Hayvan üzerinde nafile namaz

4— Hayvan Üzerinde Nafile Namaz Kılması:

Hz.Peygamber (s.a.) gece ve gündüz seferde devesi üzerinde, hayvan nereye yönelirse yönelsin o tarafa doğru nafile namaz kılardı.[805] Hayvan üzerinde îma ile rükû ve secde ederdi. Secdede, rükûdan daha çok eğilirdi. Ahmed ve Ebu Davud'un Enes b. Mâlik'den rivayet ettiklerine göre, Allah Rasûlü (s.a.) devesi üzerinde nafile namaz kılmak istediğinde kıbleye yönelir, namaz için tekbir alır, sonra hayvanını salıverirdi. Sonra da hayvan nereye yönelirse yönelsin namaz kılardı.[806]

Ahmed'in görüşünü nakledenler, buna (yani hayvanını kıbleye çevirmeye) güç yetiren kimsenin böyle yapması gerekir mi, gerekmez mi olduğu konusunda iki farklı görüş nakletmişlerdir. Namazın bütününde hevdec yahut amâriyye denilen deve üzerine kurulan mahfe (tahtırevan) içinde oimak gibi kıbleye yönelmek mümkün olan yerlerde kıbleye yönelmek gerekli midir, yoksa hayvanın yöneldiği her yöne doğru kılınabilir mi? Muhammed b. Hakem, mahfede kılan kimse hakkında Ahmed'in: "Kıbleye yönelmeden kılması kâfi gelmez. Çünkü onun kıbleye dönmesi mümkündür. Ama deve ve diğer dört ayaklı hayvanlar üzerinde olanlar için bu durum mümkün olmaz." dediğini nakleder. Ebu Tâlib de onun: "Mahfe içinde dönmek çok zordur. Onun için yüzü ne tarafa olursa o tarafa doğru namaz kılar" dediğini rivayet eder.

Mahfede secde etme konusunda da ondan farklı rivayetler gelmiştir. Oğlu Abdullah onun: "Şayet mahfe ise, mahfede secde etmeye güç yetire-bileceği için secde eder." dediğini; el-Meymûnî, "Mahfede namaz kıldığında, secde etmesi benim bakış'açıma göre daha iyidir. Çünkü secde etme imkânı vardır" dediğini; Fazl b. Ziyâd, "Mümkün olursa mahfede secde eder" dediğini; Cafer b. Muhammed, "Mahfede bulunduğu zaman koltuk yastığı üzerine secde eder" dediğini nakleder.

Hz. Peygamber (s.a.) bazan deve üzerinde birşeye yaslanır, ama yine de îma ile kılardı. Secdede rükûdan daha fazla eğilirdi. Ebu Davud, O'nun böyle yaptığını rivayet etmiştir. [807]

[805] Buharî, 18/7; Müslim, 700, 701.

[806] Ahmed, Müsned, 3/126, 203; Ebu Dâvud, 1225. İsnadı kuvvetlidir.

[807] Ebu Davud, 1227; Tirmizî, 351; Beyhakî, 2/5; İbn Huzeyme, 1270. isnadı sahihtir. Bu hadisi Câbir'şöyİe anlatıyor: "Allah Rasûlü (s.a.) beni bir işe gönderdi. Geldiğimde devesi üzerinde doğuya doğru namaz kılıyordu. Secdede, rükûdan daha fazla eğiliyordu."

İbn Kayyim el-Cevziyye, Za’du’l-Mead, İklim Yayınları: 1/314-315.
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın