İtikâf yapılabilecek yerler

35. İ'tikâf Yapılabilecek Yerler

Nerede i'tikâfa girilebilir diye de ihtilâf etmişlerdir. Kimisi «Mescidü'l-Haram, Mescid-i Aksa ve Mescid-i Nebevî'den başka yerlerde i'tikâfa girilemez» demiştir ki Huzeyfe ve Said b. el-Müseyyeb bu görüştedir. Kimisi «Her mescidde i'tikâfa girilebilir» demiştir. İmam Şâfîi, îmam Ebû Hanife ve Süfyan Sevrî bu görüştedir. îmam Mâlik'in mezhebinde de meşhur olan görüş budur. Kimisi de «Cum'a namazı kılınmayan mescidlerde i'tikâfa girilemez» demiştir. Abdilhakem'in imam Mâlik'ten rivayeti de bu yoldadır. Mescidden başka yerlerde ise, i'tikâfa girilemeyeceği hususunda icma' vardır. Yalnız îbn Lübâbe «Mescidden başka yerlerde de i'tikâf edilebilir ve kadına yaklaşmak da ancak, mescidde i'tikâfa giren kimse için haramdır» demiştir, imam Ebû Hanife de «Kadın ancak evinde bulunan Özel mescidinde i'tikâfa girebilir» demiştir.
îtikâfın sıhhati için mescidin şart olup olmadığındaki ihtilâfın sebe bi,
"Mescidlerde i'tikâfta iken, onlara (kadınlara) yaklaşmayınız" 3 âyet-i kerimesinde delilü'l-hitab var mıdır, yok mudur diye ihtilâf etmeleridir. Yoktur diyenler «Mescidden başka yerlerde i'tikâf yapılamaz ve i'tikâfta iken kadınlara yaklaşılamaz» demişlerdir. Vardır diyenler ise «Ayetten, mescidden başka yerlerde de i'tikâf etmenin caiz olduğu ve mescidde olmayan i'tikâflarda kadınlara yaklaşılabüdiği anlaşılmaktadır. Zira birisine «Falanca adama evde iken bir şey verme» denildiği zaman, bundan, «evde olmadığı zaman verebilirsin» mânâsı anlaşılır» demişlerdir. Fakat bu şâzz bir görüştür.
Cumhur, «Mescidlerde» kaydı, i'tikâfa şart olduğu için getirilmiştir demiştir, l'tikâfın, bir kısım veyahut bütün mescidlerde yapılabileceği mevzuundaki ihtilâfın sebebi ise, âyetteki umum ile bu umumu tahsis eden kıyas arasındaki çelişmedir. Ayetin zahirindeki umumu tercih edenler, «Bütün mescidlerde i'tikâf caizdir» demişlerdir. Yaptıkları kıyas neticesinde bu
umumun bazı mescidlere has olduğu kanaatine varanlar ise, «Cum'a namazına gitmek üzere mescidden çıkmakla i'tikâf amelinin kesilmemesi için Cum'a namazının kılındığı mescidleri şart koşmuş veyahut -Peygamber (s.a.s) Efendimiz'in bizzat içinde i'tikâf ettiği kendi mescidi gibi- namaz kılmak bahtiyarlığına erişmek için uzun mesafelerden gelinen üç mescidden, 'Mescid-i Haram, Mescid-i Aksa ve Mescid-i Nebevi' başka mescidlerde i'tikâf yapılamaz. Zira diğer mescidler kudsiyette bu üç mescid gibi değillerdir» demişlerdir.
Kadının i'tikâfı hakkındaki ihtilâfın sebebi de, kıyasın bu mevzü-daki hadisle çeİişmesidir. Zira Peygamber (s.a.s) Efendimiz'in zevceleri Hafsa, Âişe ve Zeyneb'in mescidde i'tikâf etmek için Peygamber (s.a.s) Efendimiz'den müsaade istedikleri ve Peygamber (s.a.s) Efendimiz'in, bu iş için mescidde çadır kurduklarını görünce onlara müsaade ettiği sabittir 4. Bu ise, kadının mescidde i'tikâf edebileceğini gösteren bir delildir. Bununla çelişen kıyas ise, i'tikâfın namaza kıyas edilmesidir. Zira camide kılınan namaz dışarıda kılınan namazdan daha sevaplı olduğu halde, -hadiste geldiği üzere- kadının kendi evinde namaz kılması camide kılmasından sevaplıdır. Bundan ise, kadının kendi evinde i'tikâf etmesinin de camide i'tikâf etmesinden sevablı olması lâzım gelir.
Kadının camide i'tikâf yapmasını benimseyenler, -hadiste geldiği üzere, nasıl ki Peygamber (s.a.s) Efendimiz'in zevceleri kendisi ile birlikte i'tikâf etmişlerdir 5 ve kadın ancak kocası ile birlikte yolculuk yapar ve tek başına yapamaz- i'tikfta da yalnız kocası ile birlikte olmasını şart koşmuşlardır ki bu, kıyas ile hadisi bir çeşit te'lif etmektir. 6

3 Bakara, 2/184.
4 Buharı, İ'tikâf, 33/6, no: 2033.
5 Buharı, İ'tikâf, 33/10, no: 2037.
6 İbn Rüşd Kadı Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüşd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayınları: 2/73-74.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın