Konu Başlığı: İşçi Çeşitleri Gönderen: Sümeyye üzerinde 17 Temmuz 2012, 11:41:05 C) İşçi Çeşitleri: 1) Özel İşçi (Ecîr-i Hâs) : Yalnız, bir gerçek veya tüzel kişiye çalışan kimsedir. Bugün bir sözleşmeyle ve ücret karşılığı çalışan fabrika, inşaat, tarım vb. işyerlerindeki işçilerle, memurlar bü gruba girer. Yapılan hizmetin özel veya kamu hizmeti niteliğinde olması sonucu etkilemez. Yalnız bir kişiye âit koyunları güden çoban, başkasının aracını kullanan şoförde bu statüye girer. İşverenin birden fazla olması, iş kapsamı sınırlandırıldığı için sonucu değiştirmez. Meselâ; bir köy halkı öğretmen, imam, müezzin ve köy çobanı tutsa, bunlar da «özel işçi» sayılır. Çünkü bu sayılanlar belirli işleri yapmakla yükümlüdür. Din görevlileri Şafiî, Malikî ve Hanbelî Mezheplerine göre İslâm'ın çıkışından, Hanefîlere göre ise m. 13. yüzyıldan itibaren emeğini ücret karşılığı kiralayan sınıf içinde yer almıştır [324] Özel işçi, sözleşme süresince başkası için çalışamaz. Çünkü kendisiyle akit yaptığı işverenin, belli süre onun iş gücünden yararlanma hakkı vardır. İzinsiz olarak başkasının işinde çalışır ve bu nedenle, kendi işvereninin işi eksik kalırsa, bu eksiklik ücretinden düşülür. Özel işçi hazır olur ve belirlenen süre dolarsa ücrete hak kazanır [325] [324] el-Kâsânî, Bedâyiu's-Sanâyi', c. IV, s. 184; el-Fetâvâ'l-Hindiyye, c. IV, s. 448; el-Mâverdî, Ahkâmü's-Sultâniyye, s. 210; İbn Kudâme, el-Muğnî, c. VI, s. 5, c, VII, s. 317; el-Mevsûatü'l-Fıkhiyye, c. I, s. 289, 295; Ali Haydar, a.g.e, c. I, s. 919; Mecelle mad. 423, 469, 570. [325] el-Merginânî, el-Hidâye, c. III, s. 245; Ali Haydar, a.g.e., e. I, s. 692 vd. Dr. Hamdi Döndüren Çağdaş Ekonomik Problemlere İslami Yaklaşımlar, İklim Yayınları: 146. |