Huzeyme B. Sabit

Huzeyme B. Sabit[810]

Nesebi: Huzeyme b. Sabit b. Fakihe b. Sa'lebe b. Saide b. Amiı b. Gayyan b. Amir b. Hatme. Ensar'dan olup Hatme oğullarındaıulır. (Annesi, Kübeyşe binti Evs b. Adiyy el-Hatmiyye'dir. Huzeymc'ııin Abdullah ve Abdurrahman adlı iki oğlu olup bunlar Zeyd b. Halid kızı Cemile'dendir. Diğer oğlu Umara, Amir b. Tu'me b. Zeyd el-Hatmî kızı İSafiyye'dendir. Huzeyme ile Umeyr b. Adiyy, Hatme oğullarının putlarını kırarlardı) Huzeyme b. Sabit, Peygamber tarafından şahitliği iki kişinin şahitliğine denk sayılan "Zu şehadeteyn" ilan edilen kişidir.[811]

Bir rivayette onun Bedir harbine katıldığı söylenir. Doğru olan ise Huzeyme'nin Uhut ve Uhut'tan sonraki harplere katıldığıdır.[812] Ondun nakledilen hadisler vardır.

Kendisinden, İbrahim b. Sa'd b. Ebi Vakkas, Amr b. Meymûn el-Evdî, oğlu Umara b. Huzeyme, Ebu Abdullah el-Cedelî ve çok kimse hadis rivayet etmiştir.[813]

Sıffeyn harbine Hz. Ali'nin safında katılmış (Ammar şehit olan» kadar silaha sarılmış, o öldürülünce o da silaha sarılıp) şehit olana kadftr çarpışmış idi.[814]

Zü'l-Kelâ' El-Hımyerî[815]

Adı es-Semeyfa'dır. Semeyfa' b. Nâkûr denilir. Bir rivayette adının Eyfah olup künyesinin Ebu Şurahbil olduğu söylenir. Peygamberimizin sağlığı döneminde müslüman oldu.

Onun Efendimizi görüp sahabeler arasına girdiği söylenir. İbnu Lehîa, Ka'b b. Alkame aracılığıyla Hassan b. Küleyb'in Zu'1-Kelâ'ı, Rasulullah (s.a.v.)'i

"Size ilişmedikleri sürece siz de Türk'lere dokunmayın." buyurdu-ğunu işittim, dediğini söyler.[816]

Zül Külâ' Yemen'de kavminin seyyidi idi. Yermuk savaşına katılmış, Şam'ın fethinde çarpışmış idi. Sıffeyn savaşında Muaviye'nin sağ kanat komutanlarından idi.

Hz. Ömer ve çok sahabeden rivayeti vardır. Kendisinden Ebu Ezher b. Said, Zâmil b. Amr ve Ebu Nuh el-Hımyerî rivayette bulunmuşlardır.

Onun Peygamberimizi görmediğine (sahabe sayılmayacağına) İsmail b. Ebi Halid'in Kays yoluyla Cerir b. Abdullah el-Becelî (r.a.)'tan yaptığı şu rivayete şahittir. Cerir (r.a.) der ki:

"Ben Yemen'de idim. (Rasulullah beni oraya göndermişti. İşimi bitirip geriye dönerken) Yemen halkından iki kişiye Zu'1-Kelâ' ve Zû Amr'a rastladım. Onlara Rasulullah (s.a.v.) hakkında konuştum." Onlar da "Eğer senin bu Peygamberiniz hakkında söylediğin doğru ise (gerçek Peygamberse) o üç gün önce eceliyle dünyadan göç etti." dedi. Ben yoluma devam edince ikisi de benimle yola koyuldu. Yolun bir kısmını kat etmiştik ki, Medine tarafından gelen bir kervan göründü. Biz onlara (Medine'den) sorduk. Onlar da "Peygamber (s.a.v.) öldü. Hz. Ebu Bekir halife seçildi. İnsanlar da iyiler." dediler. Bu kere ikisi bana "Şimdi siz adamınıza (Ebu Bekr'e) bizim buraya kadar Peygamberi görmek için I geldiğimizi söyle, herhalde Allah izin verirse döneceğiz " deyip geri I döndüler. Ben de Hz. Ebu Bekr'e onların hadisesini battım "Onları ila I getirsen olmaz mıydı?" dedi. Daha sonra Ömer (r a) zamanında Medine'ye geldiklerinde Zû Amr bana "Ya Cerir sen benim üzerimde bir keremin var. Ben de sana bir şey anlatacağım. topluluğu olarak ölen bir emirin yerine diğer birini rızasıyla emir i seçtiğiniz süre hayır üzere kalacaksınız. Ama emir zoruyla I oldu mu kralların öfkesi ve kralların razı olacağı şe\,[ere rıza gösterilen krallığa dönecektir." dedi.[817] Hadisi Müslim nakledip I Alvan b. Davud ismini vermediği bir zattan şunu kileden ! -Cahiliye döneminde ailem beni bir hediye ile Zii|.jeıa'a yollamıştı, i Bir yıl kapısında bekledim ona bir türlü ulaşamaqını Sonra bir gün ! sarayından görününce kendisine secde etmeye, kimse kalmadı, : Hediyelerimi almalarını emretti. Daha sonra ben onu isıami dönemdi I yine gördüm. Bir dirheme bir et satın almış. Onu atınm sağrısına m-; mıştı. Şu şiirleri söylüyordu.

"Of dünyaya böyle olduktan sonra, ben orada cefadayım, Halbuki yaşayışça insanların en müreffehi kim denince bana "şu" denirdi.[818]

Rivayete göre, Zü'1-Kelâ' Mekke'ye geldiği zaman güzelliğinden ! bazılarını fitneye düşürürüm korkusuyla yüzüne yaşmak bağlarmış.[819]

[811] Paranetz arası İbni Sa'd'dan ilavedir. 4/378; Zu'ş-Şehadeteyn denilmesinin nılı |Udur. Rasulullah (s.a.v.) Sevâ b. Kays el-Muhabiri denen bir bedeviden at aldı. Efindimiz parasını getirmek için hızla gidince Seva geri kaldı. Bu sırada Efendimizin aldığını bilmeden ata daha fazla para teklif edenler oldu. Efendimiz parayı getirinfi dam "alacaksan şu fiyat yoksa başkasına satarım." Dedi. Efendimiz "Ben onu sendin satın aldım ya." Dese de adam inkar edip şahit istedi. Müslümanlar şaşıp bakakaldilar

O sıra Huzeyme geldi olayı dinledi ve "Ben senin atı sattığına şahidim." Dedi, Nlbl (sav) ona "Sen o sırada yanımzda değil iken neye dayanarak şahitlik ediyorsun?11 buyurunca "Ya Rasulallah ben sana gökten gelen haberi tasdik ederim de senin söylediğin bir sözü nasıl tasdik etmeyeceğim." Dedi. Nebi (sav) de onun şahitliğini iki kişinin şahitliği saydı. Bkz. İbni Sa'd 4/379; Tarihi Dımışk 16/366, 367; Musm Ahmed 5/215; Nesai, Sünen-i Kübra 4/48 h. No: 6243, Mücteba 7/300 h.no: 4647; Ebu Davud 3607; Beyhaki, S. Kübra 7/66, 10/146; Tahavi, Şerhu Meâniu'1-Asur 4/144}.Taberani, Kebir 4/87 no 3730

[812] İbni Sa'd 4/381; Tarihi Bağdad 16/371

[813] Bur rivayetler için bkz: Müsned 5/213; Taberani, Kebir 4/94 ve devamı

[814] Tarihi Dımışk 16/369; Müsned 5/214; İbni Ebi Şeye 15/302

İmam Zehebi, Tarihu’l-İslam, Cantaş Yayınları: 6/ 315

[815] İbni Sa'd 1/266, 3/261, 4/59, 5/18; Tarihi Dımışk 17/382-397; İstiab 1/485; Üsdü'l-Ğabe 2/24; El-İsabe 1/492

[816] Bu hadis metnen sahih olsa da isnadı sahih olamaz. Zira zu'1-Külâ Peygamberimize gelirken efendimizin ölüm haberini alıp geri döndü. Zaten Zehebi onu açıklayacak. Metin için bkz: Ebu Davud 4302; Beyhaki, Kübra 9/176; Taberani 7/224, 19/375; Hatib, Tarih 12/403; Zehebi'nin isnadında Zü'1-Küla'dan sonra Muaviye atlansa gerek. Taberani 19/375'te 882 no ile araya Muaviye'yi katarak nakleder. Bu İbni Lehia isnadıdır. Böyleyse insad hasen sayılır.

[817] İbni Ebi Şeybe 124/54 no 18869; Buhari, Meğazi 64/64 no 4359- Müsncd 4/Sft< h No 19246; Taberani, Kebir 2/301 h.no 2259 ve Tarihi Dımışk I7/383; Zehebi merhum hadisi Müslim'e nisbet ediyor. Sanırım onu Tarihi Dımışk'a ycarak yazıma. Yokun haberin esas kaynağı İbni Ebi Şeybe'dir. Buhari ve diğerleri QnCjan nakleder, Ben il» tercemeye İ. Ebi Şeybe metnini esas aldım. 804 Tarihi Dımışk 17/388; El-Vafi bi'1-Vefeyat 14/47

[818] Tarihi Dımışk 17/388; EL-Vafi bi’l-Vefeyat 14/47

[819] Tarihi Dımışk 17/389; Zehebi'nin şüpheli konuşması (u rivayetin Hİi«nî h Muhammed el-Kelbî'nin rivayeti olmasındandır.

Zu'l-Kela'ın öldürüldüğünde Muaviye'nin nasıl sevindiğini ^ffeyn savuşındn brth» setmiştik.[819]

İmam Zehebi, Tarihu’l-İslam, Cantaş Yayınları: 6/ 316-317

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın