Az ve Şükür

Az ve Şükür

Allah tebarek ve teala buyuruyor ki:
"Kullarımdan şükreden azdır." [1319]
Kıllet (azlık) kelimesinin türevleriyle şükür kelimesinin türevleri Kur'an’ı Kerim'in muhtelif ayetlerinde dağınık olarak gelmelerine rağmen toplamaları birbirine eşittir. Kıllet kelimesinin türevleri Kur'an'da 75 defa tekrarlanmıştır. Şöyle ki, kaliten şekliyle şu ayet’i kerimede olduğu gibi 56 yerde zikredilmiştir:
"İçlerinden pek azı (kalilen) hariç, hepsi ondan içtiler." [1320]
Katil lafzı şu ayet’i kerimede olduğu gibi 13 yerde geçmiştir:
"(Şu dünyada) birazcık (katil) geçinme(nin ardından), onlara acı bir azab gelecektir." [1321]
Ekallü, Allah’u tealanın şu sözünde olduğu gibi 2 yerde gelmiştir:
"Kendilerine va'dedılen şeyi gördükleri zaman, kimin yardımcı bakımından daha zayıf ve sayıca daha az (ekallü) olduğunu bilecekler" [1322]
Değişik şekilleriyle şu ayetlerde de birer defa geçmektedir:
"Ana babanın ve akrabanın bıraktıklarından kadınlara da pay vardır. Gerek azından (kalle) gerek çoğundan bir hisse ayrılmıştır" [1323]"Sizi de onların gözlerinde azaltıyordu (yükallilüküm) ki yapılmış bir işi yerine getirsin."[1324]
"Şunlar, az (kalilûne) bir topluluktur." [1325]"Nice az (kaliletin) bir topluluk var ki, Allah'ın izniyle çok topluluğa galip gelmiştir." [1326]
Aynı sayıda yani 75 defa da şükür kelimesi ve türevleri geçmektedir. Mesela teşkürüne olarak şu ayetteki gibi 19 yerde kullanılmıştır:
"O halde Allah'tan korkun ki, şükredesiniz (teşkürüne)." [1327]
Yeşkürûne lafzı şu ayet’i kerimede olduğu gibi 9 yerde gelmiştir:
"Şüphesiz Rabb'in, insanlara karşı lütuf sahibidir, fakat insanların çoğu şükretmezler (yeşkürûne)." [1328]
eş-şakirin, şu ayette olduğu gibi 9 yerde zikredilmiştir:
"Ve çoklarını şükredenlerden (eş-şakirin) bulmayacaksın." [1329]
Şekûr ise şu ayet’i kerimede olduğu gibi 9 yerde kullanılmıştır:
"Şüphesiz bunda sabreden, şükreden (şekûr) herkes için ayetler vardır" [1330]
Üşkürû da şu ayette olduğu gibi 5 yerde tekrarlanmıştır:
"Rabb'inizin nimetinden yeyin de O'na şükredin (üşkürû)." [1331]
Eşküre lafzı Allah’u tealanın şu sözünde olduğu gibi 3 yerde gelmiştir:
"Ya Rabbi. dedi, beni, bana ve anama babama verdiğin nimete şükretmeğe (eşküre), razı olacağın yararlı işler yapmağa sevk eyle!" [1332]
Ayrıca yeşkürü lafzı şu ayette olduğu gibi 3 yerde gelmiştir:
"Şükreden, kendisi için şükretmiş (yeşkürü) olur.” [1333]
Şâkiren ise şu ayette olduğu gibi 3 yerde kullanılmıştır:
"Biz ona yolu gösterdik, (o) ya şükredici (şâkiren) veya nanmkör olur" [1334]
Şekere olarak Allah’u tealanın şu sözünde olduğu gibi 2 yerde gelmiştir:
"Katımızdan bir nimet olarak. Biz şükredeni (şekere) böyle mükafatlandırırız." [1335]
Ayrıca şekertüm lafzı şu ayette olduğu gibi 2 yerde zikredilmiştir:
"Ve Rabb'iniz size şöyle bildirmişti: 'Andolsun şükrederseniz (şekertüm) size (nimetimi) artırırım." [1336]
Eşkür, şu ayet’i kerimede olduğu gibi 2 yerde tekrarlanmıştır:
"Andolsun biz Lokman'a hikmet verdik; 'Allah'a şükret (eşkür)' (dedik)." [1337]
Allah’u tealanın şu sözünde olduğu gibi 2 yerde deşükûren geçmektedir:
"Biz size sırf Allah rızası için yediriyoruz, sizden bir karşılık ve teşekkür (şükûren) beklemiyoruz." [1338]
Ayrıca meşkûren şekliyle şu ayet’i kerimede olduğu gibi 2 yerde gelmiştir:
"Kim de ahireti ister ve inanarak ona yaraşır biçimde çalışırsa, öylelerinin çalışmalarının karşılığı verilir (meşkûren)." [1339]
Birer defa olarak:
"Ve eğer şükrederseniz (teşkürû) sizin için ondan razı olur." [1340]"Ey Davud ailesi şükredin (şûkren)." [1341]"Kim kendiliğinden bir iyilik yaparsa bilsin ki, Allah şükrün karşılığını verir (şâkirun), (yaptığını) bilir." [1342]"Ama siz şükrediyor musunuz (şakirûn)?" [1343]"Ey Nûh ile beraber taşıdıklarımızın çocukları, doğrusu o çok şükreden (şekûren) bir kuldu" [1344]
Böylece Kur'an’ı Kerim'de zikredilen kıllet kelimesi ve türevlerinin tekrar sayısı şükür kelimesi ve türevlerinin toplamına eşittir. Zira, her biri Kur'an'da 75'er defa gelmiştir.[1345]

[1319] Sebe: 34/13.
[1320] Bakara: 2/249.
[1321] Nahl: 16/117.
[1322] Cin: 72/24.
[1323] Nisa: 4/7.
[1324] Enfal: 8/44.
[1325] Şuara: 26/54.
[1326] Bakara: 2/249.
[1327] Al-i İmran: 3/123.
[1328] Neml: 27/73.
[1329] A’raf: 7/17.
[1330] İbrahim: 14/5.
[1331] Sebe: 34/15.
[1332] Ahkâf: 33/15.
[1333] Neml: 27/40
[1334] İnsan: 76/3.
[1335] Kamer: 54/35.
[1336] İbrahim: 14/7.
[1337] Lokman: 31/12.
[1338] İnsan: 76/9.
[1339] İsra: 17/19.
[1340] Zümer: 39/7.
[1341] Sebe: 34/13.
[1342] Bakara: 2/158.
[1343] Enbiya: 21/80.
[1344] İsra: 17/3.
[1345] Abdurrezzak Nevfel, Kur’an’da Ölçü ve Ahenk, İnkilap Yayınları, İstanbul, 1988: 159-162.
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın