velileri ma'ruf (güzel) söz söyler.[413] Miras taksiminde bulunan yakınlar, yetimler ve düşkünlere de verlir, onlara ma'ruf (güzel) söz söylenir.[414] Boşanmış kadınlara ma'ruf (meşru) sözle evli­lik teklifi yapılabilir, gizlice sözleşilmez.[415] Ma'ruf (güzel) bir söz ve bağışlama, peşinden eza (başakakma) gelen bir sadakadan daha iyidir.[416] Peygamber hanımları edalı ko­nuşmaz, daima ma'ruf (ciddi ve ağırbaşlı) söz söyler.[417] Sa­vaşa çağrılınca münafıklara itaat etmek ve ma'ruf (uy­gun) olanı söylemek yaraşır.[418] Sadaka vermeyi yahut ma'ruf (iyilik) yapmayı ve insanların arasını düzeltmeyi gözeten kimseler müstesna, gizli toplantıların çoğunda hayır yoktur.[419]

Cinayet sonrasında öldüren, ölenin kardeşi tarafından bağışlanmışsa, kendisine ma'rufa (örfe) uymak ve bağışlayana güzellikle diyet ödemek gerekir.[420]

İnanmış kadınlar, ma'ruf (uygun) olanı işlemekte Hz. Peygamber'e isyan etmemek (karşı gelmemek) şartıyla bey'at etmiştir.[421]

Bütün bu en çok ortaya çıkabileceği durumları belirten ve içeriği insanlarca doldurulacak tikel ma'ruf örneklerinden, tümel bir ma'ruf kavramına ulaşılabilir. Buna göre maruf, özel yararı veya kamu yararını sağlayıcı dinin ve aklın gereklerine uygun iş, eylem, tutum ve davranışlar­dır. Her türlü eylem ve tutum, kendi özel ve nazik şartlan çerçevesinde değerlendirilip en uygun ve güzel biçimde gerçekleştirilecektir. Kısacası ma'ruf; doğru, güzel, uygun, yararlı ve iyi niteliklerine sahip eylem ve durumlar için kullanılırken, bunun zıddı olan münker ise eğri, zararlı, yanlış, kötü, yakışıksız ve iğrenç eylem ve durumlan gös­terir.

Yalın yada ma'rufla ikili olarak yirmi kadar yerde kul­lanılan münker sözcüğü, daha önce de belirttiğimiz gibi, ma'ruf sözcüğünün zıddıdır. Bununla birlikte, münker sözcüğünün yer aldığı ayetleri de yakından incelemekte büyük yarar vardır.

Putperestlere âyetler apaçık olarak okununca, inkâr edenlerin yüzlerinden münker (inkârları) hemen anlaşı­lır.[422] Elçiler Hz. Lût’un ailesine gelince, onlara:

"Siz mün­ker (tanınmayan) kimselersiniz" dedi.[423]

Hz. Lût, milletine şöyle demişti:

"(..) Toplantılarınızda münker (fena) şeyler yapmıyor musunuz?[424] Zıhar yapanların söyledikleri mün­ker (kötü, çirkin, çirkef, yakışıksız) ve asılsız bir sözdür.[425] Hz. İbrahim, kendisine gelen konukların "tanınma­mış/bilmediği bir topluluk" (kavımın munkerûn) olduğu­nu içinden geçirmişti."[426]

Görüldüğü gibi bu âyetlerde, münker, sözlük anlamına uygun biçimde "tanınmayan, yabancı, akla aykırı, kötü, yakışıksız" anlamlarında kullanılmıştır. Nitekim Ragıb el-Isfahânî de şu tanımı verir: "Sağlıklı akılların kötülüğüne karar verdiği veya çirkinliği ya da kötülüğü konusunda akılların duraksadığı, çirkinliğine dinin karar verdiği ey­lemdir."[427]

Münker kavramını daraltıcı yorumlar da vardır. Bu yo­rumlardan birine göre, münker, şirk ve peygamberi yalanlama anlamındadır.[428] Başka bir görüşe göre ise, münker; zina, cinayet ve hırsızlıktan oluşan sosyal bir suçtur. Münker ile fahşâ birlikte kullanıldığında ise fahşâ sözcü­ğü zina anlamındadır. Fahşâ sözcüğü, bu durumda, kötü­lüğü iki katıyla anlatır.[429]

 2. Emr Bi'1-Ma'ruf Ve Nehy Ani'l-Münker Kavram­ları:

 Bu iki kavram, "iyiliği emretme/öğüt verme/yayma, kötülüğü yasaklama/azaltma, kötülükten alıkoyma, fenalığı menetme" biçiminde karşılanır.[430]

 a. İyiliği Emretme, Kötülüğü Engelleme Göre­vi:

 İnsanlara şahit ve örnek olması için tam ortada (den­geli ve itidalli tutum içinde) bir ümmet durumundaki (Ba­kara 2/143) müslüman ümmetin özelliklerinden birisi, iyiliği emretme, kötülüğü engellemedir:

"Siz insanlar için ortaya çıkarılan, ma'rufu (doğruluğu) emreden, münkeri (eğri ve yanlış olanı) engelleyen (fenalıktan alıkoyan), Al­lah'a inanan hayırlı bir ümmetsiniz. Kitap ehli inanmış ol­salardı, kendileri için daha hayırlı olurdu. İçlerinde ina­nanlar olmakla beraber, pekçoğu yoldan çıkmıştır."[431]

İslam ümmeti, imanını koruduğu ve bu görevi yaptığı sürece bu şekilde devam edecektir.

Allah'ın, ipine sarılma, bölünmeden sakındırılma emri­nin ardından, Allah'ın mü'minleri ateş çukurunun kenarından kurtarıp kardeş yapması nimeti hatırlatıldıktan sonra, şu emir vardır:

"Sizden, iyiye (hayıra) çağıran, ma'rufu (doğruluğu) emreden ve münkeri engelleyen (fe­nalıktan meneden) bir ümmet (topluluk, cemaat) olsun. İşte başarıya/kurtuluşa erişenler yalnız onlardır."[432]

Bundan sonra, müslümanların, belgeler gelişinin ardın­dan ayrılan ve bölünenler gibi olması yasaklanır.

Bu âyet, aslında her bireyin yürütmekle yükümlü ol­duğu iyiliği emretme, kötülüğü engelleme görevini, örgüt­lü bir topluluğun yürütmesini isteyerek, kurumlaşmasına imkan vermektedir. Bu kurum, resmi, ...
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı

Müslüman
Anahtar Kelime
*****
Offline Pasif

Mesajlar: 132.042


View Profile
Re: Emr bil Maruf Nehy anil Münker
« Posted on: 29 Mart 2024, 17:09:17 »

 
      uyari
Allah-ın (c.c) Selamı Rahmeti ve Ruhu Revani Nuru Muhammed (a.s.v) Efendimizin şefaati Siz Din Kardeşlerimizin Üzerine Olsun.İlimdünyamıza hoşgeldiniz. Ben din kardeşiniz olarak ilim & bilim sitemizden sınırsız bir şekilde yararlanebilmeniz için sitemize üye olmanızı ve bu 3 günlük dünyada ilimdaş kardeşlerinize sitemize üye olarak destek olmanızı tavsiye ederim. Neden sizde bu ilim feyzinden nasibinizi almayasınız ki ? Haydi din kardeşim sende üye ol !.

giris  kayit
Anahtar Kelimeler: Emr bil Maruf Nehy anil Münker rüya tabiri,Emr bil Maruf Nehy anil Münker mekke canlı, Emr bil Maruf Nehy anil Münker kabe canlı yayın, Emr bil Maruf Nehy anil Münker Üç boyutlu kuran oku Emr bil Maruf Nehy anil Münker kuran ı kerim, Emr bil Maruf Nehy anil Münker peygamber kıssaları,Emr bil Maruf Nehy anil Münker ilitam ders soruları, Emr bil Maruf Nehy anil Münkerönlisans arapça,
Logged
Sayfa: [1]   Yukarı git
  Yazdır  
 
Gitmek istediğiniz yer:  

TinyPortal v1.0 beta 4 © Bloc
|harita|Site Map|Sitemap|Arşiv|Wap|Wap2|Wap Forum|urllist.txt|XML|urllist.php|Rss|GoogleTagged|
|Sitemap1|Sitema2|Sitemap3|Sitema4|Sitema5|urllist|
Powered by SMF 1.1.21 | SMF © 2006-2009, Simple Machines
islami Theme By Tema Alıntı değildir Renkli Theme tabanı kullanılmıştır burak kardeşime teşekkürler... &
Enes