|
Konu Başlığı: Menfaatlerle İlgili Telafi Edîci Hükümler Gönderen: Ekvan üzerinde 06 Eylül 2011, 17:26:55 Menfaatlerle İlgili Telafi Edîci Hükümler a- Haram olan menfaatler. Haram olan cinsel ilişki, dokunma, öpme ve kucaklamadan elde edilecek menfaatler böyledir. Bu menfaatlerin tazmin edilmesi söz konusu değildir. Bu durum bunların kötü görüldüğü anlamına gelir. Benzer şekilde necis olan malların telef edilmesi halinde tazmin söz konusu olmaz ki bu, o malların hakir görülmesi anlamına gelir. Haram olan bir menfaatten sahibinin rızası olmaksızın haksız olarak istifade eden kimseye herhangi bir tazminat gerekmez. Sadece zina edilen kadına kerhen de olsa mehir verilir ki bu konu da şüphelidir. Homoseksüellikte ise böyle bir mehir de söz konusu olmaz. Zira homoseksüellik ile elde edilen menfaat hiçbir zaman mütekavvim bir mal olmaz. Dolayısıyla homoseksüellik bu açıdan Öpme ve sarılmaya benzer. b- Mubah ve mütekavvim bir mal olan menfaatler. Bu tür menfaatler geçerli geçersiz tüm akitlerde, elinde bulunduran kimsenin hataen ya da kasten telef etmesi halinde ve faydalanılarak tüketilmesi durumunda tazmin edilir. Çünkü din bu tür menfaatleri mütekavvim kabul etmiş ve onları mal mesabesinde görmüştür. Bu menfaatlerin akitlerde tazmin edilmesi ile, tüketilmesi veya telef edilmesi durumunda tazmin edilmesi arasında fark yoktur. Çünkü bütün malların elde edilmesinin asıl gayesi onlardan elde edilecek menfaatlerdir. Bir yıllık kira bedeli bin dirhem olan bir köyü ya da evi gasbeden kimse burayı 70 sene kullansa ve böylece o mülkün değerinden daha fazla miktarda menfaatinden istifade etmiş olsa istifade ettiği menfaatlerin tamamını tazmin etmez. Çünkü bu adalet ve insaftan uzak olur. Din bunun bir benzeri ya da buna yakın bir hüküm getirmemiştir. Bunlar maddî malların men-faatleriyle ilgilidir. Hür kimselerin işgücü geçerli ve geçersiz akitlerle kullanıldığında ve bunun haricinde telef edildiği zaman tazmin edilir. Hür bir kimse hapsedildiğinde onun işgücü kullanılmasa da tazmin edilir mi? Tazmin edilmez, çünkü hür kişinin işgücü kendi elindedir, bunun başkasının eline geçmesi düşünülemez. Cinsel konulardaki menfaatler; geçerli ve geçersiz akitlerde, şüphe ile yapılan ilişkide ve zorla girilen ilişki neticesinde emsal mehirle tazmin edilir. Bunun dışında tazmin söz konusu değildir. Başkasıyla ilişkiye girmesine engel olacak şekilde bir kadım tutan kimsenin tazminat Ödemesi söz konusu değildir. |