sumeyye
Wed 22 August 2012, 12:55 pm GMT +0200
Zekât Statüsü:
I. İslâm Ülkesinde Bulunan Defineler:
A. Sahipsiz Topraklarda Bulunanlar:
1) Hanefî, Hanbelî, Şafiî Mezhebleri ile Malik'e göre, özel mülkiyette olmayan topraklarda bulunan bu çeşit defineler, % 20 üzerinden zekâta tâbi olur:
a) Hanefi, Şafiî ve Hanbelî Mezheblerine göre, bunun dışında kalan -emeğinin karşılığı olarak- bulana ait olur. [943] Hanbelî Mezhebine göre, definelerin, % 20'si zekâta tâbidir. Bunun harcama yeri de ganimette olduğu gibidir. Kalanı sahibine veya sahibi yoksa bulana ait olur. Kendi mülkü veya kamuya ait mülkte bulunan defineler % 20 zekâta tâbidir. [944]
b) Ebu Hanife'ye göre, define bulan kimse, bunu gizlemek veya açığa çıkarmakta serbesttir: Açığa çıkarınca zekâtını devlet tahsil eder veya mükellefin kendisine bırakır.
c) Maliki Mezhebine göre, sahipsiz yerlerde bulunan defineden, % 20 zekât alınmaz, tamamı bulana ait olur. [945]
İşlenmeyen veya sahibi bilinmeyen toprakta bulunan define -toprağın üstünde de bulunsa- % 20 zekâta tâbidir, kalanı bulana ait olur. [946]
İslâm ülkesine emanla (pasaportla) girip, hazine bulan harbi, bunun tamamını devlete teslim eder; aramayı izinli olarak yapmışsa, % 20 vergi öder, kalanı kendinin olur. [947]
[943] Cezîrî, Fame, c. I, s. 615.
[944] Hıraşî, age, c. II, s. 211.
[945] Hıraşî, age, c. II, s. 211.
[946] Kardavî, FZ, c. I, s. 434; Şehhate, age, s. 138-139; Tabbara, age, s, 339; Zeydan, age, s. 385.
[947] Şeybanî, Asl, c. II, a. 116.