1.HAFTA-EĞİTİM VE DİN EĞİTİMİ
* Din eğitimi: bir dinin öğretilmesi veya benimsetilmesine yönelik faaliyetlerin tamamıdır.
* Din eğitimi diğer anlamı: Din eğitimi faaliyetlerinin ne olduğu, nasıl olması gerektiği ve farklı ortamlarda nasıl öğretilebileceği gibi konularla bilimsel olarak uğraşan disiplindir.
* Din eğitiminin gelişimi ile sosyal bilimler arasında> doğrudan bir ilişki bulunmaktadır.
* Sosyal bilimlerin müstakil bir branş olması> 19. Yüzyıla dayanır.
* Din eğitiminin bilimsel disiplin olarak kullanımı> Türkiye’de müstakil bir disiplin olarak 1980’li yıllardadır.
   1. EĞİTİM
* Türkçede ‘eğitim’ sözcüğüne karşılık> ‘education’ sözcüğünü analiz edelim.
* Education Latince de ‘educare’ ve ‘educere’ sözcüklerine karşılık gelir.
* Educare: “öğreneni özel bir beceriyle meslekle donatmak için talim ettirmek” anlamına gelir. Bu beceri, genellikle fiziksel beceridir; bir mühendisin, bir ustanın el mahareti gibi.
* Eğitime educare yaklaşımı> öğrencileri hâlihazırda mevcut sisteme alıştırmayı tasarlayan bir yaklaşımdır ve sertifika, diploma ya da konuya çalıştığını gösteren bir belge vermek suretiyle bir vasfın kazandırıldığının yazılı onayı müfredatın olmazsa olmaz bir koşuludur. Oysa eğitime educere yaklaşımı, ilk başta bir yetkinleşme öğrencilerin hem dünyayı hem de kendilerini keşfetmelerine izin verme; pragmatik nedenle değil, kişi olarak fikirleri ve becerileri içkin olarak değerli olduklarından fikirleri izlemek ve becerileri geliştirmek anlamını içerir.
* Eğitilmiş insan denildiğinde kastedilen> insanın bilişsel yönden yetiştirilmesidir.
* N. Tozlu eğitim: “Eğitim bireyde entelektüel ve fiziki mükemmelliği meydana getirme gibi önemli bir anlam içerir.
* Başaran Türkçede, ‘eğitim’ kavramı: 1940’lardan beri, maarif, tedrisat, talim ve terbiye gibi sözcüklere karşılıktır.
* Terbiyeden kastedilen> bakma, besleme, büyütme, ilim, edep öğretme, talim, alıştırma, yetiştirme, edep…
* Maarif ve tedrisattan kastedilen> öğretim ve bilgilendirme;
* Talimden kastedilen> öğrenilenlerin hayata geçirilmesi.  
* Eğitim tanımında> bazen sosyolojik perspektif bazen psikolojik perspektif ön plandadır.
* Eğitimin sosyolojik ve sosyalleşme yönüne ağırlık veren> Durheim ve Dewey’in tanımları:
* E. Durkheim’e Eğitim; “Yetişkinlerin, sosyal hayat içerisinde henüz olgunlaşmamış olan gençler üzerinde yaptıkları etkilerdir. Eğitimin amacı> çocukta kendi birliği içinde hem politik toplumun hem de sosyal çevrenin kendisinden bekledikleri belirli fiziki, zihinsel ve ahlaki durumları ortaya çıkarmak ve geliştirmektir.”  
* J. Dewey Eğitim: “Yetişkin olmayanların, içinde yaşadıkları sosyal gruba katılımları ile ilgili gerçekleşen ve katılanların gelişim ve yönlendirmelerini garanti eden bir sosyal fonksiyondur.”
* Rousseau eğitim:“Doğuştan sahip olmadığımız ve yetişkin olarak kullandığımız her şeyi bize eğitim kazandırır.”
* Kant: insanı insan yapan> eğitimdir.
* Eğitim: Kültür değerlerinin şahsi aktarım süreci, idare süreci, şekillenme sürecidir.
* Türkiye’de yaygın kullanılan. Kabul gören tanım S. Ertürk Eğitim; “Bireyin davranışında kendi yaşantısı yoluyla ve kasıtlı olarak istendik değişme meydana getirme sürecidir.”
* Özakpınar Eğitim: “Eğitim ferdin idraklerinde, zihniyetinde, tutum ve değerlerinde, kabiliyet ve maharetlerinde bir gelişme ve değişme demektir. Her hakiki öğrenme insanın zihniyetinde, meselelere bakışında, değerlendirme tarzında, duygu ve zevklerinde, problemleri görme ve problem çözme kapasitesinde bir değişme meydana getirir.”
   2. DİN EĞİTİMİ
* Teorik bilim dallarından farklı olarak eğitim ve din eğitimi> uygulama boyutu ağırlıklı olan bir disiplindir.
* Din eğitimi disiplini ilahiyatla irtibatı fazla kurulup tanım yapılırsa> dini boyut ön plana çıkmaktadır.
* Eğitim bilimi: uygulama boyutu öne çıkan bir sosyal bilimler disiplinidir. Bir sosyal bilim olarak kullandığı metotların objektif ve evrensel nitelikte olması bir bilim dalı olarak kabul edilmesini kolaylaştırmaktadır.
* Belli bir din ve coğrafya ile sınırlı olmayan bir bilimsel disiplin olması için >bu niteliği önemlidir.  
* Din eğitiminin tanımına yönelik arayışlar>  bu disiplinin dinamik ve üzerinde daha fazla araştırma yapılması gereken bir bilim olduğunu gösterir.
* Yapılan bazı din eğitimi tanımlarında dini (veya İslami) eğitim ile din eğitiminin birbiriyle karıştırıldığı görülür. Oysaki dini eğitim: Eğitimin tamamının dini özellikli olmasına işaret ederken; din eğitimi, örgün ve yaygın eğitim içerisindeki din ile ilgili eğitim süreçlerine işaret etmektedir.
* S. Cebeci din eğitimi: “Kime neyi, nasıl, niçin öğretelim sorularına cevaplar arayan bu konuda hedefler, ilkeler metotlar ve teoriler geliştirmeye çalışan ayrı bir disiplindir.”
* H. Ayhan din öğretimi: “Dinin itikad, ibadet, muamelat ve ahlak konularının neler olduğunu bilmek, yeri gelince hatırlayarak söylemek, helal, haram vb. hakkında dinin hangi kuralları koyduğunu öğretmektir.”  
* H. Ayhan din eğitimi: “Dinin öğrettiği konulara inanmak, kabul etmek, o şekilde yaşamak vb. için yapılan çalışma”.
* K. Yavuz din eğitimi: “Din Eğitimi, objektif ve sistematik bir biçimde dini terbiye olaylarını araştıran, anlamaya, araştırmaya ve değerlendirmelerden sentezlere ulaşmaya çalışan ilimdir.”
* Ertürk eğitimde> Sürece önem verir.
* Din Eğitimi Bilimi konusunda müstakil çalışma yapan C. Tosun’a göre din eğitiminde esas kavram> eğitimdir.
* Din kelimesi; Eğitimi niteleyen ve alanını belirleyen bir kelimedir.                                                                       (2)                      
* C. Tosun Din eğitimi: “Bireyin dini davranışlarında kendi yaşantıları vasıtasıyla ve kasıtlı olarak istendik değişme meydana getirme denemeleri sürecini geçmişi, bugünü ve geleceği ile bilimsel metotları kullanarak betimlemeye,  açıklamaya ve kontrol altına almaya çalışan bilimsel disiplindir.”                                                                                
* C.Tosun> din eğitimi mi din öğretimi mi şeklinde bir kavram kargaşasının varlığına dikkat çekmektedir. Tartışmaların gereksiz olduğunu, eğitim ile öğretimin aynı şey olduğunu; ancak eğitimin öğretimi kapsadığını söyler.
   2.HAFTA - İSLAM EĞİTİM TARİHİ
* İslam Eğitim tarihi başlar >Hz. Muhammed’e İslamiyet’i tebliğ görevi verilmesi ile.
   İslam Eğitim Tarihinin dört ana dönemi vardır:
1) Hz. Peygamber Dönemi Eğitim, 2) Medrese Öncesi Eğitim, 3) Medrese Dönemi Eğitim 4) Modern Dönem
   1) Hz. Muhammed Döneminde Eğitim
* Hz. Peygamber’ esas görevi > insanlar arasında akıllara ve kalbe nüfuz ederek dini ve ahlakı tamamlamaktır.
* Hz. Muhammed’in peygamberlik görevi için kullandığı esas vasıta >eğitim ve öğretimdir.
* Hz. Peygamber >ilim öğrenmenin kadın ve erkek herkese farz olduğunu söylemiştir.
* Hz. Peygamber: “Beşikten mezara kadar ilim öğrenin”
* Cahiliye döneminde Arapların >ilim ve eğitim alanında fazla bir gelişme kaydetmedikleri görülür.
* İslamiyet’in zuhurunda Mekke’de okuma yazma bilenler >17-28 idi.
* O dönemde İnsanlar >hurma ağaçları, deri, kemik vb. materyallerin üzerine yazmaktaydı.  
* Mekke döneminde Müslümanlar baskı ve işkence altında oldukları için İslam eğitimi gizli olarak yapılmaktaydı. Bu konuda da en önemli yer >Erkam’ın evidir. Kur’an’ın yazılmasının gerekliliği, Müslümanları >kutsal kitabı yazma ve yazılanları da okuma gibi bir gayretin içine sürüklemiştir.
* Medine döneminde >yeni imkânlar çıkmıştır. 1) okuma yazmanın öğrenildiği >mahalle mektebi olan >“küttab” lardır.    2) cami ve mescitlerdir. Mescidi Nebevi gibi… >Bu camilerin işlevleri: ibadet, eğitim ve öğretim….
3)Mescid-i Nebevinin arka tarafındaki kapalı avlusunda >“Suffa” denilen yerde eğitim gerçekleştirilmiştir.
>Suffayı diğerlerinden ayıran özellik >buradaki sahabelerin yatılı olması ve eğitim-öğretimin en temel işleri olmasıdır.
   2. Medrese Öncesi Eğitim
> Küttablar, Camiler, Saraylar, Kitapçı Dükkânları…
Hz. Peygamber’den sonrası ile 11. Yüzyılın ortalarından medreselerin kurumsallaşmasına kadar geçen dönemdir.
   Medrese öncesi eğitim kurumları
* Küttablar: “sıbyan mektebi diyeceğimiz İslamiyet’ten öncede olan eğitim mekânlarıdır. Küttablar iki gruptur:  
1) İslam öncesi de var okuma yazma öğretmeye yönelik olandır.
2) Kur’an ve dini bilgileri de öğretmeyi hedefleyen kurumlardır. Okuma yazma öğretenlerin çoğu >gayri müslimdir.  
* Kuran ve İslam dini esaslarını öğreten küttablar İslamiyet’in ilk yıllarında >mevcut değildir.
* İmam Şafii: “(Şafi) Annem beni önce küttaba gönderdi, Kur’an öğrenmeyi bitirdikten sonra da camiye gittim”.
* İbn-i Haldun Mukaddime’sinden: “Çocuklara Kur’an-ı Kerimi öğretmek, dinin şiarlarından biridir. Kur’an ayetleri ve hadis metinleri, çocukların kalplerinde iman-akidenin yerleşmesine sebep teşkil ettiği için halk bunu benimsemiştir.
   Camiler:
   Camilerin aynı zamanda kültür merkezi olmasındaki temel faktör >eğitimin yeni dinin öğretilerini açıklayan, esaslarını, hükümlerini ve hedeflerini izah eden dini tedrisat olmasından kaynaklanır.
* Caminin fonksiyonu >ibadet, ilim, yargı, askerlik gibi amaçlarla kullanılmıştır.
*Suyuti, Kahire’deki Tolunoğlu Camiinde bilinen bütün ilimlerin okutulduğunu, Abdullatif Bağdadi de el-Ezher Camii’nde her gün öğle üzeri tıp dersinin okutulduğunu anlatmaktadır.  
   Saraylar:
   Elit eğitiminin yapıldığı yerdir. Halife, hükümdar ve üst düzey devlet yöneticilerinin saraylarında yapılan eğitimdir.  Özel bir eğitim programı vardı. Eğitim programı ise >eğitim alacak çocuğun babası tarafından tespit ediliyordu.
* Başlangıç olarak okuma yazma öğrenmeyi de içeren >ilköğretim seviyesinde verilen eğitimdir.    
* Müeddib >Sarayda ders okutan hocalara denir. Sıbyan mualli...
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın