๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => İslam Devletler Hukuku => Konuyu başlatan: Sümeyye üzerinde 22 Şubat 2011, 19:47:02



Konu Başlığı: Es Siyerül Kebîr şerhi
Gönderen: Sümeyye üzerinde 22 Şubat 2011, 19:47:02
C - Es-Siyerü'l-Kebîr Şerhi


 

es-Siyeru'1-Kebîr'in şerhine gelince, bunu da üç yıla yakın bir müddet içe­risinde bitirmiştir. Hepsini ezberinden yazmış ve bu arada İmam Muhammed'in kitabına bile müracaat etmemiştir. Ancak ne yazık ki İmam Muhammed'in kitabının aslı kaybolduğundan, Serahsînin ezberinin sıhhatini tesbit etme imkanımız olmamıştır. Yedinci asırda Dımaşk'te yaşayan Cemal el-Hasîrî'nin şerhi de kayıptır. Böylece hapiste tamamen hafızasına dayanarak onu rivayet eden Serahsî'nin nakli dışında İmam Muhammed'in metninden elimizde hiçbir şey yoktur. Ancak Serahsî'nin İmam Muhammed'den naklettiği metin hakkında şu noktalara dikkatleri çekmek isteriz:

1- Serahsi, İmam Muhammed b. Hasan'm görüşlerini rivayet ederken kullandığı senedi korumamış; onları hazfetmiş ve "Muhammed falandan zikretti ki.." yahut "Muhammed falandan rivayet etti ki.."demekle yetinmiştir.

2-  İmam Muhammed'in kendi görüşleri olduğuna inandığı yerlerde "Muhammed dedi ki" ifadesini kullanmıştır.

3- Serahsi, İmam Muhammed'in söylediklerini te'yid eden âyet ve hadisler getirir veya mağâziyle ilgili olaylar nakleder. Bazen görüşlerine muhalefet eder. İmam Muhammed, Ebû Hanîfe, Ebû Yusuf ve başkalarına muhalefet ettiği yerlerde onların görüşlerini açıklar.

4- Serahsî, metinde İmam Muhammed'in kitabının hepsini rivayet etmez. Hatta bazı bablan bile hazfeder. Mesela: Düşman esirlerin nesebini isbat babı" ile "dâru'l-harbte had cezası babı" arasında bir bab hazfettiğini zikreder ama hazfedilen babın ne olduğunu açıklamaz. Onun İçin nelerin atıldığını kesin olarak bilemiyoruz.[76]

5- İbarede anlatım zayıflığı ve uzunluk göze çarpmakta, bazen kapalılık ve nahiv kaidelerine aykırılık gibi durumlara Taslamaktayız. Bunun sebebi, Se­rahsî'nin ilk fakihler kadar arapçaya gereken önemi1 vermeyen müteahhir fakihlerden oluşu, Mâveraunnehir'de yaşaması ve yazdıklarını gözden geçirme imkanını bulamamasıdır.

6- Şerhinin mukaddimesinde, İmam Muhammed İle Kadı Ebû Yusuf ara­sındaki çekişmeyi gerçekten olmuş gibi rivayet eder. Halbuki böyle bir olay meydana gelmiş değildir. [77]




[76] Serahsî, bu kısmı Şarhûz-Ziyâdât isimli kitapta ayrıntılı olarak ele aldığı için atladığını belirtir, (bkz. Şerhu's- Siyeri'1-Kebîr, V/1850). Böyle bir ifadeye eserin başka yeşinde yer verilmemiş olması, Seriahsî'nin mümkün olduğu kadar eksiksiz bir şerh yaptığını göstermektedir. (Editör)

[77] İmam Serahsî, İslam Devletler Hukuku, Şerhu’s-Siyeri’l-Kebir, Eğitaş Yayınları: 1/25-26