Hadice
Sun 12 June 2011, 01:09 pm GMT +0200
8. Üçte Birden Az Vasiyet Etme
3200. “Bize Süleyman b. Harb rivayet edip (dedi ki), bize Hammâd b. Zeyd, İshak b. Suveyd'den, (O da) el-Alâ b. Ziyad'dan (naklen) rivayet etti ki,”
Babası Ziyad b. Matar vasiyet etmiş ve "vasiyetim, (daha faziletli oluşundan,) Basralıların fakihlerinin ittifak ettiği (miktardır!)" demişti. (El-Alâ demiş ki),
“Ben de (bunu onlara) sormuştum da onlar, beşte bir üzerinde ittifak etmişlerdi.”[37]
3201. “Bize Süleyman b. Harb rivayet edip (dedi ki), bize Hammâd b. Zeyd, İshak b. Suveyd'den, (O da) el-Alâ b. Ziyad'dan (naklen) rivayet etti ki;”
Bir adam Hz. Ömer İbnu'l-Hattab'a;
"Doğrusu benim mirasçım "kelâle"dir, (yani babasız çocuksuz biridir). Binaenaleyh, (malımın) yarısını vasiyet edeyim mi?" diye sormuş. O;
"Hayır" cevabını vermiş. Adam;
"Peki üçte birini?" demiş. O;
"Hayır" cevabını vermiş. Adam;
"O halde dörtte birini?" demiş. O;
"Hayır" cevabını vermiş. Adam;
"Peki, beşte birini?" demiş. O;
"Hayır" cevabını vermiş. Adam sonunda onda bire ulaşmış da Hz. Ömer;
"Onda biri vasiyet et" karşılığı vermiş.[38]
3202. “Bize Yala rivayet edip (dedi ki), bize İsmail, Âmir'den rivayet etti ki;” O şöyle demiş:
"Öncekiler beşte biri, altıda biri vasiyet ederlerdi. Üçte bir ise söz dinlemezin varabileceği son yerdir!"[39]
Ebû Muhammed (ed-Dârimî) dedi ki:
"Söz dinlemez" kelimesi ile "gemi azıya almış, binicisini artık dinlemeyen at" kastedilir.[40]
3203. “Bize Süleyman b. Harb rivayet edip (dedi ki), bize Hammâd b. Seleme, Humeyd'den, (O da) Bukeyr'den (naklen) rivayet etti ki;” O şöyle demiş:
Ben Humeyd b. Abdirrahman'a vasiyette bulunmuştum da, O şöyle demişti:
"Çocuğu olduğu halde (malının) üçte birini vasiyet eden bir adamın vasiyetini kabul edecek değilim!"[41]
3204. “Bize Kabîsa rivayet edip (dedi ki), bize Süfyân, Hişam'dan, (O) Muhammed b. Sîrîn'den, (O da) Şureyh'ten (naklen) haber verdi ki;” O şöyle demiş:
"Üçte biri (vasiyet etme) meşakkattir, son sınırdır; ama caizdir!"[42]
3205. “Bize Ubeydullah, İsrail'den, (O) Mansûr'dan, (O da) İbrahim'den (naklen) rivayet etti ki;” O şöyle demiş: "Onlara altıda biri (vasiyet etmek), üçte biri (vasiyet etmekten) daha sevimli gelirdi."[43]
[37] Sünenu Saîd, 1/107-108., Ebu Muhammed Abdullah b. Abdirrahman ed-Darimi es-Semerkandi (Abdullah Aydınlı), Sünen-i Darimi Tercüme Ve Şerhi, Madve Yayınları, Madve Ofset, İstanbul, 1996: 6/324
[38] Sünenu Saîd, 1/107; Kenzu'l-Ummâl, 16/622 (Sünenu Said'den). Ebu Muhammed Abdullah b. Abdirrahman ed-Darimi es-Semerkandi (Abdullah Aydınlı), Sünen-i Darimi Tercüme Ve Şerhi, Madve Yayınları, Madve Ofset, İstanbul, 1996: 6/324
[39] İbn Ebi Şeybe, 11/202; Sünenu Saîd, 1/109.
[40] Ebu Muhammed Abdullah b. Abdirrahman ed-Darimi es-Semerkandi (Abdullah Aydınlı), Sünen-i Darimi Tercüme Ve Şerhi, Madve Yayınları, Madve Ofset, İstanbul, 1996: 6/325
[41] İbn Ebi Şeybe, 11/201. Vasiyetin kabul edilip edilmemesi hakkında bkz. Istılahat-ı Fıkhıyye, 5/117., Ebu Muhammed Abdullah b. Abdirrahman ed-Darimi es-Semerkandi (Abdullah Aydınlı), Sünen-i Darimi Tercüme Ve Şerhi, Madve Yayınları, Madve Ofset, İstanbul, 1996: 6/325
[42] İbn Ebi Şeybe, U/201; Musannaf, 9/68; Sünenu Saîd, 1/109., Ebu Muhammed Abdullah b. Abdirrahman ed-Darimi es-Semerkandi (Abdullah Aydınlı), Sünen-i Darimi Tercüme Ve Şerhi, Madve Yayınları, Madve Ofset, İstanbul, 1996: 6/325
[43] İbn Ebi Şeybe, 11/203. Bkz. Musannaf, 9/67., Ebu Muhammed Abdullah b. Abdirrahman ed-Darimi es-Semerkandi (Abdullah Aydınlı), Sünen-i Darimi Tercüme Ve Şerhi, Madve Yayınları, Madve Ofset, İstanbul, 1996: 6/323-326