Amr İbnül As ile Halîd B.Velîd in İslam a girişi

Amr İbnü'l As İle Halîd B.Velîd'in İslam'a Girişi

Bu sekizinci yıl içinde Amr b. el-Âs ile Halid b. Velid Müslüman oldu. Vâkıdi anlatıyor: Bize Humeyd b. Ca'fer - babası aracılığıyla Amr b. el-Âs'ın şöyle dediğini anlattı:

-Ben İslâm'a karşı yan çizen muânid bir adamdım. Müşriklerle beraber Bedir harbine katılıp orada canımı kurtardım. Sonra Uhut harbine ve Hendek savaşına katılıp yine kurtuldum. Kendi kendime: "Daha kaç kere zarar edeceğim! "Vallahi Muhammed Kureyş'e üstün gelecek" deyip Eî-Vehat'taki[234] malımın (bağımın) başına gittim, (insanlardan kaçtım) Hudeybiye'de sulh olup ta Peygamber sulh ile Medine'ye, Kureyşte Mekke'ye dönünce ben başladım: "Muhammed gelecek yıl ashabıyla Mekke'ye girecek. Artık bana ne Mekke, ne de Taif kalabilecek bir yerdir. Çıkıp gitmekten başka benim için hayırlı birşey yoktur" diye söylenmeye başladım."

-Hâla islamdan uzak idim. Kureyşin hepsi Müslüman olsa bile benim İslâm'a girmeyeceğimi düşünüyordum. Böylece Mekke'ye geldim. Kendi kavmimden, görüşü bana uyan ve sözümü dinleyen, başlarına bir iş gelince beni öne süren bir kısım adamları topladım, ve onlarla; "aranızda ben nasıl biriyim?" diye sordum, "en akıllımız, efendimiz, bereketli olanımızsın" dediler.

-Bende: "Şunu iyi bilin ki, ben Muhammed'in bu işinin hiç de hoş olmayan şekilde yükseldiğini görüyorum. Benim bir görüşüm var" dedim. "Nedir?" dediler. "Haydin gidip -Habeşe- Necaşîye katılıp onunla bir olalım. Eğer Muhammed galib gelip buralara alırsa, biz Necaşî'nin yanında oluruz.

-Böylece Necaşi'nin elinin altında olmamız bizim için Muhammedin eli altında olmaktan daha iyidir. Eğer Kureyş yenerse biz zaten bildikleri kimseleriz" dedim. Onlarda, "işte görüş dediğin böyle olur" dediler.

Ben: "ona hediye olabilecek şeyleri toplayın!" dedim. Bizim arazilerden oraya gidecek en iyi hediye deri idi. Bizde ona hediye olmak üzere bir sürü deri toplayıp yola çıktık ve yanma vardık. Biz daha o-

nun yanında idik ki, birde Amr b. Ümeyye ed-Damrî gelmez mi. Meğer Resûîuüah, ona bir mektup verip Necaşiye, "Ebû Sûfyan'ın kızı Ümmü Habibe ile kendisini evlendirmesini" yazmış. Necaşî'nin yanına girip biraz sonra çıktı. Ben arkadaşlarıma: "keşke ben Necaşî'nin ya--nma girmiş olupta şu herifi istesem, o da onu bana verse bende onu öldürseydim Kureyş duyunca ne kadar sevinirdi" dedim.

-Necaşî'nin yanına girdim ve daima yaptığım gibi ona secde ettim. Bana, "Merhaba, ey dostum, ülkenden bana ne hediyeler getirdin?" dedi. Ben, "Evet ey Kıralım, sana pek çok deri getirdim" dedim ve onları huzuruna yaklaştırdım. Çok hoşuna gitti. Onun bir kısmını patrikleri arasında bölüştürdü. Kalanını bırakıp bir depoya aldırdı ve yazıl arak(serilerek) muhafaza edilmesini istedi.

-Ondaki memnuniyeti görünce, "Ey Kıralım! Ben az önce yanından çıkan bir adamı gördüm. O, bizim düşmanımız olan zatın elçisidir. O bizim dostlarımızı öldürüp, eşrafımızı katletmiştir. Onu bana ver de öldüreyim" dedim.

-Kral Öfkelendi ve elini kaldırıp burnuma öyle bir indirdi ki kırıldı sandım. Burun deliklerimden kan boşalmaya başladı, ben elbisemle bu kanları almaya uğraşıyordum. Öyle bir aşağılık duygusu geldi ki, ondan korktuğumdan yer varılsa hemen içine girerdim.

Sonra ben, "Ey Kıralım! Her halde senden istediğim şeyi söylememden hoşlanmadın." dedim. O, "Ah haya ah!" deyip sonra bana, "Ey Amr! Sen demek benden, kendisine daha önce İsa'ya ve Musa'ya da gelen, "Nâmûs'u Ekber" denen Cebrail'in geldiği zatın elçisini Öldürmem için sana teslim etmemi istiyorsun ha!" dedi.

Amr b. el-Âs der ki: Allah o anda kalbimdeki düşmanlığı değiştirdi de kendi kendime: "Şu hakikati arabı da acemi de bildiği halde bir sen mi ona muhalefet ediyorsun!?" diyerek,

-"Ey Kıral! sen bunun böyle olduğuna şahitlik eder misin?" demekten kendimi alamadım. O bana, "Evet! Ey Amr! Ben Allah katında buna şehadet ederim, sen beni dinle de ona tabi ol. Vallahi o kesinlikle

hak üzeredir. Kendine karşı gelenlere kesinlikle galib gelecektir, nitekim Musa (a.s.) da Firavn ve ordusuna galib gelmiştir" dedi.

-Ben de "Peki İslâm üzere sen onun yerine benim biatimi ahrmısın?" dedim. "Evet" deyip elini uzattı. İslâm üzere benim biatimi aldı. Sonra bir tas su isteyip üzerimdeki kanları yıkadı, bana da temiz bir elbise giydirdi.

Elbisemin her tarafı kanla dolduğu için ben onu çıkarıp attım. Arkadaşların yanına geldim. Üzerimde Necaşî'nin elbisesini görünce pek sevindiler ve "Sen dostun kıraldan istediğini aldın mı?" dediler, ama ben: "ilk defasında bu konuyu açmak istemedim, nasıl olsa ona tekrar gelirim, diye düşündüm" dedim. "Doğru" dediler.

-Sanki bir işim varda ona gidercesine ben arkadaşlardan ayrılıp doğru limanın yolunu tuttum. Orada yükünü yüklemiş harekete hazır bir gemi buldum. Onlarla beraber bindim. Gemiyi hareket ettirdiler, tâ -Hicazdaki- Şuaybiye'ye kadar geldiler.

-Şuaybiye'de gemiden indim. Beraberimde nafakam vardı. Hemen bir yük devesi satın aldım ve Medine'ye gitmek üzere yola çıktım. Merri-Zahrana uğrayıp oradan geçtim, El-Hede denen yere vardığımda benden fazla uzakta olmayan iki kişi gördüm, onlar da konaklamak istiyorlardı. Biri çadırın içine girerken diğeri binekleri tutuyordu. Bakınca gördüm ki, Halid b. Velid'dir. "Ebâ Süleyman!" diye seslenince, "e-vet" dedi. "Nereye?" dedim.

-"Muhammed'e gidiyorum. İnsanların hepsi İslâm'a girdi, kendisinde arzu bulunan hiç kimse geri kalmadan İslâm'a girdi. Vallahi ben geri kalacak olsam sırtlanın mağarada enselendiği gibi bizi de enseleyip yakalayacak" dedi. Ben de, "Vallahi bende Muhammed'e gitmeyi arzu-layıp İslâm'a girmek istiyorum" dedim. Bir de, çadırdan Osman b. Talha çıktı ve bana selam verdi. Hepimiz inip konakladık.

-Daha sonra üçümüz yol arkadaşlığı yaparak Medine'ye yollandık. Ebu İnebe kuyusu başında, "Yâ Rabâh, yâ Râbâh" diye bağırıp duran adamın sözünü halâ unutmuş değilim. Biz onun bu sözünü "kazanan

anlamına geldiği için" hayra yorduk ve pek sevindik. Sonra bize baktı. Ben onun şöyle dediğini duyuyordum:

-"Şu ikisinden sonra Mekke artık idaresini teslim ediyor" Ben bu sözle, benimle Halid b. Velîd'i kasdettiğini tahmin ediyordum. Sonra bu adam hızla dönüp mescide doğru gitti. Ben onun bizim gelişimizi Peygambere(s.a.v.) müjdeleycek sandımdı.

-Gerçektende tahminim doğru çıktı. Harra denen yerde hayvanlarımızı ıhtırıp (çöktürüp), en uygun elbiselerimizi giydik, ikindi için ezan okunuyordu. Yürüyüp Nebi (s.a.v.)'in olduğu yere gelip kendisini gördük, yüzü ay gibi parlıyordu. Etrafında Müslümanlar bizim Müslüman oluşumuza pek sevinmişlerdi.

-Halid öne geçip Nebi (s.a.v.)'e biat etti. Ardından Osman b. Talha geçip biat etti. Sonrada biat için ben önüne vardım. Vallahi önünde o-turduğum zaman Efendimizden utandığım için göz ucuyla bile kaşımı kaldırıp yüzüne bakamadım.

-Geçmiş günahlarımın -suçlarımın- bağışlanması üzere O'na biat ettim. Gelecek günahlarıma ait bir şey demedi ve:

"İslâm, İslâm olmadan önceki dönemle olan herşeyi kesip atar, Hicret1 de hicret Öncesindeki şeyleri kesip atar" buyurdu.

-Vallahi Resulü Ekrem (s.a.v.), İslâm'a girdiğimiz günden beri halli çok zor bir işi gördürmek hususunda, bana ve Halid'e hiç kimseyi denk tutmamıştır. Biz Ebû Bekr'in yanında da bu durumdaydık. Ben Ömer'in yanında da böyle idim. Ama Ömer (r.a.), Halid'e karşı biraz serze-nişli davranırdı.[235]

Ravî, Abdû'l Hamîd b. Cafer der ki: Ben bu hadisi Yezîd b. Ebî Habîb'e anlatınca: "bana bu hadiseyi buna yakın bir ifadeyle, Habîb b. Ebî Üveys'in kölesi Râşit, Habîb b. Evs Es-Sakafî aracılığıyla Amr b. el-Âs'tan nakletti11 dedi.

Abdû'lhamit der ki: Ben Yezîd'e "Amr ile Halid'in ne zaman geldiğini sana bildirmedi mi?" deyince, "hayır! ancak gelişleri Fetih'ten az önce idi, Sekizinci yılın Safer ayı başlarında Medine'ye gelmişlerdi." dedi.

Yunus b. Büheyr, İbnî İshâk'tan naklediyor: Bana Yezîd b. Ebî Habîb, Habîb'in kölesi Raşid'den o da Habib b. Evs'ten nakletti ki, Amr b.el-As şöyle demiş: Hendek'ten Mekke'ye geri döndüğümüzde Kureyş ileri gelenlerini topladım ve "vallahi, Muhammed'in işi hiç de hoş olmayan bir şekilde büyüyor. Vallahi hiçbir şey ona karşı koyamıyor. Benim bir görüşüm var, bilmiyorum bu konuda siz nasıl bir görüş sergileyeceksiniz." dedim. "Görüşün ne?" dediler.

Ben: "Gidip Necaşiye katılsak, o sıra Kureyş yenerse biz kavmimize döner geliriz. Eğer Muhammed yenerse Necaşî'nin elinden altında kalmamız daha iyi olur görüşündeyim" dedim. "İsabet ettin" dediler, İbni İshâk hadisin gerisini aynen Vakîdi'ninki gibi anlatır, ancak biraz daha kısacadır ve "Necaşi elini kendi burnuna öyle bir vurdu ki, burnunu kırdı sandım" şeklinde bir fark vardır.[236]

[235] Vâkidî Meğazî 2/742-745; Beyhakî Delâil 4/343, 346; İbni Hişâm 3/296; Hadis natar için ayrıca bak. Müsned 4/204, 205; Tahâvî Müşkil 1/212; İbni Sa'd 2/252, 7/395; îbni Huzeyme 2515.

[236] Beyhakî Delâil 4/347; İbni Hişâm 3/296; Taberî Tarih 3/29.

İmam Zehebi, Tarihü’l İslam Cantaş Yayınları 4/143-148

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın