Kadınlara Ait Haller

Hidaye Tercümesi / Kadınlara Ait Haller

Bîr Fasıl
Kadınların Loğusalık Hali

KADINLARIN AYBAŞI İLE İSTİHAZA HALLERİ BABI

(Aybaşı halinin en kısa süresi üç gündür. Bundan az süren aybaşı kanı, aybaşı hali olmayıp istihazadır.) Zira Peygamber Efendimiz (Sallallahü Aleyhi ve Sellem) :Bakire kız olsun evlenmiş olsun, kadının aybaşı hali enaz üç, en çok on gün sürer» ([1]) buyurmuştur. Bu hadis, -Aybaşı hali süresinin en kısası yirmi dört saattir- diyen İmam-ı Şafiî´ nin görüşüne karşı bir delildir. İmam Ebû Yûsuf tan, günün çoğunu günün tamamı hükmünde görerek: «Aybaşı halinin en kısa süresi, iki gün ile üçüncü günün çoğudur» diye söylediği rivayet olunmuştur. Biz diyoruz ki: bu, şeriatın koyduğu miktardan kısmaktır. (Aybaşı halinin en uzun süresi de) yukarıdaki hadise binaen (on gündür. Bundan fazla süren kan, aybaşı hali olmayıp İstihazadir.)

Yukarıdaki hadis, bunda da İmam-ı Şafii´ nin görüşüne karşıdır. Zira İmam-ı Şafiî, en uzun sürenin onbeş gün olduğuna kaildir. Bu sürelerden az veya fazla süren kanlar, aybaşı kanı olmayıp istihaza kanıdır. Zira Şeriatın aybaşı hali için süre belirtmesi, bu sürelere uymayan kanlan aybaşı saymaya mânidir.

(Kadının, aybaşı günlerinde -kırmızı, san ve bulanık renklerde- gördüğü yaşlıkların hepsi aybaşı kanıdır. Ancak ne zaman ki yaşlığın rengi tamamen ağarırsa, o zaman aybaşı kanı kesilmiş demektir. İmam Ebû Yûsuf:

-Eğer kandan sonra olmazsa, rengi bulanık olan yaşlık aybaşı kam değildir» demiştir. Çünkü bu yaşlık rahimden inmiş olsaydı, Önce duru, sonra bulanık olarak inerdi. İmam Ebü Hanife ile İmam Muhammed, Hz. Aişe (Radıyaîlâhü an-hâ) ´nin tam beyaz olmayan bir çeşit yaşlığı aybaşı kanı saydığına ilişkin rivayete ([2]) dayanmışlardır. Çünkü böyle şeyler ancak işitmekle bilinebilir. Kaldı ki rahim başaşağı olduğu için ondan, yaşlık önce bulanık, sonra duru olarak boşalır. Nasıl ki içinde tortu biriken bir küp, altından delindiği zaman ondan önce tortu, ondan sonra, içindeki sıvı ne ise akar. Rengi yeşil olan yaşlığa gelince ; Sahih olan görüşe göre, eğer kadın aybaşı halini görenlerden ise, yaşlık aybaşı kanı olup, yeşilliği kadının aldığı bozuk bir besinden ileri gelmektedir. Eğer kadın yaşlı olup aybaşı halini görmi yeni erden ise ve gördüğü yaşlık da hep yeşil ise, gördüğü yaşlık aybaşı kanı olmayıp bünye bozukluğunun bir sonucudur.(Aybaşı halinde olan kadın namaz kılamaz ve oruç tutamaz. Orucu, aybaşı halinden çıktıktan sonra kaza eder. Fakat namazın kazası kendisine lâzım gelmez.) Zira H z. Â i ş e (Radıyaîlâhü anhâ) : -Peygamber Efendimiz {Sallallahü Aleyhi ve Sellem) zamanında biz, aybaşı halinden temizlenince orucu kaza eder, fakat namazı kaza etmezdik» ([3]) demiştir. Hem de namaz çok olduğu için biriktiği zaman kaza edilmesi güçtür. Oruç ise, az olduğu için kaza edilmesinde güçlük yoktur.

(Aybaşı halinde olan kadın, cami ve mescitlere de giremez.) Cünüp olan kimse de öyledir. Zira Peygamber Efendimiz (Sallallahü Aleyhi ve Sellem) -Ben mescidi, ne aybaşı halindeki kadına ve ne de cünüp olan kimseye caiz kılmam- ([4]) buyurmuştur. Görüldüğü gibi Hadiste herhangi bir kayıt veya istisna bulunmadığı için, -Cünüp olan kimse, camide duramaz. Fakat içinden geçebilir- diyen Imam-ı Şafii´ nin görüşüne karşıdır.

(Aybaşı halinde olan kadın, Kabe´yi de tavaf edemez ve kocası onunla cinsel ilişkide de bulunamaz.) Zira Cenâb-ı Hak (Azze ve Celle) : «Kadınlara, temizlenip yıkanmadıkça yaklaşmayınız» ([5]) buyurmuştur. (Aybaşı halinde veya loğusa olan kadın ile, cünüp olan kimse, Kur´an´dan da hiç bir şey okuyamazlar.) Zira Peygamber Efendimiz (Aleyhi´s-salâtü ve´s-selâm) : -Ne aybaşı halinde olan kadın ve ne de cünüp olan kimse, Kur´an´dan hiç bir şey okuyamazlar- ([6]) buyurmuştur. Bu hadis de, aybaşı halindeki kadına camiye girmeyi caiz gören İmam Mâli k´ in görüşüne karşıdır. Hadisteki «Hiç bir şey- deyimi mutlak olduğu için bir âyetten az olan miktara da şamildir ve bu itibarla hadis- Aybaşı halindeki kadın ile cünüp olan kimsenin, Kur´ân´dan okumak istedikleri miktar bir âyetten az olduğu zaman, caizdir» diyen T a h a v i´ nin de görüşüne karşıdır. (Aybaşı halindeki kadın, loğusa ve cünüp olan kimse, ne Kur´ân-Kerim´e ve ne de üzerinde Kur´ân´m herhangi bir sûresi yazılı bulunan paraya çıplak olarak el değdiremezler. Abdestsiz olan kimse de çıplak olarak Kur´ân´a el değdiremez. ´Bunlar Kur´ân´a ancak, kıIıfı ve paraya da kesesi içinde el değdirebilirler.) Zira Peygamber Efendimiz (Aleyhi s-salâtü ve´s-selâm);

«Kur´ân´a ancak teiniz olan kimse el değdirebilir« ([7]) buyurmuştur. Sonra, hem abdestsizlik, hem cünüplük ele girdiği için, abdestsiz olan kimse ile cünüp olan kimse, Kur´ân´a el değdirmede aynı hükme tabidirler. Fakat abdestsiz olan kimsenin ağzı abdestsiz olmadığı, cünüp olan kimsenin ise, ağzı da cünüp olduğu için, abdestsiz olan kimse Kur´ân okuyabilir, cünüp olan kimse ise, okuyamaz. Kur´ân´ın kılıfı dediğimiz şey de; sahih olan görüşe göre, gövdeden soyulmuş deri gibi Kur´ân´a yapışık olmayan kabı demektir. Sahih olan görüşe göre, cünüp veya abdestsiz olan kimsenin, elbisesinin kolu iîe Kur´ân´ı tutması mekruhtur. Çünkü elbisenin kolu elbise sahibine tabi olan bîr şeydir. Fakat hadis ve fıkıh kitapları Kur´ân gibi olmayıp sahipleri elbiselerinin kollan ile, zaruretten dolayı onlan tutabilirler. Abdestsiz olan çocuklara, çıplak olarak Kur´ân´ı vermekte -sahih olan kavle göre- sakınca yoktur. Çünkü çocukları abdestsiz olarak Kur´ân´ı tutmaktan menetmekte Kur´ân´ın zayi olma tehlikesi, onları abdest almaya zorlamada da güçlük vardır.(Aybaşı kanı on gün sürmeden kesilirse, kadın yıkanmadıkça onunla cinsel ilişkide bulunmak caiz olamaz.) Çünkü kanın durumu belli olmaz; Gâh kesilir, gâh gelir. Ancak kadın yıkanınca onun kesilmiş olma ihtimali ağırlık kazanmış olur. (Şayet kadın yıkanmada gecikirse, aradan yıkanıp iftitah tekbiresini alabilecek kadar bir zaman geçince onunla cinsel ilişkide bulunmak helâl olur.Çünkü bu durumda namaz, kadının boynuna bir borç olarak geçmiş olduğu için kadın hükmen temizlenmiş sayılır. (Eğer kan üç günden fazla sürer ve fakat kadının eski âdet süresini doldurmadan kesilirse, kadın yıkansa bile -eski âdet süresi tamam olmadıkça- onunla cinsel ilişkide bulunmak helâl olmaz.) Çünkü âdet günleri içinde kesilen kanın tekrar akması kuvvetle muhtemeldir. Bunun için ihtiyaten sakınmak gerekir. (Eğer kan on gün sürdükten sonra kesilirse, yıkanmadan onunla cinsel ilişkide bulunmak caizdir.) Zira aybaşı kanının en uzun süresi on gündür. Bununla beraber, kadın yıkanmadan onunla cinsel ilişkide bulunmak sevilen bir şey değildir. Çünkü âyetteki Yathürne kelimesi Yattahherne şeklinde de okunmuştur, ki bu kıraate göre

âyetin mânâsı «Kadınlara, temizlenip yıkanmadıkça yaklaşmayın-demek olur. (Aybaşı halinin süresi içindeki kan kesintileri, kanm devamlı gelmesi hükmündedir.) Ben diyorum ki: Bu, İmam Ebû Hanife1 den gelen rivayetlerden biridir. Sebebi de şudur: Aybaşı halinin devamı süresince kanm gelmesi icma ile şart değildir. Zira herhangi bir mala nasıl -yılın ortalarında nisaptan aşağıya düşse bile- eğer yılın başında ve sonunda nisap varsa zekât düşüyorsa, burada da aybaşı hali süresinin başı ile sonu göz önünde bulundurulup sürenin ortalarındaki kan kesintilerine itibar olunmamıştır. İmam Ebû Yûsuf da İmam Ebû Hanife´ den şunu rivayet etmiştir: «İki kan arasındaki kesinti, eğer onbeş günden aşağı olursa temizlik değildir. Çünkü onbeş günden aşağı olan kesinti bozuk bir âdet olup temizlik sayılmaz.» Kimisi: -Bu, İmam Ebü Hanife´ nin son görüşüdür» demiştir. (Temizliğin de en kısa süresi onbeş gündür.) İbrahim N a -h a i´ den böyle rivayet edilmiştir. İbrahim Nahaî herhalde bir Sahabiden, Sahabi de Peygamber Efendimiz (Sallallahü Aleyhi ve SellemVden işitmiştir. Zira miktarlar, ancak işitmekle öğrenilebilir. (Temizlik süresinin en uzunu hakkında ise, belirli bir sınır yoktur.) Zira temizlik bazen bir sene iki sene sürer. Bazen de kadın hiç kan görmez. Bunun için temizliğin en uzun süresi diye bir şey yoktur. Ancak eğer müstahaza olursa, yani ondan devamlı kan geliyorsa, o zaman ona -eğer varsa- eski âdetine göre hüküm edilir. (Istihaza kanı, devamlı burun kanaması gibi ne namaza, ne oruca ve ne de cinsel ilişkiye mâni değildir. Çünkü Peygamber Efendimiz (Sallallahü Aleyhi ve Sellem), müstahaza olan kadına:-Kan hasırın üstüne damlasa bile. abdest al namaz kıl- ([8]) buyurmuştur. Hadisten namazın hükmü anlaşılınca, icma ile oruç ve cinsel ilişki de ona kıyas edilmiştir. (Eğer kan on günden fazla sürer ve kadının da bilinen bir eski âdeti bulunup on günden aşağı ise, kadının eski âdeti kaç gün idiyse o kadar gün aybaşı hali, gerisi istihazadır.) Çünkü Peygamber Efendimiz (Aleyhi´s-salâtü ve´s-selâm) :-Müstahaza olan kadın, sadece aybaşı hali günlerinde namazı bırakır ( ([9]) buyurmuştur, riem de kadının âdetinden fazla olan günler on günden fazla olan günler gibidir.. Çünkü on gün şer´i miktar kadının âdeti de adi miktardır. Bu itibarla her birinden fazla olan günler, miktardan fazlalık vasfında ortaktırlar. Bunun için, on günden fazla süren kan nasıl is-tihaza ise, kadının kan gelimi devamlı bir hal aldığında onun eski âdetinden fazla olan günlerin de istihaza olması lâzım gelir. Şayet kadın müstahaza olarak baliğ olup eski âdeti yoksa, yani erginlik çağma girer girmez kendisinden kan sürekli gelmeye başlarsa, o zaman her aydan on gün onun için aybaşı hali, gerisi istihazadır. Zira bu kadından kan gelimi on günü aştıktan sonra, üç günden fazla olanı aybaşı kanı mı, istihaza mı? diye şüpheye düşüyoruz. İşte sonradan hâsıl olan bu şüphe ile, daha önceki kesin bilgimizin hükmü -Allah daha iyi bilir- kalkmaz.[10]

Bîr Fasıl

(Müstahaza olan kadın ile, bevlini kendinde t...
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın