๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => Mükayeseli İbadetler İlmihali => Konuyu başlatan: Sümeyye üzerinde 06 Eylül 2012, 16:54:09



Konu Başlığı: Bozulan Nafile Namazın Kazası
Gönderen: Sümeyye üzerinde 06 Eylül 2012, 16:54:09
85. Bozulan Nafile Namazın Kazası:

 
1- Hükmü: [379]

 

(a) Hanefî ve Malikî Mezheplerine göre, başlanan veya bozu­lan ibadeti tamamlamak vaciptir. Çünkü, nafile ibadete başlamak, onu adamak demektir. Bu sebeple, başlanan veya yarım bırakılan nafile  namazlar tamamlanır ve kaza edilir.  Nafile namazın kaza edilebilmesi için,  namaza sahih olma şartlarıyla başlamak gere­kir; sahih olarak başlanmayan nafile namazın kazası gerekmez. [380] Hanefî Mezhebine göre, bozulan nafilenin matlub bir nafile ve baş­langıcın sahih olması gerekir.

(b) Şafiî ve Hanbelî Mezheplerine göre, bozulan veya yarım bırakılan nafile namazın kazası vacip değil, sünnettir.

Nafile ibadete başlayınca onu tamamlamak gerekir; eğer baş­lanıp bozulursa kazası vaciptir. Bu konuda genel kaide şudur:

“Hanefî Mezhebi ve Malik, sahabenin birçoğu -msl. Ebu Bekr ve İbn Abbas, tabiundan el-Hasenu’1-Basrî, Mekhûl ve Nehâî’ye göre adak dolayısıyla veya sahih olması konusunda başlangıcı sonuna bağlı olan ibadetlerin bozulması, tamamlanmasının ve kazasının da sebebidir. Bu durumda abdest, tilâvet secdesi, hasta ziyareti vb. bizzat maksud ibadet olmadıklarından, adamakla yapılması gerekli ol­mayan işler; sadaka, kıraat gibi sahih olması için başı sonuna bağlı olmayan işler; eş-Şeybânî’ye göre, i’tikâf da bu kaidenin dı­şında kalırken, namaz, oruç, hac, umre ve tavaf ile Ebu Hanife ve Ebu Yusuf’a göre, i’tikâf bu kaidenin uygulanacağı ibadetlerdir, eş-Şafiî ve Ahmed’e göre, sadece başlanıp bozulan hac ve umre kaza edilir.

İbn Âbidin bununla ilgili olarak şu dörtlüğü zikreder:

Mine’n-Nevafili Seb’un  Telzimu’ş-Şârî’

Ahzen Lizalike Mirama Kâlehu’ş-Şârî’

Savmun Salatun Tavâfun Haccuhu Rabi’

Ukûfuhu Umretun İhramuhu’s-Sabi’

“Nafilelerin, Şârî’in sözlerinden alınarak, yedisinin kazası başlayana gerekli olur: Oruç, namaz, tavaf, hac, i’tikâf, umre ve ih­ram.” [381]

Yine genel kaide olarak mükellefe iki sebep dolayısıyla iba­det vacip olur:

1. Söz: Adak yoluyla.

2. Fiil: Nafile ibadete başlan­ması yoluyla.

 
2- Miktarı Ve Şekli:

 

Sebeplerine göre bozulan veya yarım bırakılan nafile namaz­ların kaza edilecek miktarını ve şeklini inceleyelim




[379] Kâsânî, BS, c. I, s. 290; Cezîrî, Fame, c. I, s. 371; Mergınânî, Hidâye, c. I, s.68.

[380] Kâsânî, BS, c. I, s. 291.

[381] İbn Âbidin, Raddu'l-Muhtâr, c. I, s. 721-723.