KitabI Mukaddesin Davet Tarzları

Kitab-I Mukaddes'in Davet Tarzları

Önce Eski Ahid'e bakalım ve orada ilahî emirleri müeyyidelendirmek için tesis edilmiş bulunan mücazat ve mükâfatların türünü görelim. Ahlâkî iyiliğin bizzat kendisi için teklif edildiği, müstesna bir nadiriyete sahip bulunan birkaç pasaj[65]hariç, orada emirlerin motive ediliş şekilleri şöyledir:Yasak meyve konusunda ilk insan ailesine hitab ederken Tanrı şöyle der: "Siz ondan hiç yemeyeceksiniz, ona hiç dokunmayacaksınız, aksi halde ölürsünüz[66]. Ve kardeşi: Hâbil'in katili, büyük oğulları Kabil'e: "Şimdi sen toprak tarafından lanetli olacaksın... Toprağı işlediğin zaman, artık o sana bereketini vermeyecek"66. Çok sonra toprak ifsad olduğu ve tufanla cezalandırıldığı zaman, Allah, Nuh'u ve Onun oğullarını şöyle diyerek takdis eder: "Üreyiniz, çoğalmız ve toprağı doldurunuz[67]. Ve ibrahim'in ilâhî iradeye itaati dünyevî ürünlerden başka bir şeyle mükâfatlandırılmış mıdır? "Zatım hakkı için yemin ederim ki, buyurur Rab, madem ki bu şeyi yaptın ve biricik oğlunu esirgemedin, seni ziyadesiyle mübarek kılacağım ve senin zürriyetini, göklerin yıldızları gibi, deniz kenarındaki kum gib çoğaltacağım; ve senin zürriyetin düşmanlarının kapışma hakim olacaktır[68].O zamandan beri bu düşüncelere alışılmıştır ve onlar İbrahim'in nesline ayrılan takdis formülünün esasını meydana getirmektedirler. İshak, Yakub'u şu ifadelerle takdis ediyor: "Tann sana göklerin çiğinden, Ve yerin semizliğinden, Buğday ve şaraptan bolca versin. Kavimler sana boyun eğsinler, Ve milletler senin Önünde secdeye kapansınlar"[69]. Aynı şekilde, Tanrı Israil(Yakub)'e der: "Semereli ol ve çoğal; senden bir millet ve milletler cumhuru doğacak ve senin sulbünden krallar çıkacak. İbrahim ve İshak'a verdiğim diyarı sana vereceğim ve senden sonra bu diyarı senin zürriyetine vereceğim[70].Nihayet biz, şu ilâhî vaadleri nakletmek suretiyle İsrail oğullarını teşvik etmek için aynı temayı geliştirmekten başka bir şey yapmayan Musa'ya geliyoruz: "Tanrınız Rabbe kulluk edeceksiniz ve O sizin ekmeğinizi, sularınızı bereketlendirecektir ve hastalığı senin çevrenden uzaklaştıracağım. Ülkende kısır ve çocuk düşüren kadm olmayacaktır; senin günlerinin sayısını tamamlayacağım. Dehşetimi senin Önünden gönderip, üzerlerine varacağın bütün kavimleri perişan edeceğim.[71]. Daha ileride: "Eğer kanunlarıma uyarsanız ve emirlerimi tutarsanız ve onları yaparsanız, o zaman yağmurlarınızı zamanında göndereceğim ve yer ürünlerini verecek ve kışın ağaçları meyvelerini verecekler ve harmanınız bağ bozumuna erişecek ve bağ bozumu ekim vaktine eri- şecek; ve doyuncaya kadar ekmeğinizi yiyeceksiniz ve memleketinizde emniyetle oturacaksınız ve hiç kimse sizin uykunuzu kaçırmayacak, kötü hayvanları ülkeden kaldıracağım ve memleketinizden hiçbir şekilde kılıç geçmeyecektir. Düşmanlarınızı kovalayacaksınız ve önünüzde kılıçla düşecekler...- Fakat eğer beni dinlemez ve bütün bu emirleri yapmazsanız... İşte ben de size şunu edeceğim: Sizin üzerinize dehşeti, canı yıprandıran veremi ve ateşi göndereceğim; ve tohumlarınızı boş yere ekeceksiniz; onu düşmanlarınız yutacak... Düşmanlarınız karşısında yenileceksiniz"[72] Ve daha da ileride: "Eğer siz bu emirleri dinlerseniz, eğer onları gözetir ve uygularsanız, Allah'ın Rabb, atalarına and ettiği ahdi ve inayeti senin için koruyacaktır. O seni sevecek ve seni takdis edecek ve seni çoğaltacaktır... Erkek olsun kadın olsun sizin aranızda ve hayvanlarınızın arasında kısır olmayacak. Rab senden her hastalığı kaldıracaktır... Allah'ın sana teslim edeceği bütün kavimleri bitireceksin.."[73] Bu emsalsiz düşünceler düzeninin bolluğu karşısında, ilâhisinde: "Sen bu kavmi kurtardın Kudsiyyetinin bulunduğu meskene doğru. Onu Sen yöneltiyorsun"[74] diye haykırmak suretiyle Musa'nın bu meskenle herhangi bir şekilde, Şe-ria (Ürdün) nehrinin Ötesinde vadedilen topraktan, Kenan diyanndan başka şeyi... v.s. kastedip etmediğini sormak hakka mevcuttur. Diğer pa-sajm bize sağladığı açıklamada zaten budur: "Siz Onu (Allah) meskeninde arayacaksınız... ve yakılan takdimelerinizi, kurbanlarınızı ve ondalıklarınızı... işte orada sunacaksınız"[75] Böylece Adem'den Musa'ya kadar, bu sonuncusu da dahil olmak üzere, sanki onların akideleri arasında gelecek hayata inanç yer almıyormuş gibi, ölümden sonraki bir hayata hiçbir imâya hiçbir yerde rastlamıyoruz[76] Ancak, bu sayfalan çevirelim ve bir sıçrayışla Yeni Ahid'e gelelim. Burada biz tamamen yeni bir ton işitiyoruz. îki aşırı ucun birinden digerine götürüldüğümüz hususunda net bir duyguya sahip oluyoruz. Halihazır dünya ile, onun zenginlikleri ve büyüklükleri ile olan bağlarımız koparılmıştır; bunlar bizim için kurtulmak zorunda olduğumuz kösteklerdir; artık bizim bakışlarımız dünyaya doğru tesbit edilmemişler, fakat sürekli olarak semaya çevrilmişlerdir. "Eğer mükemmel olmak istiyorsan, diyor Îsa-Mesih yeni bir muhtediye, git, malik olduğun şeyi sat, onu yoksullara ver; ve sen gökte bir hazineye sahip olacaksın. Sonra gel ve beni izle"[77]. "Ve sizler, dedi O, tilmizlerine, yiyeceğiniz ve içeceğiniz şeyleri aramayınız ve endişeli olmayınız. Zira, bütün bu şeyleri arayanlar dünyanın putperestleridir. Babanız sizin buna ihtiyacınız olduğunu biliyor. Siz daha çok Tanrının krallığını arayınız ve bütün bu şeyler size fazladan verilecektir... Malik olduğunuz şeyi satınız ve onu sadaka olarak veriniz. Kendiniz için hiç yıpranmayan alışverişlerde bulununuz, göklerde tükenmez bir hazine... Çünkü sizin hazineniz nerede ise, kalbiniz de orada olacaktır"[78]Aynı öğretim, İsa'nın tilmizleri tarafından da verilecektir. "Halihazır çağın zenginlerine, diye yazıyor Aziz Pavlos, Timote'ye, kibirli olmamayı, geçici zenginliklere ümit bağlama-mayı fakat, herşeyleri bize bollukla veren Allah'a ümit bağlamayı... ve böylece gerçek hayatı elde etmek amacıyla, sağlam bir temele yerleştirilmiş bulunan bir hazineyi kendine gelecek için biriktirmeyi öğütle"[79]"Dünyayı ve ne de dünyada bulunan şeyleri hiç sevmeyiniz... Ve bize yapılan va'd ebedî hayattır[80]. Böylece, belki de orada İsa'nın çift yönlü bir mükafata va'd ettiği; gelecek çağda ve şimdi bu çağda, bir yer[81](Markos, X, 30'a göre var olan ancak Matta, XIX, 29'a göre mevcut olmayan) müstesna, İncil'deki bütün ümit öteki dünya'ya ölümden sonraki hayata bağlanmıştır.

[65] Meselâ, eğer bütün bu emirleri itina ile uygulamaya koyarsak, biz adaletten payımızı alacağız... {Tesniye, VI, 25). "Yoksuİ kardeşine acımasız nazardan sakın... bir günah yüklenirsin" (a.e., XV, 9).

[66] Tekvin, İÜ, 3. Kur'an-ı Kerim'le karşılaştırınız, el-Bakara 2/35; el-Arâf 7/19: "Zalimlerden olmamanız için . 66. Tekvin, IV, 11-12.

[67] Tekvin, IX, 1.

[68] Tekvin, XXII, 16-17.

[69] Tekvin, XXVII, 28-29.

[70] a.e., XXXV, 11-12.

[71] Çıkış, XXIII, 25-27.

[72] Leviller, XXVI, 3-17.

[73] Tesniye, VII, 12-16. Aynı şekilde bk. XI, 13 v.d,

[74] Çıkış, XV, 13.

[75] Tesniye, XII, 5-6.

[76] Kur'an-ı Kerim'in onlar hakkında bize söylediğinin aksine olarak (eş-Şuarâ 26/87; el-Arâf 7/156).

[77] Matta, XIX, 21; Markos, X, 21.

[78] Luka, XII, 29-34.

[79] Pavlos, Timeteos'a I. Mektup, VI, 17-19.

[80] Yuhanna, I. Mektup, II, 15 ve 25.

[81] Keza, itaatkâr çocuklara dünyada uzun bir hayat (Efeslilere mektup, VI-3); cömertlere, onun-ia tüm ihtiyaçlarını karşılayacakları ve üstelik yoksullara bol bol ihsanda bulunacakları, maddî bir zenginlik (Korintoslulara ikinci mektup, IX, 8-11) va'd ettiği ve belli bir dinî ödevi ihmal yüzünden ölüm vak'alan ve çok sayıdaki hastalık ve sakatlıkları açıkladğı (Korintoslulara Birinci Mektup, XI, 29-30), Aziz Pavlos'un mektuplarındaki bazı pasajları da istisna etmek yerinde olacaktır.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın