Eserlerin tanıtımı

e- Eserlerin Tanıtımı:

Muhammed Salim Muhaysin el-Kıraatu ve Eseruha fi Ulumi'l-Arabiyye:

Kıraat sahasında yapılan çalışmalardan Suudlu Dr. Muhammed Salim Muhaysir’nin el-Kıraatu ve Eseruha fi Ulumi'l-Arahiyyeti adlı çalışmasını örnek olarak özetle tanıtmaya çalışacağız.

Kitap 1984'te Kahire'de basılmıştır. Toplam 1044 sahifedir. Bu eser onbir bab ve bir hatimeden meydana gelmektedir. Dört fasıldan oluşan birinci bab sırasıyla şu konuları içermektedir: Kıraetlerin doğuşu, kıraati aşre ile ahrufu seb'anın ilişkisi, Kıraatin derlemesinde Îbnu'l-Cezerî'nin kullandığı kaynaklar ve kıraati aşre'nin tarihçesi.

Kıraatin eski Arapça lehçelerindeki etkilerine dair olan ikinci babın konuları şöyledir: Kendisindeki ihtilafın ses, iştikak (türeme) ve sarf yönlerinden kaynaklandığı ihtilaflar.

Üçüncü bab muarreb (başka dillerden alınıp Arapçalaşan) kelimelere dairdir. Dördüncü bab camid (türevsiz) ve müştak (türevli) olan kelimelere dairdir. Bu bab onbir fasıldır. Bu fasıllarda şu konular incelenmiştir: Camid isimler, mazinin bina-i fail ve bina-i mefu'lu, fiillerde iştikaktan kaynaklanan ihtilaflar, iştikakın çeşitlerinden kaynaklanan ihtilaflar, ismi failin mübalâğa sığaları arasındaki ihtilaflar, ismi fail ve sıfatı müşebbehe arasındaki ihtilaflar, ismi fail ve ismi mef'ul arasındaki ihtilaflar, muhtelif sığalar arasındaki ihtilaflar ve ihtilaflarda sarfın ölçüsü.

İki fasıldan oluşan beşinci bab hazf ve zikre dairdir. Birinci fasılda resmi osmanıye uygunluk açısından zikr ve hazf ve herhangi bir sebebten kaynaklanan zikr ve hazf.

Altıncı bab şeddeli inne'nin hemzesinin kesre ve fethasına dairdir. Yedinci bab fiilin tezkir ve te'nis'ine dairdir. İki fasıldan oluşan sekizinci bab Kur'ân'ın belağetinden iltifat sanatına dairdir. Bu babta yazar iltifatı detaylı bir şekilde incelemektedir. Dört fasıl olan dokuzuncu bab Arap dilinde hami (yükleme) üslûbunu incelemektedir. Onuncu bab nahiv'deki amirlerin tesirini incelemektedir. Onbirinci bab i'rab sanatına dairdir. Hatimede ise, sadece Cenabı Alllah'ın kendisini bu kıymetli çalışmayı yapmaya muvaffak kıldığı için niyaz, dua ve hamd vardır.

Kitap çok ciddi ve yoğun bir gayretin mahsûlüdür. Kıraati aşerede olan ihtilafın tüm sebeblerini güzel bir şekilde sistematize etmiştir. Kıraatla uğraşanlar için istifade edilebilir kıymetli bir çalışmadır.[356]

[356] Doç. Dr. Halil Çiçek, 20. Asırda Kur’an İlimleri Çalışmaları, Timaş Yayınları: 158-159.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın