sumeyye
Wed 23 February 2011, 10:10 pm GMT +0200
Yezidîlik
Haricîler arasındaki bölünmelerden meydana gelen, bu mezhebin İbadi kolundan ayrılmış olan ve İslâm inançlarından uzaklaştığı için İslâm mezheplerinden sayılmayan Yezid bin Ebu Enise el-Haricî'nin kurduğu bur mezheptir. Yezidîlere göre, Allah âhirzamanda bir acem (İranlı) peygamber gönderecek, ona gökten bir kitap indirecek ve onun getireceği şeriatla Hz. Muhammed'in şeriatını neshedecektir. Bu mezhebin bazı mensupları ayrıca, Hz. Ali'yi insan şekline bürünmüş tanrı kabul edip; Hz. Muhammed'in Tanrı olan Ali tarafından peygamber olarak dünyaya gönderildiğini kabul eder. Küçük veya büyük günah işleyenler müşriktir. Hz. Peygamberin peygamberliğini kabul eden ehl-i kitab mü'mindir.
Yezîdîler ilahî varlığın iyilik ve kötülük şeklinde ikiye ayrıldığını kabul eder. Tanrının iyiliği, şeytanın kötülüğü temsil ettiğine, Tanrı ile şeytan arasında sürekli bir çekişme bulunduğuna inanırlar. Bu çekişmeye, Tanrının başlangıçta kendisiyle eşit nitelikler taşıdığı halde, kıskandığı için şeytanı kutsal niteliklerden ve cennetten uzaklaştırmasının yol açtığını kabul ederler. Bundan dolayı, şeytana aşırı bağlılık gösterir ve onun gücünü arttırarak Tanrının gücünü alt edeceğini ileri sürerler. Melik Tavus adını verdikleri şeytanı yüceltirler. Kutsal kitapları Celde adını taşır. Yezîdîler bugün dağınık bir şekilde Halep ve Bağdad'da, Azerbeycan'da; Türkiye'de Garzan, Hasankeyf, Kurtalan, Beşiri'de yaşarlar. Toplam sayıları 400.000 kadardır. Yezîdîlik, Haricîler arasında Şii-Gulât (özellikle Sebe'iyye kolu) fikirlerinin bir karışımı olarak ortaya çıkmıştır.