Hastalık Ve Özür

Hastalık Ve Özür:

Hastalık:

a) Hanefî ve Şafiî Mezheplerine göre, hastalık, cem sebebi değildir; çünkü, kesin vakit hadisleri, muhtemel bir durum yüzün den terkedilmez. Sûrî cem yapılabilir. [106]

b) Maliki ve Hanbelî Mezhepleri ile Hasan, Ata ve İshak’a göre, hastalık cem sebebidir:

1) Maliki Mezhebine göre, hasta olup kendisine bir namaz için ayakta durmak ve abdest almak ağır gelen kimseler, sûrî cem yaparlar. Yani, ilk namazı ihtiyarî vaktin sonunda, ikinciyi de ihtiyarî vaktin başında eda ederler. Her namaz, vaktinde kılınmış olacağından, bu esasen bir cem değildir. [107]

2) Hanbelî Mezhebine göre, cem’i mubah kılan hastalık, her namazı vaktinde kılma halinde, meşakkat ve zaafa sebep olan, başka bir deyişle cem’i terkedince güçlükle karşılaşmaya yol açan hastalıktır. İstihâda kanı görmek, idrarını tutamamak, ne abdest alabilecek, ne de teyemmüm yapabilecek vaziyette bulunmak, her namaz için abdest almaktan âciz ve mazur olmak da cem sebebidir. Hastalar, takdîm veya te’hîri seçmekte serbesttir, durum eşit olunca te’hîr evlâdır. [108]

c) Caferî Mezhebine göre, istihâda kanı gören kadınların cem yapma ruhsatı vardır. Eğer cem yapmazsa, her namaz için gusletmesi, kan kesilmediği takdirde abdest ve gusülden hemen sonra namazı kılması gerekir. [109]

d) Kadı Hüseyn, Hattâbî ve Şafiî hukukçulardan Mütevellî’ye göre, hastalık cem’in sebebidir. Nevevî de bu görüşün güçlü bir delile dayandığını belirtir. [110]

Bayılma, Başdönmesi Ve Eziyet Endişesi: [111]

a) Cumhur’a göre, bayılma ve başdönmesi, cem için sebep değildir.

b) Malikî Mezhebine göre, sağlam kimseler de, ikincinin vakti girdiğinde namazı gereği gibi kılmaktan alıkoyacak bayılma nöbeti, başdönmesi, eziyet ve kahırdan korkarsa, cem’u takdim şeklinde namazları birleştirebilir. Fakat, takdim etme durumunda, korktuğu başına gelmezse, namazı yeniden kılar. Bu konuda, naklî delile değil, aklî delile dayanırlar.

Emzikli Kadın: [112]

a) Cumhur’a göre, emzikli kadınlar, cem yapamazlar, namazlarını ancak sûrî cem şeklinde kılabilirler.

b) Hanbeîî Mezhebine göre, her namaz vaktinde çamaşır yıkaması meşakkatli olan emzikli kadına da her iki şekilde cem ruhsatı vardır.

[106] Şeybânî, Asl, c. I, s. 212.

[107] İbn Rüşd, BM, c. I, s. 136; Cezîrî, Fame c. I, s. 483-485.

[108] İbn Kudâme, age, c. II, s. 276-277; Şeltut-Sayis, age, s. 39; Seyyid Sabık, Fıhhu's-Sünne, c. I. s. 246 ; Cezîrî, Fame, c. I, s. 487-488.

[109] Humeynî, age, s. 24 (1).

[110] Seyyid Sabık, age, c. I, s. 246.

[111] İbn Rüşd, BM, c. I, s. 137; Şeltut-Sayis, age, s. 39, 43; Cezîrî, Fame, c. I, s. 484.

[112] Şeltut-Sayis, age, s. 39; Seyyid Sabık, age, c. I, s. 246; Cezîrî, Fame, c. I, s. 487-488.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın