Talâk

VI. Talâk

70. Mes’ele Zeyd "helâlim haram olsun" dese, niyet eylemese, talâk vâki' olur mu?

Elcevap: Olur. [83]

71. Mes’ele Zeyd "küllemâ-i şer'iyenin mefhûmu üzerime olsun" demekle (1) ma'nâsını olmağı zu'm edip telâffuz edicek, talâk vâki' olur mu?

Elcevap: "Ol sözden niyetim ol idi" der ise i'tirâfı ile olur. [84]

72. Mes’ele Zeyd, talâk tezekkür etmeden "ihtiyarın elinde olsun" demek ile şer'an zevcesi Hind boş olur mu?

Elcevap: Hind nefsini boşadıysa olur, ve illâ olmaz. [85]

73. Mes’ele Zeyd Hinde gazab arasında üç kere "boş ol, boş ol" dese Hind-i mezkûreye şer'an ne veçhile talâk vâki' olur?

Elcevap: Üç talâk lâzımdır. [86]

74. Mes’ele Zeyd, meclis-i şer'de “zevcem Hindi iki üç, defa boşadım idi" dedikten sonra "üç defa dedikte kâzib idim" deyu yemin eylese, tasdik olunur mu?

Elcevap: Olunmaz, yalan ise dahi üç talâk boş olur. [87]

75. Mes’ele Zeyd-i ümmî "inşâ'allah avretim üç talâk boş olsun" dese, inşâ'allah demenin ma'nâsın bilmese, talâk vâki' olur mu?

Elcevap: Olmaz, ma'nâsın bilmek lâzım değildir. [88]

76. Mes’ele Zeyd üç talâka şart ettikte, nefsi işitecek kadar "inşâ'allah" dediğine, yemini ile tasdik olunur mu?

Elcevap: Kulağı işitti ise olunur, hâkim tasdik edicek. [89]

77. Mes’ele Hind zevci Zeyde "eğer bir yıla değin sıladan gelmez isen, irâdetim elde olsun mu" dedikte Zeyd dahi "olsun" dese, ba'dehu Zeyd-i mezbur bir yıla değin gelmediği takdirce, Hind kendi kendin üç talâk boşamağa kadire olur mu?

Elcevap: Olur, bir yıl tamam oldukta te'hîr etmeyicek. [90]

78. Mes’ele Zeyd ahar yere gider oldukta, zevci Hinde "altı aya dek gelmezsem irâdetin elinde olsun" deyip gidip, dört yıl geçip gelmeyicek, Hind nefsini boşamak ile Zeydden boş olur mu?

Elcevap: Olmaz altı ay tamam oldukta kadiredir. [91]

79. Mes’ele Zevci nâbedîd olan Hind, nafakaya aczi olucak teşeffu' edip, şâfi'î kâdîsi tefrik edip zevc-i âhara varsa, ba'dehu Zeyd gelse zevcesin geri alabilir mi?

Elcevap: Alamaz. Ahmed. [92]

Cevâb-ı Ahar: "Teşeffu' hususu Diyâr-ı Kûmda carî olmaya" deyu men'-i sultanî vâki" olmuştur. Ebussu'ûd. [93]

80. Mes’ele Zeyd-i sancak beyi, Arara îzâ' edip avreti Hinde talâk verdirse, ikrahla talâk vâki' olur mu?

Elcevap: Olur, talâk makûlesinde ikrah zarar eylemez, hemen eseri bunda zahir olur ki Hind medhûlün bihâ olsa, Amrın üzerine lâzım olan nısf-i mehri ikrah eden zâmin olur idi. [94]

81. Mes’ele Zeyd zevcesi Hinde "benden boş ol" demekle hilâl-i iddette kâdî izin verip tekrar nikâh-ı cedide muhtaç olur mu?

Elcevap: Olmaz, ric'ate kadirdir. [95]

82. Mes’ele Zeyd zevci Hindi talâk-i ric'î ile bogayıp, Hind tekmîl-i iddet edip, Amra varmak istedikte, Zeyd men'e kadir olur mu?

Elcevap: Kadir olmaz, ha'd-el-idde hâindir. [96]

83. Mes’ele Zeyd zevcesi Hinde "anam ve kızkardeşim ol" dese, şer'an Hind Zeydden boş olur mu?

Elcevap: Haram olmak niyeti ile deyicek hâin talâk boş olur, "onlar gibi sevgili ve hürmetli ol" demek murad ise olmaz, makam karînesiyle murad ma'lûmdur. [97]

84. Mes’ele Zeyd zevci Hinde "senden gayri aldığım alacağım üç talâk boş olsun" dese her avret tezevvüc ettikçe talâk-ı selese vaki' olur mu?

Elcevap: Olur. [98]

85. Mes’ele Zeyd, Amrdan nakil tarîki ile "Amr, aldığım alacağım boş olsun dedi" demek isterken "Amr aldığım alacağım boş olsun" deyu lâfzın teneffüs mikdarı kat' eyleyip sonra dese, şer'an Zeyde nesne lâzım olur mu?

Elcevap: Olmaz, sadr-ı kelâmda Amrı zikir hikâyet ve nakle delildir. [99]

86. Mes’ele Zeyd düşünde, zevci Hind ile çekişip Hinde "benden boş ol, üç talâk" dese, boş olur mu?

Elcevap: Uyanıkla demekten sakınsın. [100]

87. Mes’ele Zeyd, bene yiyip ve boza içip, akıl-zâil iken avretin üç talâk boşasa, talâkına i'tibar olunur mu?

Elcevap: Yeri göğü bilmez idi ise olunmaz. [101]

88. Mes’ele Sara zahmetine mübtelâ olan, meşruluğu hâlinde avretin boşayıp, ifâkat bulduktan sonra asla boşadığmdan haberi olmasa, şer'an avreti boş olur mu?

Elcevap: Olmaz, akıl olmayıcak. [102]

89. Mes’ele Zeyde cünûn galebe edip, zevci Hinde talâk verse, talâk vâki' olur mu?

Elcevap: Değildir. [103]

90. Mes’ele Zeyd, zevci Hindi bî-günâh yerde döğerken, Amr "şer'î değildir, niçin döğersin" demeğin "ben şer'i bilmezim" dese ne lâzım olur?

Elcevap: Kâfir olur, Hind bâin olur, mehrin alır, dilediği müslime varır. [104]

91. Mes’ele Zeyd, zevcesi Hindin ağzına ve dînine cima' lâfzı ile şetm eylese, şer'an Hind Zeydden boş olur mu?

Elcevap: Firkat vaki' olur. [105]

92. Mes’ele Zeydden kelime-i küfr sâdır olsa, tecdîd-i nikâh olunmak lâzım gelip, zevcesi Hind, Zeyde yine nikâh olunmağa râziye olmayıcak nikâha icbar olunur mu?

Elcevap: Güçle nikâh lâzım değil, küfür kendinden sâdır olmamış ki icbar oluna. [106]

93. Mes’ele Zeyd üç defa şer-i şerife muhalif ba'zı kelimât edip, üç defa tecdîd-i nikâh olundukta, zevcesi, zevc-i âhara varmadan Zeyd almak caiz olur mu?

Elcevap: Hind rızasıyla olunur, irtidadla vâki' olan talâk değildir, fesihdir. [107]

94. Mes’ele Zeyd-i müslimden hatâen elfâz-i küfr sâdır olsa, zevcesi haram olduğu takdirce boş olur mu?

Elcevap: Ol vech ile vâki' olan firkat fesh-i nikâhladır, talâk ile değildir, kaç defa vâki' olduysa, hülleye hacet yoktur. [108]

95. Mes’ele Zeydin zevcesi Hind, elfâz-ı küfr söylemek ile Zeydden boş olur mu?

Elcevap: Olmaz, nikâh münfesih olmadan bâin olur. [109]

96. Mes’ele Hind, Zeyd-i ehl-i 'ilme "ben zevcim Amrdan boş olmağa tarik nedir" deyu su'âl ettikte, Zeyd dahi ba'zı kimseler huzurunda "kâfire oldum de" deyu ta'lîm eylese, ol dahi dese, ne lâzım olur?

Elcevap: Hindden evvel ol me’un kâfir olup katli mubah olur, Hind yine îmâna getirilip, cebr ile Amra nikâh olunur. [110]

97. Mes’ele Hind zevci Zeyde, bî-huzûr olup "bir gün senden boş düşmek için küfür söylerim" dese, Hinde ne lâzım olur?

Elcevap: Küfür söylemeğe azm ettiği gibi kâfire, olur, Zeydden bâin olur. Amma yine cebr ile iman getirtilir, tecdîd-i nikâh olunur. [111]

Bu Surette: Hind nikâha râziye olmadığı takdirce ne vech ile olunur ?

Elcevap: Kâdî meclis-i şer'e getirip iki şâhid mahzarında nikâh eder. [112]

98. Mes’ele Zeydin zevci Hind, kasıtla küfür söyledikte, Zeyd talâk vâki' oldu zannedip, esbabından ba'zm alıp gitse, talâk-ı bâin vâki' olmuş olur mu?

Elcevap: Küfür söylemek ile talâk vâki' olmaz, fesh-i nikâh ile bâin olur. Amma yine ta'zîr-i beliğ ile İslama getirdikten sonra, Zeyd cebrile tecdîd-i nikâh edip alır. [113]

Bu Surette: Hinde cebir ne mertebede meşrû'dur?

Elcevap: İslama cebr-i şedîd ve habs-i medîd ile olur. İslama geldikten sonra, hâkim iki şâhid mahzarında Zeyde nikâh etmekte Zeydin menkûhası olur, cebrile evine alır gider. [114]

99. Mes’ele Zeyd "zevcim Hindin evine varmıyayım tevbe-i nasûh olsun dese" varmağa tarîk nedir?

Elcevap: Varsın, nesne yoktur, helâle tevbe olmaz. [115]

[83] A. 61 b

[84] A.66 b

[85] B. 74 b

[86] A. 58 a

[87] A. 58 a

[88] A. 11 b

[89] A. 11 a

[90] A. 65 a

[91] A, 65 a

[92] A. 53 a

[93] A. 53 a

[94] B. 244 b

[95] A. 61 a

[96] A. 62 b

[97] B. 38 a

[98] A. 58 a

[99] A. 51 a

[100] A. 51 a

[101] A. 60 a

[102] A. 60 a

[103] A. 60 a

[104] B. 313 b

[105] B. 75 b

[106] B. 75 a

[107] B. 75 b

[108] B. 76 a

[109] B. 75 a

[110] B.75b

[111] B. 75 b

[112] B.75b

[113] B. 75 b

[114] B. 75 b

[115] B. 87 a

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın