hafiza aise
Sat 10 November 2012, 02:51 pm GMT +0200
ÜNİTE 10
1)Usul nedir?
C)Herhangi bir ilim daıyla alakalı bilgierin sistemli bir şekilde yerleştirilmesinde kullanılan belli esas ve metatlardır.
2)Tefsir usulü ilminin pratik olarak uygulanması hangi devirde başlamıştır ve tefsir usulünü ilk uygulayan kimdir?
C)Peygamber efendimiz devrinde başlamıştır ve ilk uygulayan peygamber efendimizdir.
3)Peygamber efendimiz hangi olay üzerine kur’anın kuran ile tefsirini yaparak tefsirin nasıl yapılması gerektiği konusunda dolaylı bir ilke ortaya koymuştur?
C)En’am suresi 82.ayet(iman edipte imanlarına herhangi bir zulüm bulaştırmayanlar var ya işte emniyet onlarındır.Ve onlar doğru yolu bulanlardır)indiğinde bu durum ashaba ağır gelmiş ve içimizde kendine zulmetmeyen kim var ki dediklerinde peygamberimiz:Durum sizin sandığınız gibi değil burada ki zulüm lokmanın oğluna dediğidir:”(evladım sakın)Allah’a şirk koşma !Doğrusu şirk gerçekten büyük bir zulümdür diye yine kurandan lokman suresinn 13.ayeti ile cevap vermiştir.
4)Birden fazla konuyu içeren eski kaynaklar arasında en kapsamlı ve faydalı eserler hangileridir?
C)Burhaneddin ez-Zerkeşi’nin el-Burhan fi ulumi’l-Kuran adı 4 ciltlik eseri ile es-Suyuti’nin el-İtkan fi Ulumi’l-Kuran adlı 2 ciltlik eseridir.
5)Ulumu’l-Kuran ve Usulü’t-Tefsir arasındaki fark nedir?
C)Ulumu’ı-Kuran:Geneldir:Ulumu’ı-Kuran, kuran ile ilgili tüm bilgi dallarını içinde toplayan geniş bir yapıya sahiptir.Nehyin çeşitlerinden edebi sanatlara,kuran yazılışına kadar kuranla ilgili birçok ilim dalını ihtiva etmektedir.Pratiktir.Kuranın anlaşılmasına dolaylı yoldan etkilidir.Anlaşılması için destekleyici bilgieri ihtiva eder.
Usulü’t-Tefsir:Özeldir:Tefsirle ilgili kural,kaide ve izahları içermektedir.Tefsirin sakıncaları,çşitleri,şartları ve kuralları,delaletin çeşitleri,tercüme tefsir usulünün konusudur.Metodolijiktir:kuranın anlaşılmasına doğrudan etkilidir.
6)Usulü’t-Tefsir deyimi kimden sonra kullanımaya başlanmıştır?
C)Şah Veliyyulah Dihlevi
7)Tefsir Usulü tarihine bakıldığında yapılan ilk alan çalışmaları hangileridir?
C)Nesh,Sebeb-i Nüzul,Kuranın faziletleri
8)Kuran ilmleri ve tefsir usulü sahasnda kaleme alınan ilk eser hangsidr?
C)Muhammed b.İdris eş-Şafi’nin er-Risale adlı eseridir.
9)Tefsir tarihinin en kapsamı ve ansiklopedik tefsiri hangi mukaddimedir ve müfessiri kimdir?
C)Camiu’l Beyan.Müfessiri Muhammed b.Cerir et-Taberi dir.
10)Taberi Camiu’l Beyan adlı mukaddimesinde hangi konuları ele almıştır?
C) a)Kuran ayetlerinin manalarının ifade yönünden peygamberimizin konuşmasının manalarıyla aynı olup bunun bir hikmete bağlı olması. b)Arapça ve diğer dilerde ortak kullanılan kelimeler.c)Kuranın kendisiyle indiği arap lehçeleri.d)Kuran cennetin 7 kapısından inmiştir hadisinin açıklanması.e)Kuran tefsirinin anlamını kavramak.f)Kuranın rey ile tefsir edilmesinin yasaklanmasıyla ilgili rivayetler.g)Kuran tefsirini öğrenmeye teşvik eden rivayeler,bu bağlamda sahabeden tefsir yapanlar.h)Kuranın tefsir edilmesine karşı çıkanların yanlış yorumladıkları bazı haberler.i)Öneki müfessirlerden tefsirleri beğenilen,övülen veya beğenilmeyip yerilen kimselerle ilgili rivayetler.k)Kuranın surelerinin ve ayetlerinin isimlerinin tefsiri hakkında.
11)Taberi’nin mukaddimesinde en geniş işlediği konusu hangisidir
?C)Kuranın kendisiyle indiği arap lehçeleri.
12)Taberi’ye göre arapça indirilen kuran bu dilin hangi lehçesindendir?
C)Taberi kuranın “seb’a ahruf”(yedi harf)üzere indirilmesi yedi lehçe üzere indirilmesi demektir görüşündedir.
13)Taberi kuran ayetlerini kaça ayırır?Bu yönden kimin sözüyle benzeşir?
C)3 guruba ayırır.Bunlar 1)manasını sadece Allah’ın bildiği ayetler 2)Rasulullahın açıklamasıyla anlaşılan ayetler 3)Arapçayı bilen herkesin anlayabileceği ayetler.Taberi bu tasnifiyle ıbn Abbas’ın rivayet edilen sözüyle arasında benzerlik vardır.Ibn Abbas’a göre 4 çeşit tefsir vardır 1)arabın arapçanın kendi dili olması hasebiyle bildiği tür 2)hiçkimsenn bilmemesinn mümkün olmadığı şeyler 3)Sadece Alimlerin bildiği tefsir 4)Yalnızca Allah’ın bildiği tefsir
14)Ibn Cerir’in naklettiği rey ile tefsir hakkındaki hadis hangisidir?
C)Kim kuran hakkında kendi görüşüyle bir şey söylerse cehennemdeki yerini hazırlasın.
15)Sahabeden tefsir yapanlar arasında kimler vardır?
C)Abdullah b.Mesud,Ali b. Ebi Talib,Ibn.Abbas
16)Endülüs tefsir tarihinin en özgün ve en etkili müfessirlerinden biri olan Ibn Atıyye’nin mukaddimesinn adı nedir?
C)el-Muharraru’l Veciz fi Tefsiri’l-Kitabi’’l-Aziz dir.
17)Ibn Atıyye’nin el-Muharraru’l-Veciz fi tefsiri’l-Aziz adlı eserinin konuları nelerdir?
C) 1)Peygamberden,sahabe ve alimlerden kura’an-ı Mecid’in fazileti ve ona bağlanıp tutunma şekli hakkında gelen rivayetler
2)Tefsirin fazieti onun kelimeleri hakkında konuşma irabına ve mana inceliklerine bakmayla ilgili rivayetler
3)Kuran tefsiri,ona teşebbüs edenler ve müfessirlerin dereceleri
4)peygamber’in(şüphesiz kuran 7 lehçe/harf üzere inmiştir.onu kolayınıza geldiği şekliyle okuyunuz)sözünün anlam
ı5)Kuranın toplanması,harekelenmesi,noktalanması,bölümlere ayrılması (tahzib,ta’şir)
6)Allahın kitabındaki kelimeler,lafızlar ve arapça dışındaki dillerin bununa alakası
7)Kuranın icazı konusunda alimlerin söylediklerine kısa bir bakış
8)İcaz ifade eden lafızlar9)Kuran,sure ve ayet hakkında açıklamalar.
18)Ibn Atıyye müfessirleri sıralarken ilk başa hz.ali’yi ve ıbn abbas’ı koymaktadır.Hz Ali’nin ıbn abbas için söylediği önemli söz nedir?
C)Ibn Abbas gaybe ince bir perdenin ardından bakar gibidir sözüdür.
19)Kuranın harekelenmesini kim emretmiştir?
C)Abdülmelik b. Mervan
20)Mealimü’t-Tenzil kimin mukaddimesidir?
C)Beğavi’nin dir.
21)Mealimü’t-Tenzil ne tefsiridir?
C)Rivayet tefsiridir
22)En kısa tefsir mukaddimesi kimindir?
C)Beğavi’nin mealimü’t-Tenzil mukaddimesidir.
23)Beğavi tefsirinin konularını fasl başlığı atında toplamıştır.Bu konular nelerdir?
C) 1)Kuranın ve onun öğretilmesiyle ilgili hadisle
r2)Kuranın okunmasının faziletiyle ilgili hadisle
3)Bilgisi olmadan kendi görüşüyle kuran hakkında söz söyleyen kişiyi uyaran hadisin çeşitli rivayetleri
24)el-Cami li-Ahkami’l-Kuran kimin eseridir?
C)Endülüs tefsirinin başka bir önemi siması olan Kurtubi’nin dir.
25)Kurtubi’nin el-Cami li-ahlami’l-Kuran adlı mukaddimesinin konuları nelerdir?
C) 1)Kuranın fazileti,onu okumaya teşvik,onu öğrenen,okuyan,dinleyen ve onunla amel edenin fazileti 2)Allah’ın kuranını okumanın keyfiyeti,onu okurken mekruh ve haram olan şeyler ve bu konuda ki ihtilaflar
3)Kuran ve ilim ehlinin riya vb.hususlardan sakındırılması
4)Kuran okuyanın dikkat etmesi,ihmal etmemesi gereken konular
5)Kuranın irabı,irab öğrenmeye teşvik ve uranı irabına uygun okuyanların sevabı
6)Kuran tefsirinin ve müfessirlerin üstünlüğü
6)Kuranı ezberleyen ve ona düşmenlık edenler
7)Kuran okuyan ve ezberleyenin ona karşı göstermesi gerekn saygı ve hürmet
8)Rey’e dayanarak kuran tefsir etme,buna kalkışmak ile ilgili tehditler ve müfessirlerin mertebeleri 9)Kuranın sünnetle tefsiri ve bu babda gelen rivayetler
10)Allah’ın kitabını ve Peygamberin sünnetini öğrenme ve anlama keyfiyeti,onunla amel edene işin kolaylaştırılacağı ile ilgili haberler
11)Kuran yedi harf üzere inmiştir.Onu kolayınıza geldiği gibi okuyun sözünün anlamı
12)Kuranın toplanması,hz Osman’ın mushafları yazdırması,onun dışındakileri yaktırması peygamber zamanında sahabeden kuranı ezberleyenler
13)Kuran surelerinin ve ayetlerinin düzenlenmesi,harekelenmesi,noktalanması,bölümlere ayrılması,harflerinin,cüzlerinin,kelimelerinin ve ayetlerinin sayısı
14)Sure,ayet,kelime ve harfin anlamları
15)Kuranın icazıyla ilgili nükteler,mucizenin şartları,mucizenin hakikati:Müfessir ilk olarak mucizeyi tanımlamakta ve 5 şartını şöyle sıralamaktadır a)Ona Allah’tan başkasının güç yetirememesi b)Adetin,olağanın dışında,üstünde olması c)Peygamberlik iddiasında bulunanın bununla Allah’ı şahit tutması d)Mucizeyi,mucizeyi isteyenin istediği şekilde gerçekleşmesi e)Kendisine mucize verilenin dışında bunu hiçkimsenn yapamaması.Kurtubi daha sonra 10 çeşit mucize olduğunu söylemekte ve bunu açıklamaktadır.
16)Kuran sureleri hakkında uydurulan hadisler konusunda dikkatli olunması 17)Kurana tan edenlere ve Hz Osman mushafına eksiklik ve fazlalık olduğu iddiasıyla karşı çıkanlara cevap olarak gelen deliller.
26)Hazin’in rivayet tefsirlerinden biri olan mukaddimesinin adı nedir?
C)Lübanü’t-Te’vil fi Meani’t-Tenzil dir.
27)Lübanü’t-Te’vil fi Meani’t-Tenzil adlı mukaddimenn konuları nelerdir?
C)1)Birinci bölüm kuranın okunmasının ve öğretilmesinin faziletiyle ilgilidir.Burada konuyla ilgili çeşitli hadisler ,kaynaklarak zikrederek nakletmektedir
2)İkinci böüm bilgisi olmadan kendi görüşüyle kuran hakkında söz söyleyen ve kendisine kuran verilipte okumayı adet edinmeyerek onu unutan kişi hakkındaki ikazla ilgilidir
3)Üçüncü bölüm kuranın toplanması,tertibi,yedi harf üzere inmesi hakkındandır.Bu kısım Hazin’in ele aldığı üç bölümün en hacmli olanıdır.
28)Allah’ın kitabının 4 ismi olduğunu söyleyen kimdir?Bu isimler hangileridir?
C)Ibn Cerir Taberi söylemiştir ve bu isimleri şöyle sıralamıştır:Kuran,Furkan;Kitap;Zikr
29)Tefsiru’l-Kur’ani’l-Azim kimin mukaddimesidir?
C)Ibn Kesir
30)Tefsiru’l-Kur’ani’l-Azim’in konuları nelerdir?
C)a)Müfessirin giriş cümlesi şudur:Alimlerin Allah’ın kelamının anlamlarını ortaya çıkarmaları,bunları tefsir etmeleri,bunları öğrenmeleri ve öğretmeleri gerekir.Al-i İmran suresinin 77.ve 187. Ayetlerini zikrederek ilmin gizlenmemesine dikkat çelmektedir
b)İkinci olarak tefsir yöntemleri konusuna girerek “Birisi ,tefsir yöntemlerinin en güzeli hangisidir?Şeklinde bir soru sorarsa cevap şudur”diyerek tefsirin dereceleri hakkında bilgi vermetedir.En iyi tefsirin kuranı kuranla açıklamak olduğunu söyler ve bunu şöyle açıklar:kuranda bir yerde kapalı bırakılan konu başka bir yerde açıklanmıştır.
c)Sadece rey ile yapılan tefsirin haram olması
d)Taberi’nin de ele aldığı gibi 4 çeşit tefsir olması konusu
e)Daha önce başka yerde görmediğimiz hangi surelerin medine de hangierinin mekke de indiği konususdur
f)Kuranda kaç kelime ve harfin bulunduğu meselesi
g)Kuranın bölümlere ayrılması(tahzib,teczie)
h)Sure ve ayet hakkında kısaca değinmiştir i)Kuranda yabancı kelime bulunup bulunmadığı meselesiyle mukaddimeyi tamamlar
31)Ibn Kesir 3 tür israiliyyat olduğunu dile getirmiştir.Bunlar nelerdir?
C)Makbul,merdud,meskutün anh
32)Nizamüddin Nisaburi kendine kimin eserini esas aldığını söylemiştir?
C)Fahrettin Razi’nin et-Tefsiru’l-Kebir
33)11 farklı konunun yer aldığı Ğaraibü’l-Kur’an kimin mukaddimesidir?
C)Nizamüddin Nisaburi’nin dir.
34)Nizamüddin Nisaburi’nin Ğaraibü’l-Kur’an mukaddimesinin konuları nelerdir?
C) a)1.mukaddime kuran okuma,kuran okumanın adabı,kıraat ihtilaflarının caiz oluşu ve meşhur kıraat imamlarının anlatılması hakkındadır
b)2.mukaddime Nahl suresinin 98.ayetine binaen euzü çekmenin mendup olduğu hakkındadır c)3.mukaddime bazı önemli konular hakkındadır deyip bunları şöyle sıralamaktadır: yedi kıraat mütevatirdir,şaz kıraatlerle namaz caiz değildir ve yedi harf meselesi.burada ele alınan en uzun konu yedi harf meselesidir.
d)4.mukaddime kuranın toplanmasıyla ilgilidir
e)5.mukaddime mushafı kuran,kitap,sure,ayet,kelime,harf vb.konulardır
f)6.mukaddime seb’i tıval,mesani,miun,tavasım,havamim,mufassal,müsebbihat vb.konulara ilgilidir g)7.mukaddime mushafta farklı yazılan kelimelerle ilgilidir
h)8.mukaddime vakfın çeşitlerini anlatmaktadır
i)9.mukaddime bazı önemli kavramların tanım ve muhtevaları hakkındadır
k)10.mukaddime Allah Teala’nın keamının kadim oluşuyla ilgilidir
l)11.mukaddime az lafızlardan çok hüküm çıkarmanın keyfiyeti hakkındadır
35)Nisaburi euzü de kaç rukûn olduğunu söylemiştir?
C)5 rukûn olduğunu sylemştir.
NOT:7-)Ğarâibü’l-Kur’an ve Rağâibü’l-Furkan konu başlığı altında Nisaburinin mukaddimesinde yer verdiği 7 kurra,isimleri,ravileri falan var çok uzun olduğu için yazamadım.İsteyen kitaptan bakabilir .Sayfa 253’te.
36)Nisaburi Ğarâibü’l-Kur’an da kaç farklı konu işlemiştir?
C)11 konu işlemiştr.
37)Rûhu’l-Meâni fî Tefsiri’l-Kur’an-i’l-Azîm ve’s-Sebi’l-Mesani kimin mukaddimesdir?
C)Mahmud Âlûsi’nin dir.
38)Mahmud Âlûsi Rûhu’l-Meâni adlı tefsirini faide başlığı altında 7 konuya ayıtmıştır.Bu konular nelerdir?
C) a)ilk bölüm tefsir ve tevil kelimelerinin anlamı,bu ilme olan ihtiyaç ve onun değer, hakkındadır b)2.bölüm müfessirin ihtiyaç duyduğu şeylerden rey ile tefsirin anlamından ehli tasavvufun kuran hakkındaki sözlerinin hükmünden oluşmaktadı
r c)3.bölüm Allah’ın kitabının isimleri hakkındadı
r d)4.bölüm kuranın Allah kelamı olup mahluk olmadığı hakkındadır
e)5.bölüm kuranın 7 harf üzere indirilmesi hakkındadır
f)6.bölüm kuranın toplanması ve surelerin düzenlenmesiyle ilgilidir.Burada konuyla ilgili tarihi bilgiler ve rivayetler tartışılmaktadır
f)7.bölümü kuranın icazı meselesi oluşturmaktadır.İlk olarak mutezilenin kuranın icazına bakışı ele alınmakta,bunun eleştirisi yapılmaktadır.
39)Âlusi kuranın yedi harf üzere inmesi konusunu çeşitli yönleriyle hangi eserinde ele almıştır?
C)el-Ecvibetü’l-Irâkiyye ani’l-Es’ileti’l-Îrâniyye.
40)Âlûsinin Rûhu’l Meani mukaddimesinin en uzun konusu hangisidir?
C)Mukaddimenin 4.bölümü olan kuranın allah kelamı olup mahluk olmadığı konusudur.
41)Âlûsi’nin önemli gördüğü,müfessirin bilmesi gereken ilimler hangileridir?
C) a)nahv ilmi
b)meani,beyân ve bedî ilimleri
c)Lügat ilmi:Arapça kelimelerin hükümlerinin bilinmesi
d)Hadis ilmi:mübhem,mücmel,nüzul sebepleri ve nesh gbi konular bununla bilinir
e)Kelam ilmi:Allah hakkında caiz,vacip,müstakil konular bununla bilinir
f)kıraat ilmi
42)Mukaddimeler içinde önemli bir yer tutan Tefsiru’l-Kur’âni’l-Azim tefsiri daha çok hangi adıyla bilinir?
C)Tefsiru’l-Menar
43)Tefsiru’l-Kur’ani’l-Azim(Tefsiru’l-Menar)’ın konuları nelerdir?
C) a)Tefsir denince kastettiği şeyin insanları dünya ve ahiret mutluluğuna götüren dini,kitabı anlamak olduğunu ileri süren Reşid Rıza bunun dışındakileri konuları ona bağlı olan veya onu öğrenmeye vesileler ve araç olarak değerlendirmektedir
b)Tefsirde çeşitli yönler vardır.Bunlar 1)Kelamullah’ın kendisinin dışındakilere olan üstünlüğü anlaşılsın diye kuranın üslüpları,anlamları ve içerdiği belegat çeşitlerine bakmak.Zemahşeri bu tür yöntem izleyenlerdendir 2)İrab 3)Kıssaları araştıranlar 4)Kuranın garîb,çok kullanılmayan ,anlamı bilinmeyen kelimelerini ele alanlar 5)İbadet,muamelat bunlardan hüküm çıkarma gibi şer’î hüküm çıkarmayla uğraşan tefsirler.Ebû Bekr ibn Arabi gbi müfessirler bu tür yazanlardandır 6)Kelami yönü ağır olan tefsirler.Razi’nin tefsiri bu yönüyle öne çıkmaktadır 7)Mev’ize,ahlak yönü ağır olanlar 8)İşari tefsir:Muhyiddin ibn Arabi’ye nispet edilen tefsir bu türdendirAslında o meşhur batıni Kaşani’ye aittir.On da Allah’ın dinine,yüce kitabına yakışmayan tefsirler vardır.
c)Tefsirin çeşitli dereceleri vardır.Bunun en altı herkesin genel olarak icmalen anladığı hususlardır.En üstünü anlamak şunlarla gerçekleşir:1)Kuranda ki kelimelerin teker teker hakiki manalarını anlamaktır 2)Bu işe meşgul olan kimse yüksek üslupları anlaması için üslup ilmini bilmesi gerekir 3)Toplumu,onun tarihini,bugününü,sosyolojik ve psikolojik durumunu bilmelidi(ilmü’l ahvâli ‘l beşer) 4)Bütün bir insanlığın doğruya ulaşmasının kuranla olduğunu bilmektir 5)Peygamberin ve ashabının hayatlarını bilmektir
d)Bu söylenenlerden tefsirin 2 kısım olduğu anlaşılr:Kuru,Allah’tan ve kitabından uzaklaştıran tefsir.İkincisi müfessirin sözden kastedileni akide ve hüküm konularında hikmeti anlamaya yönelmesidir
.e)Kıyamet gününde Allah’ın bize insanların kuran hakkındaki sözlerini değil bizi doğru yola ulaştırması için gönderdiği kitabını,nebisinin sünnetini soracaktır.
f)Allah tasavvurumuz neyse kuran tasavvurumuz da odur
.g)İslama giren herkes bütün müslümanların kardeşi olduğunu hissederdi.Onun ümmeti toplumu arap,iran,kıpti,türk ümmeti,toplumu değil islam ümmeti islam topluluğudır.
h)Son yıllarda( islam dünyasında yükselen milliyetçilik ten dolayı)arap olmayan müslümanlar kuranın kendi dillerine tercüme edilmesi,arapça olan kurandan müstağni olma çağrıları yapmaktadırlar.Sanıyorlar ki islam dili olmayan bir dindir
.i)Allah bize kuranı düşünmemizi,ondan dersler çıkarmamızı,onunla doğru yolu bulmamızı,namazımızda ne okuduğumuzu bilmemizi emretmiştir.Bunları birçok ayette vurgulamıştır.Bunlara bağlanmak bunları uygulamak ancak fasih arapçayı anlamakla olur.