Kene korkusu sektör oluşturdu

Yaz mevsiminin kâbusu haline gelen keneler sebebiyle sadece bu yıl 7 kişi hayatını kaybetti.

Daha çok İç Anadolu'da etkili olan 'Kırım Kongo kanamalı ateşi' hastalığı adeta yeni sektörler oluşturdu. Vaka sayısının artması kimya ve sağlık sektörlerini hareketlendirdi. Bazı firmalar 'kene kovar halı' üretirken bazıları da yaydığı kokuyla böceği uzaklaştıran spreyleri piyasaya sürdü.

Son yıllarda kene ısırmalarından kaynaklanan ölümlerin artması insanları endişelendiriyor. Sağlık ve kimya sektörleri, tehlikeyi en aza indirmek için değişik ürünler geliştiriyor. Bazı firmalar kene kovar halı ve sprey üretirken bazıları da ısırmış bir keneyi kişiyi zehirlemeden çıkarmanın değişik formüllerini arıyor.

Yaz mevsiminin kâbusu haline gelen kene sebebiyle bu yıl 7 kişi hayatını kaybetti. Kırım Kongo kanamalı ateşi (KKKA) hastalığı teşhisi konulan vakalardan 5'i, son bir hafta içinde öldü. Artan endişe, çözüm arayanları harekete geçirdi. İlk kene spreylerinin piyasaya sürülmesinin ardından 'poliüretan kumaşından tulum' ve 'kene kovar halı' tezgâhlardaki yerini aldı. Spreylerin içeriğinde, kenelerin hoşlanmadığı kimyasal kokular kullanıldığını belirten eczacı Selim Parlak, bunların kene öldürücü gibi algılanmaması gerektiğini, sadece böcekleri uzaklaştırdığını söylüyor. Hollanda'dan ithal edilen 'Bay Bites' adlı kene spreyinin Türkiye danışmanlığını yapan Yakup Sarıcan da son iki ay içerisinde piyasaya 12 bin adet ürün sürdüklerini ifade ediyor. Kene ısırmasına maruz kalanlar için de haşere ısırık setinin satışa çıktığını dile getiren Sarıcan, 20 TL'ye satılan ürünün kullanımını şöyle anlatıyor: "Isıran kenenin üzerine ilk önce dondurucu sprey sıkılıyor. Böylece böceğin kusması önlenerek zehirleme riski ortadan kaldırılıyor. Daha sonra da cımbıza benzeyen mekanizmayla kene, ısırdığı yerden çıkarılıyor." Turan Yıldız ise Türkiye'de KKKA vakalarının en fazla görüldüğü şehirlerden Tokat'ta 'kene tulumu' satıyor. Köy Hizmetleri'nden askerlere, tarım ve orman işletme müdürlüklerinden köylülere kadar çok sayıda sipariş aldıklarını anlatıyor: "Tulumun kolları, kapüşonu ve ayaklarını lastikli yapıp ismine 'kene tulumu' deyince hiç tahmin edemeyeceğim bir taleple karşılaştık. Hatta 20 bin adet alacağını taahhüt eden kurumlar bile var."

Piyasaya en son sürülen ürünlerden kene kovar halı, ilk başta astım ve bronşitin tetikleyicileri sivrisinek ve bakterilerden korunmak için üretildi. Ancak keneye karşı da etkili olduğunun anlaşılmasıyla adı 'kene kovar halı'ya dönüştürüldü. Üniversal Tekstil'in Ar-Ge sorumlusu Ferdi Gökçimen, İngiliz bilim adamlarıyla ortak çalışma sonucu halının keşfedildiğini belirtiyor. Halıda, kasımpatı (krizantem) çiçeğinin orijinini yüksek teknolojik proses uygulayarak tekstilde kullandıklarını anlatan Gökçimen, şunları kaydediyor: "Kasımpatının kokusundan hoşlanmayan keneler, halının bulunduğu mekândan uzaklaşıyor. Yıl sonuna kadar 100 bin halı satmayı hedefliyoruz. Üretime başlayalı henüz 2 ay oldu. Şimdiden Almanya ve Rusya'ya ihracat yapmaya başladık. İleride bu kumaştan şapka, tişört, eşofman gibi kıyafetler de üreteceğiz."

Ankara Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Zafer Karaer ise keneden kurtulmak için ekosisteme müdahale edilmemesi gerektiğini söylüyor. Doğayı kendi haline bırakmanın kimyasallarla mücadele etmekten daha iyi olduğunu savunan Karaer, "İlaçlama arttığı oranda kene sayısı artacaktır. Ekosistemi kendi haline bırakmalı, döngü devam ettikçe hayat normale döner." diyor.
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın