sumeyye
Fri 1 April 2011, 04:15 pm GMT +0200
Vekâletin Sıhhat Şartı:
Vekâletin sahih olabilmesi için müvekkilin tasarruf ehliyetine sahip olması ve tasarruflarından doğan hükümlerin kendisine bağlayıcı olması gerekir. Vekilin de yaptığı akde aklı eren ve o akdi yapmaya kastı bulunan bir kimse olması gerekir: Çünkü vekâlet vermek; kişinin bir başkasını kendisine nâib tayin etmesi ve ondan yardım istemesidir. Müvekkilin salahiyet vermesiyle vekil tasarrufda bulunma hakkına sahip olur ve yaptığı tasarruflardan doğan hükümler onu bağlar. Vekile verdiği tasarruf salahiyetinin sahih olabilmesi için, müvekkilin de tasarrufda bulunma ehliyetine sahip olması gerekir. Vekil icab ve kabulde müvekkilin yerine geçer. Şu halde vekilin de icab ve kabul ehliyetine sahip olması mecburidir. Bir kimse aklı ermeyen bir çocuğu veya bir deliyi vekil tayin ederse, bu vekâlet geçersizdir.
Bir kimse akıllı ve tasarrufa izinli bir çocuğu ya da böyle bir tasarrufa sahip bir köleyi yahut efendisinin izniyle kısıtlı bir köleyi kendisine vekil tayin ederse, caiz olur. Keza bir müslüman bir zımmîyi veya bir zımmî bir müslümam yahut bir müslüman müste'men bir harbîyi vekil tayin ederse; -açıkladığımız sebepden dolayı- caiz olur.
Sözünü ettiğimiz ihtiyaçtan dolayı, müvekkilin bizzat kendi başına yaptığı akidlerde bir başkasını \ekil tayin etmesi caizdir. Her çeşit hukuk dâvalarının ve haklarının alınması, verilmesi için vekil tayin etmek, anlattığımız ihtiyaçdan dolayı, caizdir: Çünkü bunu herkes bilmez. Bunun delili de şu meşhur hadîs-i şerîfdir: "Muhtemeldir ki, biriniz hüccetini diğer bazılarından daha iyi anlatır. " [2]
Hz. Ali (ra) kardeşi Akil ile kardeşinin oğlu Abdullah b. Cafer'i kendisine vekil tayin etmiştir. [3]
[2] Bu hadîsi Buharî, Müslim, Ebû Dflvud, Tirmizî, Neseî, îbn. Mâce, Mâlik ve Ahmed rivayet etmiştir
[3] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsılî, El-İhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayınları: 2/262-263.