sumeyye
Wed 2 November 2011, 04:20 pm GMT +0200
BÖLÜM: 5
VARISE (MIRASTAN PAY ALAN KIMSELERE) VASIYET YOKTUR
VARISE (MIRASTAN PAY ALAN KIMSELERE) VASIYET YOKTUR
2120- Ebû Umâme el Bahîli (r.a.)’den rivâyete göre, þöyle demiþtir: Rasûlullah (s.a.v.)’den iþittim veda haccýndaki hutbesinde þöyle buyurdu: “Allah her hak sahibine hakkýný vermiþtir, dolayýsýyla miras alana vasiyet yoktur. çocuk yataðýn sahibi olan erkek veya efendinindir. Zina edenin hakký mirastan mahrum edilmektir veya taþlanarak öldürülmektir. Ve onlarýn hesabý (sevap, ceza, baðýþlanma) Allah’a aittir. Her kim babasýndan baþkasýna intisab ederse yani baþka birine babam budur derse veya bir köle sahibinin dýþýnda baþka birisinin efendisi olduðunu iddia ederse kýyamete kadar Allah’ýn laneti=yani rahmetinden uzak kalmasýonun üzerinedir. Kadýn kocasýnýn evinden uzak kalmasý onun üzerinedir. Kadýn kocasýnýn evinde ancak kocasýnýn izniyle harcamada bulunabilir. Bu esnada Ey Allah’ýn Rasûlü! Kadýn kocasýnýn evinden bir fakire yiyecek de mi veremez? Denildi. Bunun üzerine Rasûlullah (s.a.v.), esasen mallarýmýzýn en deðerlisi odur buyurdu. Sonra þöyle devam etti: Ödünç alýnan her þey ödenecektir. Ödünç olarak verilen hayvan, aðaç, ve arazide sahibine geri verilecektir. Her türlü borç ta mutlaka ödenecektir. Kefil olan da borç ödenmezse o borcu ödeyecektir.” (Ebû Dâvûd, Vesâyâ: 1; Ýbn Mâce, Vesâyâ: 2)
ž Tirmizî: Bu konuda Amr b. Harîce ve Enes’den de hadis rivâyet edilmiþtir. Bu hadis hasen sahihtir. Bu hadis Ebû Umâme’den deðiþik yollarla da rivâyet edilmiþtir.
Ýsmail b. Ayyaþ’ýn, Iraklýlardan ve Hicazlýlardan tek baþýna rivâyeti pek saðlam deðildir. Çünkü onlardan münker hadisler rivâyet etmektedir. Þamlýlardan rivâyeti ise daha saðlamdýr. Muhammed b. Ýsmail bu konuda böyle söylemiþtir.
Tirmizî: Ahmed b. Hasan’ýn, Ahmed b. Hanbel’den þöyle naklettiðini iþittim: Ýsmail b. Ayyaþ’ýn durumu diðer münker hadisler aktaranlara göre daha iyidir. Diðerlerinin güvenilir kimselerden rivâyet ettiði münker hadisler vardýr. Abdullah b. Abdurrahman’dan iþittim þöyle diyordu: Zekeriyya b. Adiyy’den iþittim þöyle diyordu: Ebû Ýshâk el Fezarî þöyle diyor: Bakiyye denilen kiþilerin güvenilen kiþilerden yaptýklarý rivâyetleri alýn Ýsmail b. Ayyaþ’ýn ise gerek güvenilir gerekse baþka kimselerden yaptýðý rivâyetlerini almayýn. (Bakýyye: Ýsmail b. Ayyaþ’ýn dýþýndaki münker hadisler aktaran kimseler.)
2121- Amr b. Harîce (r.a.)’den rivâyet edilmiþtir. Peygamber (s.a.v.), devesinin üzerinde hutbe veriyordu ben de devenin boynunun altýnda idim. Deve geviþ getirip yutarken salyasý iki omuzun arasýna akmakta idi. O’ndan þöyle iþittim diyordu ki: “Allah her hak sahibine hakkýný vermiþtir. Dolayýsýyla miras alacak olana vasiyet yoktur. Çocuk, yataðýn sahibi olan erkeðe veya cariye ise efendisine aittir. zina edenin hakký mirastan mahrum edilmektir. Veya taþlanarak öldürülmektir. Kim babasýndan baþkasýna babam budur diye intisab ederse veya köle olan kimse kendi sahibinin dýþýndaki kimsenin efendisi olduðunu iddia ederse kendi öz babasýndan ve efendisinden baðlarýný koparýrsa Allah’ýn laneti onun üzerine olur. Allah bu tür kimselerin ne tevbesini kabul eder ne de günahtan kurtulmak için vereceði fidyeyi.” (Ebû Dâvûd, Vesâyâ: 1; Ýbn Mâce, Vesâyâ: 2)
ž Tirmizî: Ahmed b. Hasan’dan iþittim þöyle diyordu: Ahmed b. Hanbel þöyle dedi: Þehr b. Havþeb’in hadislerine aldýrmam.
Tirmizî: Muhammed b. Ýsmail’e Þehr b. Havþeb hakkýnda sordum. Güvenilir kimsedir fakat Ýbn Avn onun hakkýnda ileri geri konuþmuþ olup sonra Hilâl b. ebî Zeyneb ve Þehr b. Havþeb’den rivâyette bulunmuþtur. Tirmizî: Bu hadis hasen sahihtir.
BÖLÜM: 6
ÖLENIN BORCU VASIYETINDEN ÖNCE ÖDENMELIDIR
2122- Ali (r.a.)’den rivâyete göre: “Peygamber (s.a.v.), ölen kimsenin borcunun vasiyetten önce ödenmesine hükmetti. Halbuki siz Kur’ân’da vasiyeti borçtan önce okumaktasýnýz.” (Ýbn Mâce, Vesâyâ: 7)
ž Tirmizî: ilim adamlarýnýn çoðunluðunun uygulamasý bu hadise göre olup vasiyetten önce ödeme iþi borçtan baþlar.