sumeyye
Sat 25 August 2012, 02:26 pm GMT +0200
48. Zekâtın Geçerliliği
1- Zekâtın Rüknü:
1- Zekâtın Rüknü:
Zekâtın rüknü, temliktir. Temlik, zekât malını mülkiyetten çıkarıp Allah'a, daha doğru bir ifade ile O'nun emrettiği yere, yani zekât ödeneceklere, özellikle fakire veya devlete vermektir. Böylece malikin zilyedliği, malı, fakire teslim etmesiyle sona erer. Mülkiyet fakir için, Allah'tan bir ihsan olarak fakirin olur. Mal sahibi, malı, fakire teslim ve temlikte, aslında, Allah'ın vekilidir. [645] Temlik, aynı zamanda zekâtın sahih olmasının şartıdır. Temlik, fakir bir kimseye malı bizzat vererek gerçekleşebileceği gibi, zekât tahsili ve dağıtımı ile ilgili kuruluşa, makbuz karşılığında teslim edilmesiyle de gerçekleşir. [646]
Zekât ödemede ibaha, yani yetimi, fakiri ve misafiri doyurmak caiz midir? [647]
a) Hanefi Mezhebine göre, zekât ödemede ibaha caiz değildir. Çünkü bu temlik özelliği taşımaz. Ancak, yiyecek veya giyecek maddesinin fakire verilmesi zekât yerine geçer. Zira böylece o kendi mülkünde tasarruf etmiş olacaktır.
b) Bazı zeydi hukukçuları;
1) Zekâta niyet,
2) Yiyeceğin aynının değişmemesi, uzun süre kalabilmesi,
3) Hepsinin değer taşıması,
4) Fakirin kabzetmesi (teslim alması) veya serbestçe tüketmesi,
5) Fakirin bunun zekât olduğunu bilmesi, şartlarıyla ibahanın caiz olduğu görüşündedir.
c) Ahmed b. Hanbel'e göre, mükellef, her ay zekât ödenebilen yakınlarının gıda masraflarını ödeyebilir ve bunu zekâtına mahsub yapabilir.
2- Zekâtın Sahih Olmasının Şartları:
Zekâtın sahih olması için, mükellefle, malla ve ödenecekle ilgili bazı şartların bulunması gerekir.
[645] Tevbe: 9/104.
[646] Kâsânî, BS, c. II, s. 39; Yavuz, İZM, s. 457.
[647] Ahmed b. Hanbel, Mesâil, s. 149, no: 552; Kardavî, FZ, c. II, s. 850; Kasani, c. II, s. 39.