Niçin oruç tutuyoruz?

Niçin oruç tutuyoruz?

Her sene Ramazan ayı gelince gazetelerde orucun faydaları, kimlerin oruç tutmaması gerektiği gibi konular yer alır. Aynı konuları üç-beş kişinin bir araya geldiği aile ve arkadaş meclislerinde ve daha farklı yerlerde de konuşur veya konuşanları duyarız.

Evet, orucun normal sağlıklı bir insan için bildiğimiz pek çok faydasının yanında, henüz tecrübe ve tıbbın keşfedemediği farklı faydaları da olabilir, vardır. Zira oruç tutulmasını emreden, tutana ikramda bulunacak olan, insanı yaratan ve onun için en faydalı şeyin ne olduğunu bilen ihsan sahibi Rabbimiz’dir. Biliyoruz ki, her işinde hikmet vardır, abes işlemez Allah.

Faydası pek çoktur; ama biz orucu bu faydalar için tutmayız, tutmamalıyız. Şayet böyle yaparsak belki bazı faydalar elde edebilir, kilo verebilir, vücuda belli bir denge getirebiliriz. Ancak orucun sevabını, uhrevi mükafatını elden kaçırabiliriz. Çünkü bu dünyevi faydalarda değil, Allah’ın rızasındadır. Bu durum bir hadiste şöyle ifade edilir: “Allah Resûlü (sas), ‘İnsanın amellerinin sevabı on mislinden yedi yüz misline kadar katlanarak verilir.’ Cenab-ı Allah şöyle buyurmuştur: ‘Oruç bu kaidenin dışındadır. Çünkü o sırf Benim için tutulur. Onu tutanın mükafatını da bizzat Ben takdir eder, veririm. Kulum şehvetini ve yemeğini benim için terk etmiştir. Oruç tutan için iki sevinç vardır. Biri, orucunu açtığı zamanki iftar sevinci, diğeri de Rabb’ine kavuştuğu zamanki sevinçtir...” (Buharî, Savm 9; Müslim, Sıyam 164) Hadisten de anlıyoruz ki, oruç sadece Allah rızası için tutulur, onun için tutulmalıdır. Başka niyetlerle oruç tutanlar niyetlerinin karşılığını alacak, ancak ahirete oruç gibi bir cehennem ateşinden koruyucu bir kalkan gönderemeyeceklerdir.

İbadetlerde asıl olan Allah’ın emridir. İbadetler yalnızca Allah emrettiği için ve O’nun emrettiği şekilde yapılır. Buna dinî terim olarak taabudilik diyoruz. Buna göre biz ibadetlerin Allah ve Resûlü tarafından belirlenmiş şekil ve formlarını değiştiremez, aslı olmayan yeni bir ibadet şekli ortaya koyamayız. İbadetlere başka niyetler girerse o ibadeti boşa çıkartır. Hatta ahirette, yapanın aleyhine çevirebilir. Biz jimnastik yapmak için namaz kılmadığımız gibi, perhiz, diyet veya midemizi dinlendirmek için de oruç tutmayız. Bunlar orucun tabii neticeleri olabilir. Ancak niyet, diyet olursa bu oruç olmaz. Nitekim Allah Resûlü bu durumu anlattığı hadislerinde, “Nice oruç tutanlar vardır ki, tuttukları oruçtan yanlarına sadece çektikleri açlık ve susuzluk kalır. Nice gece namazı kılanlar vardır ki, onların da yanına uykusuz kalmak kalır.” (Ahmed b. Hanbel, Müsned, 2/373; İbn Mâce, Sıyâm 21) buyurmuşlardır.

Oruçtan Allah’ın elde edeceği bir şey yoktur. O bizim faydamızadır. En büyük faydamız da Allah’ın rızasını elde etmektir. Efendimiz, orucun insanın bütün aza ve duygularına da tutturulması gerektiğini bildirerek şöyle buyurur: “Her kim yalan söylemeyi ve yalanla iş görmeyi terk etmezse (bilsin ki) onun yiyip içmesini bırakmasına (oruç tutmasına) Allah’ın ihtiyacı yoktur, bunlar Allah nezdinde makbul olmaz.” (Buharî) Başka bir hadislerinde ise durum şu şekilde ifade edilir: “Gerçek oruç, sadece yiyip içmeyi değil, boş ve hayâsızca sözleri de terk ederek tutulan oruçtur.” (Beyhaki, Sünen, 4/270)

Bu şekilde tutulan orucun mükafatı da pek büyüktür: “Kim inanarak ve alacağı sevabı Allah’tan bekleyerek Ramazan orucunu tutarsa onun geçmiş günahları affedilir.” (Buharî)

***

Neden oruç tuttuğunuzu hiç kendinize sordunuz mu? Orucun tıbben ve sosyal anlamda birçok faydaları olabilir. Ama orucu bu faydalara binaen tutmamalıyız. Oruç yalnızca Allah’ın (cc) emri olduğu için tutulmalıdır.

***

İnsanın ibadetlerden elde edeceği en güzel kazanç Allah’ın (cc) rızasını elde edebilmektir. Bunun içinde niyetlerimizi tekrar tekrar kontrol etmek durumundayız. Biz gerçekten ibadet ve kulluk için mi oruç tutuyoruz?

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın