meryem
Mon 20 December 2010, 10:47 am GMT +0200
II. Yasaklar
İntihar, vücudun uzuvlarından birini kesme ve şeklini bozma.Kendi elinizle kendinizi tehlikeye atmayın.[57].Birbirinizi öldürmeyin[58]Allah'ın yarattığı değiştirilmez[59]Allah'ın yarattığını bozmayı emredeceğim" (demişti). Kim Allah'ı bırakıp Şeytana uyar ve onu dost edinirse, apaçık ziyana uğrar.[60]
Yalan:
Yalan sözden sakının.[61]Yalan uyduranlar, yalnız Allah'ın âyetlerine inanmayanlardır. Yalancılar da onlardır.[62]
Nifak:
İnsanlar arasında öyleleri vardır ki, onların bu dünya hayatı hakkındaki sözleri hoşuna gider bunlar sözlerinin özlerine uyduğuna Allah'ı da şahit tutarlar. Halbuki O, düşmanların en amansızıdır. ...Böylesine cehennem yetişir. Cehennem ne kötü bir yataktır[63]
Fiilleri Sözlerine Uymamak:
"Siz Kitab't okuduğunuz halde, insanlara iyiliği emredip duruyor da kendinizi mi unutuyorsunuz? Aklınız başınızda değil mi (yahut Hakîkat'ten yoksun musunuz?)[64]Ey îmân edenler! Niçin yapmayacağınız şeyi söylüyorsunuz? Allah yanında en menfur olan şey, yapmayacağınız şeyi söylemektir.[65]
Cimrilik:
Her kim kendini öz nefsinin cimriliğinden kurtarırsa, işte murada eienler bunlardır.[66] Şeytan sizi fukaralıkla korkutur. Size cimriliği emreder. Allah ise size nez-dinden mağfiret ve bereket va'deder.,.[67].Çünkü Allah kendilerini beğenenleri, öğünenleri; cimrilik edenleri, herkesin cimri olmasını isteyenleri... sevmez.[68]
Îsraf:
(Malını) israf ile saçıp savurmaktan çekin. Çünkü israf ile mallarını saçıp dağıtanlar şeytanların kardeşleridir.[69];
Gösteriş:
"Mallarını âleme gösteriş olsun diye harcedenleri (Allah sevmez).[70] "Vay haline o namaz kılanların ki, kıldıkları namazın değerine aldırış itmezler. Gösteriş yapar onlar.[71]rurur:Yeryüzünde sallana sallana (kibirlenerek) yürüme! Çünkü Hak Teâlâ kibir taslay anları, kendilerini beğenenleri asla sevmez[72]Yeryüzünde azamet taslayarak yürüme! (Çünkü ne kadar gururlansan) yeryüzünü yaramazsın, uzanıp dağlan aşamazsın.[73]Zibir, öğünme, tafra:Şüphesiz Hak Teâlâ kibtrlenenleri sevmez.[74]"Kendilerini tezkiye edip duranları görüyor musun? (Onların kendilerini tezkiye etmeleri neye yarar?) Çünkü ancak Allah dilediğini tezkiye eder.[75]Sizi topraktan peyda ettiği zaman, siz analarınızın karnında döl halinde iken (her halinizi) en iyi bilen Allah'tır. Artık özünüzü temize çıkarmayın.[76]
Kudretiyle Veya Bilgisiyle Övünme
"Onlara iki adamı misâl getir: Biz onlardan birine iki üzüm bağı vermiş, bağlarım çepeçevre hurmalıklarla donatmış, iki bağ arasında da ekin yetiştirmiştik. İki bağın ikisi de mahsûllerini vermişti. Hiç bir meyvast eksik kalmamıştı. Bu iki bağ ortasında bir de ırmak fışkırtmıştık. (Bu bağ sahibinin) başka serveti de vardı. (Bir gün) arkadaşıyla muhavere esnasında, 'Ben senden malca daha zenginim, (çoluk çocuğum, maiyyetim, şerefim) senden çoktur, Onun için senden kuvvetliyim' dedi. (Sonra), bu adam (gururundan) öz canına zulmederek bahçesine girdi ve arkadaşına: 'Bu bağın hiç bir vakit harap olacağını, saatin de hulul edeceğini zannetmiyorum. Hattâ Tanrıma götürülecek olursam o zaman bunun yerine bundan daha iyisini bulurum' dedi. Arkadaşı onunla muhavere ederken dedi ki: 'Sen, seni topraktan, sonra da bir damla sudan yaratan, sonra seni tam bir adam yapan Allah'ı mı tanımıyorsun? Ben, o Allah'ın tanrım olduğuna (îtikât ederim) ve Tanrıma hiç bir şerîk koşmam. Sen bağına girdiğin zaman: 'Allah dilemiş, bana ihsan etmiş, bütün kuvvet ve kudret, yalnız Allah'ındır' demeliydin. Beni kendinden daha az mal, daha az evlât sahibi görüyorsan, belki tanrım, bana senin bağından (bahçenden) daha hayırlısını verir, senin bağının üzerine de gökten bir âfet indirir de orası dümdüz bir yere döner. (İçinde bir şey bitmez olur), yahut bağının suyu çekilir de onu arllk bulamazsın.[77](Kârûn) bu servet bana bilgim sayesinde verildi, dedi. (Kârûn) bilmn$r mu ki Hak Teâlâ daha evvel, kendisinden daha çok kuvvetli, daha çok tarafta\\i nice nesilleri helak etti?[78]Onlara peygamberleri en açık burhanlarla geldikleri zaman, kendi bugileri-ne dayanarak şımarmışlar, (peygamberlerle istihza etmişler), onları da istînzâla-nnın cezası sarmıştı.[79]
Bu Dünyaya Bağlılık:
"Sabah akşam Allah'a (duâ ve niyaz edip) rızâsını kazanmağa çalışanlarla beraber (bütün dünya meşakkatlerine) dişini sık, katlan, dünya hayatının süslerine kapılarak onlardan gözlerini ayırma.[80]"Onların içlerinden bir sınıfa, bu dünya hayatının zevk ve debdebesi olmak üzere bahşettiğimiz servete göz dikme! Biz onları denemek için bunları verdik. Tanrı'nın rızkı daha hayırlı, daha süreklidir.[81]
Hased Ve Tama':
"Yoksa onlar Allah'ın insanlara fazl u kereminden verdiği nimete mi hased ediyorlar? [82]Allah'ın bazılarınızı diğerlerine üstün kılmasını hasedle karşılamayın. Erkeklerin kazançlarından nasipleri olduğu gibi, kadınların da kazançlarından1 nasipleri vardır: Her muradınızı Allah'ın inayetinden dileyin.[83]
Faydasız Pişmanlık Veya Aşırı Sevinç:
Kaybettiğinize ve uğradığınız felâkete esef etmeyesiniz diye[84]Tâ ki elinizden çıkana tasalanmayasınız ve (Allah'ın) size verdiği Ües'foMnip şımarmayasınız.[85]
Fuhuş:
"Zinaya yaklaşmayın. (Zina), hayasızlıktır, (zina yolu), pek kötü bir yoldur.[86]
"Zâni İle zâniyeye, her birine yüzer kırbaç vurun.[87]
Îçki Ve Pis Şeylerin Kullanılması
"Ey îmân edenler! îçki de, kumar da, dikili taşlara (kurban kesmek) de, fal oklarım kullanmak da şeytanın kân olan murdar işlerden başka bir şey değildir. Bunlardan kaçının ki felah bulaşınız. Şeytan içki ve kumarla aranıza yalnız düşmanlık salmak, sizi birbirinize düşürmek, sizi Allah'ı anmaktan, namazı kılmaktan alıkoymak ister. O halde artık vazgeçiyorsunuz değil mi?[88]Onlar ki, yanlarındaki Tevrat'ta ve İncil'de yazılı gördükleri ümmî nebî olan Peygamber'e tabî olurlar, o Peygamber onlara iyiliği emreder, onları kötülükten nehyeder, tertemiz ve iyi olan şeyleri helâl, kötü ve zararlı olan şeyleri haram eder.[89]Allah, hayvanlardan yalnız öleni, kanı, domuz etini, Allah'ın nâmından başka bir nâm ile kesileni haram kılmıştır.[90]
Her Çeşit Kirlilik (Ahlâkî Veya Bedenî):
"Hak Teâlâ temizlenenleri sever.[91]Esvabını tertemiz tut! Kötülüğün (her çeşidinden) çekin![92]
Gayr-İ Meşru Kazanılmış Bir Malın Kullanılması:
"Ey îmân edenler! Mallarınızı aranızda bâtıl bahanelerle yemeyin! Karşılıklı rızâ ile yapılan ticaret başka [93]
"Birbirinizin mallarını sahte ve bâtıl sebeblerle aranızda yemeyin. İnsanların mallarından bir kısmını, bile bile haksız yere yemek için (mal davasıyla), rüşvetlerle, hâkimlere koşmayın.[94]Onlar ki, ribâ yerler, ancak şeytan çarpmasiyle çarpılmış gibi kalkarlar. Bunların böyle olmaları, 'ticâret ribâ gibidir' demelerindendir. Allah alımsatımı helâl ve ribâyı haram kıldı. Kim ki kendisine Tanrı'sından öğüt erişir de (ribâ yemekten) vazgeçerse, evvelce aldığı onundur. Onun işi Allah'a aittir. Kim (ribâ) ya dönerse, işte ateşlik olanlar onlardır. Ve onlar orada kalırlar. Allah ribâyı mahveder ve sadakayı nem'alandır ir.[95].Zengin olan, öksüz malının habbesine bile dokunmayarak istiğna göstersin. Fakir olan, meşru surette yesin. [96]Onlar ki öksüzlerin mallarını haksız yere yerler, karınları dolusu ancak ateş yerler. Onlar alevli ateşe sokulacaklardır.[97]Onlar ki, Allah'ın gönderdiği Kitab'ın (herhangi kısmını) ketmederler, bir kaç para mukabilinde onu ketmetmeğe razı olurlar, karınlarında ancak ateş yerler, kıyamet günü Allah onlarla konuşmaz, onları tathîr etmez. Onlar için acı azâb da vardır.[98]
Cariyelerinizi, dünya hayatının malı için fuhşa sevketmeyin.[99]
Kötü Yönetme:
"Allah'ın sizi başına diktiği mallarınızı aklı zayıf olanların eline vermeyin[100]
[57] el-Bakara 2/195.
[58] en-Nisâ 4/28.
[59] er-Rûm 30/30.
[60] en-Nisâ 4/119.
[61] el-Hacc 22/30.
[62] en-Nahl 16/105.
[63] el-Bakara 2/204-6.
[64] el-Bakara 2/44.
[65] Saff 61/2-3.
[66] el-Haşr 59/9.
[67] el-Bakara 2/268.
[68] en-Nisâ 4/36.
[69] el-lsrâ 17/26-7.
[70] en-Nisâ 4/37.
[71] el-Mâûn 107/4-7.
[72] Lokman 31/18.
[73] el-Isrâ 17/37.
[74] en-Nahl 16/23.
[75] en-Nisâ 4/48.
[76] en-Necm 53/32.
[77] el-Kehf 18/32-42.
[78] el-Kasas 28/78.
[79] el-Mü'min 40/83.
[80] el-Kehf 18/28.
[81] Tahâ 20/131.
[82] en-Nisâ 4/53.
[83] en-Nİsâ 4/31.
[84] Âl-iîmrân 3/153.
[85] el-Hadîd 57/23.
[86] el-Isrâ 17/32.
[87] en-Nûr 24/2.işlenen suça yüklenen bu cezadan başka, burada, bu ahlâkî çöküntü ile mücadele etmek için, Kur'ân-i Kerîm'in aldığı koruma tedbirlerini kısaca hatırlatalım;
1-Evliliğe teşvik (en-Nûr 24/32),
2-Bazı şartlarda, meşru bir başka eş almaya müsaade (en-Nisâ 4/3),
3-Kocasınm ve kendisine nikâh düşmeyenlerin dışında, kadınların uygun olmayan kıyafeti taşıma yasağı (en-Nûr 24/31; el-Ahzâb 33/59),
4-Kadmlann cazibesi karşısında kendini tutma emri (en-Nûr 24/30),
5-îsbatlanmamış herhangi bir skandal konusunda, her çeşit iftira yasağı ve bunun şiddetle cezalandırılması (aynı sûre, 4; 15-19; 23-25),
6-Hâne reisinin izni olmadan başkalarının evine girme yasağı (aynı sûre, 27-29),
7-Nİhayet, alkolizmin ilgâsı (nassm devamına bakınız).
Diğer taraftan, işaret edelim ki, Kur'an-ı Kerim'in bu ahlâk bozuklugun-dan söz ediş tarzı, onun bunu bir çeşit zamansız katliam olarak telâkki et-tiginİ göstermektedir. Bu bakımdan o, bunu ekseriya adam öldürme suçu-nun iki çeşidi arasına yerleştirmektedir. Bak meselâ (el-En'âm 6/151; el-isrâ 17/31-33).
[88] el-Mâide 5/93-94.
[89] el-A'râf 7/156.
[90] el-Bakara 2/173.
[91] et-Tevbe 9/109.
[92] el-Müddessir 74/4-5.
[93] en-Nisâ 4/28.
[94] el-Bakara 2/188.
[95] el-Bakara 2/275-6.
[96] en-Nisâ 4/5.
[97] en-Nisâ 4/9.
[98] el-Bakara 2/174.
[99] en-Nûr 24/33.
[100] en-Nisâ 4/4.