> Forum > ๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ > İslam Fıkhı Eseleri > el-İhtiyar  > Haracın çeşitleri ve verginin masrafa göre oluşu
Sayfa: [1]   Aşağı git
  Yazdır  
Gönderen Konu: Haracın çeşitleri ve verginin masrafa göre oluşu  (Okunma Sayısı 1502 defa)
18 Mart 2011, 15:41:22
Sümeyye

Çevrimdışı Çevrimdışı

Mesaj Sayısı: 29.261



Site
« : 18 Mart 2011, 15:41:22 »



 

Haracın Çeşitleri Ve Verginin Masrafa Göre Oluşu:
 

Haraç İki Çeşittir:




a- Harac-ı mukâseme ki; öşür gibi ürüne bağlı olur: Bu devlet reisinin fethetmiş olduğu bir belde halkına ihsanda bulunarak haraç miktarını arazilerinden elde edecekleri ürünün dörtte biri veya üçte biri yahut yarısı nisbetinde takdir etmesidir. Ancak bu miktar ürünün yarısından fazla olamaz. Çünkü en fazla ürünün yarı miktarınca takdir edileceği hadîs-i şerifle sabittir. Rivayet edildiğine göre Rasûlullah (sas) Hayber arazisini ve hurmalıklarını   sahiplerine  yarıcılık  usulüyle vermiştir. Bu öşür hükmündedir. Ancak gerçekten haraç olduğu için haraç yerine konulur.

b- Harac-ı vazife ki; bu Hz. Ömer (ra) in koyduğu ölçülerden daha fazla olamaz. Bu da su ulaşan her dönüm araziden bir sâ' (2920 gr.) ürün ile bir dirhem paradır. Yoncanın her dönümü için beş dirhem, ağaçları birbirine bitişik hurma ve üzüm bahçelerinden on dirhem paradır: Zirâatte masraflar ürüne göre farklı olur. Vergiler de masraflara göre farklı olurlar. Bilindiği gibi yağmur suyu ile sulanan ürünlerin onda biri, dolapla sulanan ürünlerin yirmide biri zekât olarak verilir. Üzüm bağlarının masrafı az, ekin tarlalarının masrafı ise çok olur. Yoncalıklarınki ise, bu ikisinin arasındadır. Evvelce de açıkladığımız gibi her ürüne masrafı nisbetinde vergi tarhedilir.

Hz. Ömer (ra) zamanında haraç miktarı belli edilmeyen şeylerin haracı takata göredir: Safran ve benzeri bitkiler gibi. Takatın en sonu da, ürünün yarısına kadardır. Konulan vergi yarıyı aşamaz. Acizlik halinde ise, yarıdan aşağıya iner: Bununla alâkalı olarak Hz. Ömer (ra) şöyle demiştir; 'araziye her halde kaldıramayacağı yükü yüklediniz.'

İmameyn dediler ki; 'daha fazla vergi koysak da, arazi bu yükü kaldırır.' Bu da haraç miktarını azaltmanın caiz olacağının delilidir. Sevad-ı Irak'da Hz. Ömer (ra) in belirlediği miktardan fazla miktarda haraç almak caiz olmaz. Çünkü bu sahabelerin icmâının hilâfına olur. Hz. Ömer (ra) in yaptığı gibi, bir devlet reisinin bir arazide içtihadla belirlediği haraç miktarı, onun misli olan başka bir içtihadla eksiltilemez. Ama bir arazi için ilk olarak haraç tarhedilirken, Hz. Ömer (ra) in belirlediğinden daha fazla miktarda haraç arazinin takatine göre tarhedilebilir. Bu İmam Muhammed'in kavlidir. Çünkü bu içtihada dayalı yeni bir hükümdür. Bununla başka bir hüküm bozulmuş olmamaktadır. Ancak bu Ebû Yûsuf’a göre caiz olmaz. Bu Ebû Hanîfe'den rivayet edilmiştir. Çünkü haracın miktarı Şer'an belirlenmiştir. Sahabelerin icmâına uymak vâcibdir. Çünkü miktarlar ancak tevkıfî olarak bilinirler. Belirleme arttırmaya mânidir. Çünkü noksanlaştırma zaten imkânsızdır. Şu halde belirleme faydasız olmasın diye, sadece artırmanın memnûiyeti ortada kalmaktadır.

Cerîbden maksat; ekinciliğe elverişli olmayan ve birbirine sarılmış meyve ağaçlarının sıkça bulunduğu yerdir. İmam Muhammed dedi ki; 'bu gibi bir yere kaldırabileceği miktarda haraç tarhedilir. Çünkü Hz. Ömer (ra) in bahçe haracı hakkında bir belirlemede bulunduğu menkul değildir. Bu, devlet reisinin görüşüne bırakılmıştır.'

Ebû Yûsuf dedi ki; 'bahçenin haracı üzüm bağınınkinden farklı olamaz. Çünkü bahçe de üzüm bağı gibidir. Üzüm bağı hakkında verilen hüküm, delaleten bahçe hakkında da verilmiş gibidir. Bahçede müteferrik ağaçlar varsa, orası araziye tâbidir. Görülmez mi ki; orası satışta da adı verilmeksizin araziye tâbi olur.

İmam Muhammed'den rivayet edildiğine göre; arazinin geliri elde edildiğinde, tabii, gelirin elde ediliş zamanı beldelere göre değişebilir haracın verilmesi vâcib olur. Çünkü haraç; elde edilen ürünün bedeli gibidir. Devlet reisi dilerse eşitliği temin etmek için arazi sahibinin elde edeceği ürün kadar haracı tahsil etmek üzere ürünü sahibini karıştırmayarak kendisi toplatır.

Bir müslüman haraç arazisini satın alır veya zımmî müslüman olursa, o yerden yine haraç alınır: Çünkü haraç o arazinin vergisidir. Zekât bahsinde de anlatıldığı gibi; sahibinin değişmesi ile bu vergi değişmez. Arazide ziraî faaliyette bulunmaktan ve haraç ödemekten âciz olan kimsenin arazisi kiraya verilir ve haracı kira bedelinden alınır. Araziyi kira ile tutacak biri çıkmazsa, devlet reisi o araziyi satarak elde edilen paradan haracı alır, artanı da sahibine geri verir. Bu hususta icmâ vardır. Bunda kamu yararına bir şahsa zarar vardır ki, bu da caizdir.

En- Nevâdir'de Ebû Hanîfe'nin şu görüşüne yer verilmektedir: Haraç mükellefleri arazilerini bırakıp kaçsalar bile, devlet reisi dilerse o arazileri beytü'l malden masraf yaparak imar eder, elde edilen gelir de müslümanların olur. Yahut dilerse bir vergi karşılığında o arazileri başkalarına verir. Aldığı vergi de müslümanların olur. Böyle yapmakla müslümanların haraç hakkı korunmuş olur, mülk de sahibinin olur. Bu arazilerde ziraî faaliyette bulunacak biri bulunamazsa, arazileri açıkladığımız gibi satar. [118]




[118] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsılî, El-İhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayınları: 4/96-98.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı

Müslüman
Anahtar Kelime
*****
Offline Pasif

Mesajlar: 132.042


View Profile
Re: Haracın çeşitleri ve verginin masrafa göre oluşu
« Posted on: 28 Mart 2024, 16:30:20 »

 
      uyari
Allah-ın (c.c) Selamı Rahmeti ve Ruhu Revani Nuru Muhammed (a.s.v) Efendimizin şefaati Siz Din Kardeşlerimizin Üzerine Olsun.İlimdünyamıza hoşgeldiniz. Ben din kardeşiniz olarak ilim & bilim sitemizden sınırsız bir şekilde yararlanebilmeniz için sitemize üye olmanızı ve bu 3 günlük dünyada ilimdaş kardeşlerinize sitemize üye olarak destek olmanızı tavsiye ederim. Neden sizde bu ilim feyzinden nasibinizi almayasınız ki ? Haydi din kardeşim sende üye ol !.

giris  kayit
Anahtar Kelimeler: Haracın çeşitleri ve verginin masrafa göre oluşu rüya tabiri,Haracın çeşitleri ve verginin masrafa göre oluşu mekke canlı, Haracın çeşitleri ve verginin masrafa göre oluşu kabe canlı yayın, Haracın çeşitleri ve verginin masrafa göre oluşu Üç boyutlu kuran oku Haracın çeşitleri ve verginin masrafa göre oluşu kuran ı kerim, Haracın çeşitleri ve verginin masrafa göre oluşu peygamber kıssaları,Haracın çeşitleri ve verginin masrafa göre oluşu ilitam ders soruları, Haracın çeşitleri ve verginin masrafa göre oluşuönlisans arapça,
Logged
10 Haziran 2020, 02:52:06
Mehmed.
Görevli Sorumlusu
*
Çevrimdışı Çevrimdışı

Cinsiyet: Bay
Mesaj Sayısı: 18.662


Site
« Yanıtla #1 : 10 Haziran 2020, 02:52:06 »

Esselamu aleyküm Rabbim paylaşım için razı olsun
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı

11 Haziran 2020, 06:42:20
Es-Sabur

Çevrimdışı Çevrimdışı

Mesaj Sayısı: 1.280


« Yanıtla #2 : 11 Haziran 2020, 06:42:20 »

Devlet kullandığımız şeylerden vergi alabilir ancak bu makul ölçülerde olmalıdır kazanca göre değişmelidir
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı
12 Haziran 2020, 04:50:32
Sevgi.
Bölüm Görevlisi
*
Çevrimdışı Çevrimdışı

Cinsiyet: Bayan
Mesaj Sayısı: 17.947


« Yanıtla #3 : 12 Haziran 2020, 04:50:32 »

Aleyküm Selâm. Bilgiler için Allah razı olsun kardeşim. Rabbim ilmimizi artırsın inşaAllah
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı

Sayfa: [1]   Yukarı git
  Yazdır  
 
Gitmek istediğiniz yer:  

TinyPortal v1.0 beta 4 © Bloc
|harita|Site Map|Sitemap|Arşiv|Wap|Wap2|Wap Forum|urllist.txt|XML|urllist.php|Rss|GoogleTagged|
|Sitemap1|Sitema2|Sitemap3|Sitema4|Sitema5|urllist|
Powered by SMF 1.1.21 | SMF © 2006-2009, Simple Machines
islami Theme By Tema Alıntı değildir Renkli Theme tabanı kullanılmıştır burak kardeşime teşekkürler... &
Enes