hafiza aise
Wed 23 March 2011, 03:16 pm GMT +0200
22. İfaza (Ziyaret) Tavafından Sonra Hayız Olan Kadının Durumu
161. Hz. Aişe (r.anhâ)'dan rivayet edilmiştir:
"Peygamber (s.a.v)'in hanımı Safîye bint. Huyey hayız olmuştu. Bu durumu, Peygamber (s.a.v)'e anlattı. Bunun üzerine Peygamber (s.a.v): O, bizi (yolumuzdan) alıkoyacak mı?' buyurdu. Orada bulunanlar:
O, ifaza (ziyaret) tavan yapmıştı' dediler. Bunun üzerine Peygamber (s.a.v):
Öyleyse (o, bizi, yolumuzdan alıkoyacak) değildir' buyurdu. [596]
Bir rivayette, Hz. Aişe şöyle der:
Safiyye bint. Huyey, ifaza tavafını yaptıktan sonra hayız olmuştu.[597] Ben, onun hayız halini, Resulullah (s.a.v)'e anlattım. Bunun üzerine Resulullah (s.a.v):
O, bizi (yolumuzdan) alıkoyacak mı? buyurdu. Ben de:
Ey Allah'ın resulü! O, ifaza (ziyaret) tavafını yapmıştı ve Beyt ullah'ı tavaf etmişti. İfaza tavafından sonra hayız gördü' dedim. Bunun üzerine Resulullah (s.a.v):
Öyleyse yola çıkın1 buyurdu. [598]
Yine konu ile ilgili başka bir rivayet şu şekildedir:
Peygamber (s.a.v)'in hanımı Safiye bint. Huyey, Veda Haccında temiz iken ifaza tavafını yaptıktan sonra hayız görmüştü. [599] Yine diğer bir rivayette, Hz. Aişe şöyle der:
Peygamber (s.a.v), (Mina'dan) dönmek istediğinde, Safiyye, çadırının önünde üzgün ve kederli bir şekilde duruyordu. Bunun üzerine Peygamber (s.a.v), (ona):
Allah, haynın versin! Sen bizi (yolumuzdan) alıkoyacaksın?' buyurdu. (Sonra da) Safiyye'ye:
Sen, Nahr (Kurban bayramının birinci) günü, ifaza tavafını yaptın mıydı?' diye sordu. Safiyye'de:
Evet, (yaptım)' diye cevap verdi. Bunun üzerine Peygamber (s.a.v):
Öyleyse yola koyul' buyurdu.[600]
Yine konu ile ilgili başka bir rivayette, Hz. Aişe şöyle der:
Biz, Resulullah (s.a.v) ile birlikte hacdan başka bir şey zikretmeyerek Medine'den yola çıktık. Mekke'ye geldiğimiz zaman, Resulullah (s.a.v), bize, ihramdan çıkmamızı emretti. Nihayet Mina'dan memleketlere dağılma gecesi olduğu zaman, Safiye bint. Huyey hayız oldu. Bunun üzerine Peygamber (s.a.v):
Allah, hayrını versin! Ben onu ancak sizleri (yolunuzdan) alıkoyacağını sanıyorum' buyurdu. Sonra da Safiyye'ye:
Sen, Nahr (Kurban bayramının birinci) günü, ifaza tavafını yaptın mıydı?' diye sordu. Safiyye'de:
Evet, (yaptım)' diye cevap verdi. Bunun üzerine Peygamber (s.a.v):
Öyleyse yola koyul' buyurdu. Aişe der ki: Ben:
Ey Allah'ın resulü! Ben, (Mekke'ye geldiğimde) ihramdan çıkamadım (=umre yapamadım)' dedim. Resulullah (s.a.v):
Öyleyse Ten'îm'de umre yap' buyurdu.
Bunun üzerine (Aişe'nin) kardeşi Abdurrahman, Aişe ile birlikte Tenfm'e çıktı.
Aişe der ki: Umreyi tamamlayıp döndüğümüzde, Peygamber (s.a.v)'e gecenin sonunda (veda tavafı yapmak üzere Mekke'ye doğru) gittiği bir sırada kavuştuk. O, bana:
(Veda tavafından sonra Medine'ye hareket için) buluşma yerimiz, şu ve şu yer(de) olsun1 buyurdu. [601]
Yine bu hadise benzer başka bir rivayette şu ifade yer almaktadır:
Bunun üzerine Resulullah (s.a.v):
Galiba Safiyye, bizi, (yolumuzdan) alıkoyacak. Sizinle birlikte Beyt(ullah)'ı tavaf etmiş miydi?' diye sordu. Orada bulunanlar:
Evet, (yapmıştı)' dîye cevap verdiler. Resulullah (s.a.v):
Öyleyse yola çıksın' buyurdu. [602]
Bu rivayetler, Buhârî ile Müslim'in (naklettiği) rivayetlerdir. Yine Buhârî'nin konu ile ilgili bir rivayeti şu şekildedir:
"Bİz, Veda (Haccı) yılında Peygamber (s.a.v) ile birlikte hac yapmıştık. Nahr (Kurban bayramının birinci) günü ifaza tavafını yaptık. Bu tavafın ardından Safiyye bint, Huyey, hayız olmuştu. Peygamber (s.a.v), Safiy-ye'den; herhangi bir erkeğin, kendi hanımından isteyeceği şeyi istedi.
(Aişe der ki:) Ben:
Ey Allah'ın resulü! Safiyye, hayız olmuştur' dedim. Peygamber (s.a.v):
O, bizi (yolumuzdan) alıkoymuştur' buyurdu. Orada bulunanlar:
Ey Allah'ın resulü! Safiyye, Nahr (Kurban bayramının birinci) günü ifaza tavafını yaptı' dediler. Bunun üzerine Peygamber (s.a.v):
Öyleyse yola çıkın' buyurdu. [603]
Yine Müslim'in de bu hadis benzer bir rivayeti var. Fakat bu rivayet, (Hac Bölümü'nde değil de) başka bir bölümde geçmektedir.
Yine onun konu ile diğer bir rivayeti ise şu şekildedir:
Resülullah (s.a.v), Safiyye bint. Huyey'den bahsetmişti. Ona:
Safiyye, hayız oldu' denildi. Bunun üzewrine Resülullah (s.a.v):
Galiba o, bizi (yolumuzdan) alıkoyacak' buyurdu. Orada bulunanlar:
Ey Allah'ın resulü! Safiyye, tavafım yaptı' dediler. Bunun üzerine Resülullah (s.a.v):
Öyleyse (o, bizi, yolumuzdan alıkoyacak) değildir' buyurdu. (Hadisin ravisi) Urve der ki: Aişe dedi ki:
Eğer kadınlar, erkeklere bir faydası yoksa, erkekler kadınları neden önceden gönderiyorlar? Eğer onların dedikleri (gibi) olsaydı, Mina'da tavafını yapmış altı binden fazla kadının hayızh olarak bulunması gerekirdi.[604]
Ebu Dâvud ile Tirmizî, ilk baştaki rivayeti nakletmişlerdir. [605]
Nesâî ise, Buhârî ile Müslim'in (naklettiği) son rivayeti nakletmiştir. [606]
[596] Buhârî, Hayz 27, Hac 129, 145, Meğâzî 77; Müslim, Hac 382-387 (1211); Ebu Dâvud, Menâsik 84 (2003); Tirmizî, Hac 99 (943); Nesâî, Hayz 23; İbn Mâce, Menâsik 83 (3072, 3073), Ahmed b. Hanbel, 6/164, 202, 207
[597] İfaza (=ziyaret) tavafı, haccın rükunlarındandır. Bu tavafın sahih olabilmesi için, temiz olma hali şartür. İfaza tavafını yapmadan hayız gören bir kadın, temizlenip de ifaza tavafını yapmadıkça memleketine dönemez. Vasıta sahiplerinin, bu durumda kalan kadınlar için yolculuğu ertelemeleri üzerlerine vacip değilse de böyle bir iyiliği esirgemeleri uygun bir davranış değildir, (ç)
[598] Müslim, Hac 382 (1211)
[599] Müslim, Hac 383 (1211) 1645
[600] Müslim, Hac 387 (1211}
[601] Buhârî, Hac 151
[602] Buhârî, Hayz 27; Müslim, Hac 385 (1211)
[603] Buhârî, Hac 129
[604] Müslim'de bulunamamıştır. B.k.z. Muvatta, Hac 228 (ç)
[605] Ebu Dâvud, Menâsik 84 (2003); Tirmizî, Hac 99 (943)
[606] Nesâî, Hayz 23; Buhârî, Hayz 27; Müslim, Hac 385 (1211)
161. Hz. Aişe (r.anhâ)'dan rivayet edilmiştir:
"Peygamber (s.a.v)'in hanımı Safîye bint. Huyey hayız olmuştu. Bu durumu, Peygamber (s.a.v)'e anlattı. Bunun üzerine Peygamber (s.a.v): O, bizi (yolumuzdan) alıkoyacak mı?' buyurdu. Orada bulunanlar:
O, ifaza (ziyaret) tavan yapmıştı' dediler. Bunun üzerine Peygamber (s.a.v):
Öyleyse (o, bizi, yolumuzdan alıkoyacak) değildir' buyurdu. [596]
Bir rivayette, Hz. Aişe şöyle der:
Safiyye bint. Huyey, ifaza tavafını yaptıktan sonra hayız olmuştu.[597] Ben, onun hayız halini, Resulullah (s.a.v)'e anlattım. Bunun üzerine Resulullah (s.a.v):
O, bizi (yolumuzdan) alıkoyacak mı? buyurdu. Ben de:
Ey Allah'ın resulü! O, ifaza (ziyaret) tavafını yapmıştı ve Beyt ullah'ı tavaf etmişti. İfaza tavafından sonra hayız gördü' dedim. Bunun üzerine Resulullah (s.a.v):
Öyleyse yola çıkın1 buyurdu. [598]
Yine konu ile ilgili başka bir rivayet şu şekildedir:
Peygamber (s.a.v)'in hanımı Safiye bint. Huyey, Veda Haccında temiz iken ifaza tavafını yaptıktan sonra hayız görmüştü. [599] Yine diğer bir rivayette, Hz. Aişe şöyle der:
Peygamber (s.a.v), (Mina'dan) dönmek istediğinde, Safiyye, çadırının önünde üzgün ve kederli bir şekilde duruyordu. Bunun üzerine Peygamber (s.a.v), (ona):
Allah, haynın versin! Sen bizi (yolumuzdan) alıkoyacaksın?' buyurdu. (Sonra da) Safiyye'ye:
Sen, Nahr (Kurban bayramının birinci) günü, ifaza tavafını yaptın mıydı?' diye sordu. Safiyye'de:
Evet, (yaptım)' diye cevap verdi. Bunun üzerine Peygamber (s.a.v):
Öyleyse yola koyul' buyurdu.[600]
Yine konu ile ilgili başka bir rivayette, Hz. Aişe şöyle der:
Biz, Resulullah (s.a.v) ile birlikte hacdan başka bir şey zikretmeyerek Medine'den yola çıktık. Mekke'ye geldiğimiz zaman, Resulullah (s.a.v), bize, ihramdan çıkmamızı emretti. Nihayet Mina'dan memleketlere dağılma gecesi olduğu zaman, Safiye bint. Huyey hayız oldu. Bunun üzerine Peygamber (s.a.v):
Allah, hayrını versin! Ben onu ancak sizleri (yolunuzdan) alıkoyacağını sanıyorum' buyurdu. Sonra da Safiyye'ye:
Sen, Nahr (Kurban bayramının birinci) günü, ifaza tavafını yaptın mıydı?' diye sordu. Safiyye'de:
Evet, (yaptım)' diye cevap verdi. Bunun üzerine Peygamber (s.a.v):
Öyleyse yola koyul' buyurdu. Aişe der ki: Ben:
Ey Allah'ın resulü! Ben, (Mekke'ye geldiğimde) ihramdan çıkamadım (=umre yapamadım)' dedim. Resulullah (s.a.v):
Öyleyse Ten'îm'de umre yap' buyurdu.
Bunun üzerine (Aişe'nin) kardeşi Abdurrahman, Aişe ile birlikte Tenfm'e çıktı.
Aişe der ki: Umreyi tamamlayıp döndüğümüzde, Peygamber (s.a.v)'e gecenin sonunda (veda tavafı yapmak üzere Mekke'ye doğru) gittiği bir sırada kavuştuk. O, bana:
(Veda tavafından sonra Medine'ye hareket için) buluşma yerimiz, şu ve şu yer(de) olsun1 buyurdu. [601]
Yine bu hadise benzer başka bir rivayette şu ifade yer almaktadır:
Bunun üzerine Resulullah (s.a.v):
Galiba Safiyye, bizi, (yolumuzdan) alıkoyacak. Sizinle birlikte Beyt(ullah)'ı tavaf etmiş miydi?' diye sordu. Orada bulunanlar:
Evet, (yapmıştı)' dîye cevap verdiler. Resulullah (s.a.v):
Öyleyse yola çıksın' buyurdu. [602]
Bu rivayetler, Buhârî ile Müslim'in (naklettiği) rivayetlerdir. Yine Buhârî'nin konu ile ilgili bir rivayeti şu şekildedir:
"Bİz, Veda (Haccı) yılında Peygamber (s.a.v) ile birlikte hac yapmıştık. Nahr (Kurban bayramının birinci) günü ifaza tavafını yaptık. Bu tavafın ardından Safiyye bint, Huyey, hayız olmuştu. Peygamber (s.a.v), Safiy-ye'den; herhangi bir erkeğin, kendi hanımından isteyeceği şeyi istedi.
(Aişe der ki:) Ben:
Ey Allah'ın resulü! Safiyye, hayız olmuştur' dedim. Peygamber (s.a.v):
O, bizi (yolumuzdan) alıkoymuştur' buyurdu. Orada bulunanlar:
Ey Allah'ın resulü! Safiyye, Nahr (Kurban bayramının birinci) günü ifaza tavafını yaptı' dediler. Bunun üzerine Peygamber (s.a.v):
Öyleyse yola çıkın' buyurdu. [603]
Yine Müslim'in de bu hadis benzer bir rivayeti var. Fakat bu rivayet, (Hac Bölümü'nde değil de) başka bir bölümde geçmektedir.
Yine onun konu ile diğer bir rivayeti ise şu şekildedir:
Resülullah (s.a.v), Safiyye bint. Huyey'den bahsetmişti. Ona:
Safiyye, hayız oldu' denildi. Bunun üzewrine Resülullah (s.a.v):
Galiba o, bizi (yolumuzdan) alıkoyacak' buyurdu. Orada bulunanlar:
Ey Allah'ın resulü! Safiyye, tavafım yaptı' dediler. Bunun üzerine Resülullah (s.a.v):
Öyleyse (o, bizi, yolumuzdan alıkoyacak) değildir' buyurdu. (Hadisin ravisi) Urve der ki: Aişe dedi ki:
Eğer kadınlar, erkeklere bir faydası yoksa, erkekler kadınları neden önceden gönderiyorlar? Eğer onların dedikleri (gibi) olsaydı, Mina'da tavafını yapmış altı binden fazla kadının hayızh olarak bulunması gerekirdi.[604]
Ebu Dâvud ile Tirmizî, ilk baştaki rivayeti nakletmişlerdir. [605]
Nesâî ise, Buhârî ile Müslim'in (naklettiği) son rivayeti nakletmiştir. [606]
[596] Buhârî, Hayz 27, Hac 129, 145, Meğâzî 77; Müslim, Hac 382-387 (1211); Ebu Dâvud, Menâsik 84 (2003); Tirmizî, Hac 99 (943); Nesâî, Hayz 23; İbn Mâce, Menâsik 83 (3072, 3073), Ahmed b. Hanbel, 6/164, 202, 207
[597] İfaza (=ziyaret) tavafı, haccın rükunlarındandır. Bu tavafın sahih olabilmesi için, temiz olma hali şartür. İfaza tavafını yapmadan hayız gören bir kadın, temizlenip de ifaza tavafını yapmadıkça memleketine dönemez. Vasıta sahiplerinin, bu durumda kalan kadınlar için yolculuğu ertelemeleri üzerlerine vacip değilse de böyle bir iyiliği esirgemeleri uygun bir davranış değildir, (ç)
[598] Müslim, Hac 382 (1211)
[599] Müslim, Hac 383 (1211) 1645
[600] Müslim, Hac 387 (1211}
[601] Buhârî, Hac 151
[602] Buhârî, Hayz 27; Müslim, Hac 385 (1211)
[603] Buhârî, Hac 129
[604] Müslim'de bulunamamıştır. B.k.z. Muvatta, Hac 228 (ç)
[605] Ebu Dâvud, Menâsik 84 (2003); Tirmizî, Hac 99 (943)
[606] Nesâî, Hayz 23; Buhârî, Hayz 27; Müslim, Hac 385 (1211)