|
Konu Başlığı: Osman b. Mazunun Kul Himayesini Bırakışı Gönderen: Sümeyye üzerinde 29 Ocak 2010, 15:18:46 Osman b. Maz´un´un Kul Himayesini Bırakışı Osman b. Maz´un, Velid b. Mugîre´nin himayesi altında yiyip içip rahatça yaşarken, Resûlullah (a.s.) ve ashabının ibtilâya uğradıklarını (belâlara maruz kaldıklarını)[100] ve bazılarının ateşle dağlandıklarını, kırbaçla dövüldüklerini görünce, düşünceye daldı. Kendisi için de, afiyette bulunma yer ine, ibtilâya uğramayı istedi:[101] "Vallahi, arkadaşlarımın ve ev halkının Allah yolunda uğradıkları türlü belâ ve işkencelere, bir müşrikin himayesi altında bulunarak benim uğramayışım, emniyet içinde bulunuşum, benim için büyük bir noksandır![102] Şaşılacak şey! Bir müşrikin himayesi altında nasıl bulunabilirim?! Allah´ın himayesi, daha şerefli, daha emniyetlidir!"[103] diyerek Velid b. Mugîre´nin yanına gitti. Velid b. Mugîre, o sırada, Mescid-i Haram´da bulunuyordu.[104] Osman b. Maz´un ona: "Ey Abduşşems´in babası![105] Ey amca![106] Ey amcamın oğlu![107] Sen beni himayene aldın![108] Güzelce de himaye ettin![109] Taahhüdünü yerine getirdin! Şu ana kadar senin himayen altında idim. Şimdi senin himayenden çıkıp Resûlullah (a.s.)ın yanına gitmek istiyorum ki, o ve ashabı, benim için örnektir![110] Artık, üzerimdeki himayeni sana iade ediyorum![111] Beni Kureyşlilerin içine götürüp üzerimdeki himayenden vazgeçtiğini bildirmeni istiyorum!" dedi.[112] Velid b. Mugîre: "Ey kardeşimin oğlu![113] Ne için himayemden çıkmak istiyorsun?[114] Yoksa, kavmimden[115] bir kimse sana işkence mi yaptı?[116] Veya küfür mü etti?[117] e Sana bir kimseden kötülük mü erişti"? [118] Yoksa, benim himayem sana yeterli olmadı mı?" diye sordu.[119] Osman b. Maz´un: "Hayır! Vallahi, bana ne bir kimse çatmış, ne de işkence yapmıştır.[120] Fakat, ben Yüce Allah´ın himayesinde bulunmaya razı oluyor, O´ndan başkasının himayesinde bulunmayı istemiyorum!"[121] diy erek ısrar edince,[122] Velid b. Mugîre: "Öyleyse, Mescid´deki toplantı yerine gidelim de, senin üzerinde bulunan himaye taahhüdümü orada bana açıktan iade ve red et-benim seni himaye edişimi orada açıklamış olduğum gibi!" dedi. Kalkıp Mescid´deki toplantı yerine gittiler.[123] O sırada Kureyşliler, her zaman olduğu gibi, toplu bir halde bulunuyorlar; ünlü şairLebid de onlara şiir okuyordu. Velid b. Mugîre, Osman b. Maz´un´un elinden tutup, Kureyşlilerin yanına vardı:[124] "Bu Osman b. Maz´un,[125] üzerinde bulunan himaye taahhüdümden vazgeçmem için ısrar edip bana galebe çaldı.[126] Himaye taahhüdümü bana red ve iade etmek üzere buraya geldi.[127] Sizi şahit tutarım ki, ben onu himaye etmekten vazgeçtim;[128] kendisi himayem altına girmeyi tekrar isteyinceye kadar!" dedi.[129] Osman b. Maz´un da: "Kendisine, üzerimdeki himaye taahhüdünü red ve iade ettiğim doğrudur. Gerçekten, ben onu ahdine vefakâr, himayesini de çok iyi buldum. Fakat, ben istedim ki, Allah´tan başkasının himayesinde bulunmayayım. Bunun için, onun üzer imdeki himayesini kendisine red ve iade ettim!" dedi ve oradan ayrıldı.[130] Kureyşlilerin oradaki meclislerine varıp oturdu. Şair Lebid, o sırada, Kureyşlilere şiir okuyordu ve: "İyi biliniz ki, Allah´tan başka, herşey bâtıldır" deyince, Osman b. Maz´un: "Doğru söyledin!" dedi. Lebid: "Her nimet de zaildir" deyince, Osman b. Maz´un: "Yalan söyledin! Cennet nimeti zevale ermez!" dedi.[131] Halk, Lebid´e yöneldiler ve: "Okuduğunu tekrarla!" dediler. Lebid ilk mısraı tekrar okuyunca, Osman b. Maz´un onu tekrar doğruladı. Lebid ikinci mısraı okuyunca da, Osman b. Maz´un onu tekrar yalanladı[132]. Bunun üzerine, Lebid: "Vallahi, ey Kureyş cemaatı! Sizin meclislerinizdekine böyle şeyler yapılmaz,[133] sövülmezdi.[134] Sizin meclisinizdeki,[135] hiç üzülmezdi.[136] Akılsızlık, sizin hal ve sânınızdan değildi.[137] Meclisinizdekini böyle üzmek âdeti, içinizde ne zaman çıktı?!" dedi.[138] Mecliste kiler "Bu, beyinsiz bir gençtir. Kavminin dinine aykırı tutum ve davranıştadır" dediler.[139] Mecliste bulunan asıl beyinsizlerden[140] bir adam,[141] Abdullah b. Ebi Mugîre,[142] Osman b. Maz´un hakkında, Lebid´e: "Bu, onun yanındaki beyinsizler içinde bir beyinsizdir! Kendisi bizim dinimizden ayrılmıştır. Sen, onun sözünden, kendine üzüntü verme!" dedi. Osman b. Maz´un onun akılsızlık isnadını kendisine red ve iade edince, iş büyüdü. O adam kalkıp[143] Osman b. Maz´un´un gözüne şiddetli bir şamar attı, onun gözünü gövertti.[144] Sa´d b. Ebi Vakkas da, sıçrayıp indirdiği bir yumrukla, Abdullah b. Ebi Mugîre´nin bumunu kırdı.[145] Velid b. Mugîre o sırada Osman b. Maz´un´un yakınında bulunuyor, yeğenine yapılanı görüyor,[146] hatta gülüyordu![147] Osman b. Maz´un´un çevresindekiler "Vallahi, ey Osman! Sen o koruyucu himayede kalsaydın, ondan istiğna göstermeşeydin, gözün bu musibete uğramazdı!" dediler. Osman b. Maz´un ise: "Allah´ın himayesi daha emin, daha şereflidir! Sağlam kalan gözüm de öbür kardeşinin uğradığı şeye uğramaya muhtaçtır. Bana, Resûlullah (a.s.) bir örnektir! Onun yanında bulunanlar da bir örnektir!" dedi .[148] Velid b. Mugîre: "Vallahi, ey kardeşimin oğlu! Eğer sen benim koruyucu himayemden müstağni davranmamış, himayemde kalmış olsaydın, gözün bu musibete uğramazdı!" dedi. Osman b. Maz´un: "Hayır! Vallahi, ey Abduşşems´in babası! Sağlam kalan şu gözüm de, Allah yolunda öbür kardeşinin uğradığı musibet gibi bir musibete uğramaya muhtaçtır! Ben senden daha aziz ve daha güçlü bir Zâtın himayesindeyim!" dedi. Velid b. Mugîre: "Gel, kardeşimin oğlu![149] İstersen ben seni tekrar himayeme alayım" dedi. Osman b. Maz´un: "Hayır!" dedi.[150] [100] İbn İshak, Kitâbu´l-mübtedâ ve´l-meb´as, c. 3, s. 158, Beyhakî, Delâilü´n-nübüvve, c. 2, s. 291, İbn Esîr, Usdu´l-gâbe, c. 3,s. 598, Heysemî, Mecmau´z-zevâid, c. 6, s. 34. [101] Beyhakî, Delâilü´n-nübüvve, c. 2, s. 291 , Zehebî, Târîhu´l-islâm, s. 188, Heysemî, Mecmau´z-zevâid, c. 6, s. 34. [102] İbn İshak, Kitâbu´l-mübtedâ ve´l-meb´as, c. 3, s. 158, İbn Esîr, Usdu´l-gâbe, c. 3, s. 598. [103] Belâzurî, Ensâbu´l-eşrâf, c. 1, s. 227, İbn Esîr, Kâmil, c. 2, s. 77. [104] İbn İshak, Kitâbu´l-mübtedâ ve´l-meb´as, c. 3, s. 158. [105] İbn İshak, Kitâbu´l-mübtedâ ve´l-meb´as, c. 3, s. 158, Ebu Nuaym , Hilyetü´l-evliya, c. 1 , s. 103, İbn Esîr, Usdu´l-gâbe, c. 3,s. 598, Ebu´l-Fidâ, el-Bidâye ve´n-nihâye, c. 3, s. 92. [106] Be yhak f, D el âil ü´n-nübüv ve, c. 2, s. 291 , Zehebî, Târîhu´l -İslâm, s. 1 88. [107] Heysemî, Mecmau´z-zevâid, c. 6, s. 34. [108] Beyhakî, Delâil, c. 2, s. 291, Zehebî, Târîhu´l-islâm, s. 188, Heysemî, Mecmau´z-zevâid, c. 6, s. 34. [109] Beyhakî, Delâil, c. 2, s. 291, Zehebî, Târîhu´l-islâm, s. 188, Heysemî, Mecmau´z-zevâid, c. 6, s. 34. [110] İbn İshak, Kitâbu´l-mübtedâ, ve´l-meb´as, c. 3, s. 158, İbn Esîr, Usdu´l-gâbe, c. 3, s. 598. [111] İbn İshak, İbn Hişam Sîre, c. 2, s. 9, Ebu Nuaym, Hilyetü´l-evliyâ, c. 1, s. 1 03, Ebu´l-Fidâ, el-Bidâye ve´n-nihâye, c. 3, s.92. [112] Beyhakî, Delâil, c. 2, s. 291, Zehebî, s. 188, Heysemî, c. 6, s. 34. [113] İbn İshak, Kitâbu´l-mübtedâ ve´l-meb´as, c. 3, s. 158, Ebu Nuaym, Hilye, c. 1, s. 103, Beyhakî, c. 2, s. 291 , Zehebî, s. 188, İbn Esîr, Usdu´l-gâbe, c. 3, s. 598, Zehebî, s. 188, Ebu´l-Fidâ, c. 3, s. 92, Heysemî, c. 6, s. 34. [114] E bu Nuaym, Hilyetü´l-evliyâ, c. 1, s. 103. [115] İbn İshak, İbn Hişam, c. 2, s. 9, Ebu´l-Fidâ, c. 3, s. 92. [116] İbn İshak, İbn Hişam, c. 2, s. 9, Ebu Nuaym, c. 1, s. 103, Zehebî, s. 188, Ebu´l-Fidâ, c. 3, s. 92, Heysemî, c. 6, s. 34,Halebî, İnsânu´l-uyûn, c. 2, s. 10. [117] Zehebî, Târîhu´l-islâm , s. 188, Heysemî, Mecma, c. 6, s. 34. [118] Belâzurî, Ensâbu´l-eşrâf, c. 1, s. 227. [119] Beyhakî, Delâil, c. 2, s. 291, Heysemî, c. 6, s. 34, Halebî, c. 2, s. 10. [120] Beyhakî, c. 2, s. 291, Zehebî, s. 188, Heysemî, c. 6, s. 34, Halebî, c. 2, s. 1 0. [121] İbn İshak, Kitâbu´l-mübtedâ, ve´l-meb´as, c. 3, s. 158-159, Ebu Nuaym, Hilye, c. 1 , s. 103, İbn Esîr, Usdu´l-gâbe. c. 3, s.593, Ebu´l-Fidâ, c. 3, s. 92, Halebî, c. 2, s. 10. [122] Beyhakî, Delâil, c. 2, s. 291, Zehebî, s. 188, Heysemî, c. 6, s. 34. [123] İbn İshak .Kitâbu´l-mübtedâ ve´l-meb´as, c. 3, s. 159, E bu Nuaym, Hilyetü´l-evliyâ, c. 1, s. 103, Beyhakî, Delâilü´n-nübüvve,c. 2, s. 291, İbn Esîr, Usdu´l-gâbe, c. 3, s. 598, Ebu´l-Fidâ, el-Bidâye ve´n-nihâye, c. 3, s. 92, Halebî, İnsânu´l-uyûn, c. 2, s. 10. [124] Beyhakî, Delâil, c. 2, s. 291, Zehebî, Târîhu´l-islâm, s. 188, Heysemî, Mecmau´z-zevâid, c. 6, s. 34. [125] İbn İshak, Kitâbu´l-mübtedâ ve´l-meb´as, c. 3, s. 159, Ebu Nuaym , Hilyetü´l-evliyâ, c. 1 , s. 103, İbn Esîr, Usdu´l-gâbe. c. 3,s. 598, Ebu´l-Fidâ, c. 3, s. 92, Halebî, c. 2, s. 10. [126] Beyhakî, Delâil, c. 2, s. 291, Zehebî, s. 188, Heysemî, Mecma, c. 6, s. 34. [127] İbn İshak, c. 3, s. 159, Ebu Nuaym, c. 1, s. 103, İbn Esîr, Usdu´l-gâbe, c. 3, s. 2, s. 599, Ebu´l-Fidâ, c. 3, s. 92, Halebî, c.2, s. 10. [128] Beyhakî, c. 2, s. 291, Zehebî, s. 188, Heysemî, c. 6, s. 34, Halebî, c. 2, s. 10. [129] Beyhakî, Delâil, c. 2, s. 291, Zehebî, s. 188, Halebî, c. 2, s. 10. [130] İbn İshak, c. 3, s. 159, Ebu Nuaym, c. 1, s. 103, İbn Esîr, Usdu´l-gâbe, c. 3, s. 599, Ebu´l-Fidâ, c. 3, s. 92, Halebî, c. 2, s.10. [131] İbn İshak,c.3, s.159,Ebu Nuaym, c.1, s. 103, Beyhakî, c. 2, s. 292, İbn Esîr,c.3, s.599,Ebu´l-Fidâ,c.3, s.92,Heysemî, c. 6, s. 34, Halebî, s. 10. [132] İbn İshak, Kitâbu´l-mübtedâ ve´l-meb´as, c. 3, s. 1 59, Beyhakî, Delâilü´n-nübüvve, c. , s. 292, İbn Esîr, Usdu´l-gâbe, c. 3,s. 599, Ebu´l-Fidâ, el-Bidâye ve´n-nihâye, c. 3, s. 92. [133] İbn İshak, c. 3, s. 159, İbn Esîr, Usdu´l-gâbe, c. 3, s. 599. [134] Belâzurî, Ensâbu´l-eşrâf, c. 1, s. 228. [135] İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c. 2, s. 10, Belâzurî, c. 1, s. 228, Ebu Nuaym, Hilyetü´l-evliyâ, c. 1, s. 103, Ebu´l-Fidâ, c. 3, s.92, Halebî, İnsânu´l-uyûn, c. 2, s. 10. [136] İbn İshak, İbn Hişam, c. 2, s. 10, Ebu Nuaym , Hilye, c. 1, s. 103, Ebu´l-Fidâ, c. 3, s. 92, Halebî, c. 2, s. 10. [137] Belâzurî, Ensâbu´l-eşrâf, c. 2, s. 10. [138] İbn İshak, İbn Hişam, c. 2, s. 10, Ebu Nuaym , c. 1, s. 103, Halebî, c. 2, s. 10. [139] Belâzurî, Ensâbu´l-eşrâf, c. 1, s. 228. [140] İbn İshak, Kitâbu´l-mübtedâ ve´l-meb´as, c. 3, s.1 59, İbn Esîr, Usdu´l-gâbe, c. 3, s. 599. [141] İbn İshak, İbn Hişam, c. 2, s. 10, Ebu Nuaym, c. 1, s. 103, Ebu´l-Fidâ, c. 3, s. 92, Heysemî, Mecmau´z-zevâid, c. 6, s. 34,Halebî, c. 2, s. 10. [142] Belâzurî, Ensâbu´l-eşrâf, c. 1, s. 228. [143] İbn İshak, İbn Hişam, c. 2, s. 10, Ebu Nuaym, c. 1, s. 103, Beyhakî, Delâil, c. 2, s. 292, Ebu´l-Fidâ, c. 3, s. 92, Halebî, c.2, s. 10-11. [144] İbn İshak, Kitâbu´l-mübtedâ, c. 3, s. 159, İbn Hişam, c. 2, s. 10, Belâzurî, c. 1, s. 228, Ebu Nuaym, c. 1, s. 103, Beyhakî,c. 2, s. 292, İbn Esîr, c. 3, s. 599, Ebu´l-Fidâ, c. 3, s. 92, Heysemî, c. 6, s. 34, Halebî, c. 2, s. 11. [145] Belâzurî, Ensâbu´l-eşrâf, c. 1, s. 228. [146] İbn İshak, İbn Hişam, c.2, s. 10, Belâzurî, c. 1 ,s. 228, Ebu Nuaym, c.1 , s. 104, Ebu´l-Fidâ, c. 3, s. 92, Halebî, c.2, s.11. [147] Belâzurî, Ensâb, c. 1 , s. 228, İbn Esîr, Kâmil, c. 2, s. 78. [148] İbn İshak, Kitâbu´l-mübtedâ ve´l-meb´as, c. 3, s. 159, İbn Esîr, Usdu´l-gâbe, c. 3, s. 599. [149] İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c. 2, s. 1 0, Ebu Nuaym, Hilyetü´l-evliyâ, c. 1, s. 104, Ebu´l-Fidâ, el-Bidâye ve´n-nihâye, c. 3, s.92-93, Heysemî, Mecmau´z-zevâid, c. 6, s. 34, Halebî, İnsânu´l-uyûn, c. 2, s. 11. [150] Beyhakî, Delâilü´n-nübüvve, c. 2, s. 292. M. Asım Köksal, İslam Tarihi, Köksal Yayıncılık: 2/26-31. |