sidretül münteha
Sat 22 January 2011, 05:21 pm GMT +0200
13. Teyemmümü Bozan Şeyler
Abdesti bozan şeylerin teyemmümü de bozduğunda ittifak eden fıkıh âlimleri, kişinin aynı teyemmüm ile ikinci bir namazı kılmak istemesi ve teyemmüm ettikten sonra suyu bulması teyemmümü bozar mı, bozmaz mı diye iki mes'elede ihtilâf etmişlerdir. [29]
1. İkinci Namazı Kılmak:
İmam Mâlik: "Bir teyemmümle iki namaz kılınamaz, çünkü kişinin ikinci namazı kılmak isteyişi, teyemmümünü bozar", demiştir. Diğerleri bu görüşte ondan aynimi şiardır.
Bu ihtilâfın dayandığı temel iki şeydir. Biri, "Ey iman etmiş olanlar, namaza kalktığınızda..." [30] âyet-i kerimesi zahir olan mânâsında mıdır, yoksa "Uykudan namaza kalktığınızda" veyahut "Abdestsiz olarak namaza kalktığınızda" mânâsında olup âyetten bir kayıt hazfedilmiş midir, diye ihtilâf etmeleridir.
Ayetin zahir olan mânâsında olduğunu söyleyenler: "Ayet'in emrine göre, her namaza kalkıldığı zaman, abdest almak veya teyemmüm etmek lâzımdır. Abdestli olan kimsenin yeniden abdest almak zorunda olmadığı sünnet ile sabittir. Teyemmüm ise, hakkında herhangi bir delil bulunmadığı için, âyetten anlaşılan hükmü üzerinde kalmıştır. Binaenaleyh, buna göre; her namaz için yeniden teyemmüm etmek lâzım gelir", demişlerdir. Fakat imam Mâlik'in bir teyemmümle iki namaz kılınamayacağı görüşü buna dayandırılmam alıdır. Çünkü îmam Mâlik -Muvatta'mda Zeyd b. Eslem'den rivayet ettiği üzere- âyetten bir kaydın hazfedilmiş (kaldırılmış) olduğu görüşündedir [31].
İhtilâfın ikinci sebebi, îmam Mâlik'in her namaz vakti girdikçe suyu aramanın vücubunu benimsemesidir. îmam Mâlik'in görüşüne bunu sebep göstermek -yukarıda da geçtiği üzere- îmam Mâlik'in inanışına daha uygundur.
Suyu aramanın tekrarını vacip görmeyen ve âyetten bir kaydın hazf edildiği görüşünde olanlar ise, ikinci namazı.kılma isteğinin teyemmümü bozmadığına ve dolayısı ile bir teyemmümle birden çok namaz kılınabileceğini benimsemişlerdir. [32]
[29] İbn Rüşd Kadı Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüşd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayınları: 1/179-180.
[30] Mâide,5/6.
[31] Hanefi mezhebine göre, teyemmümle İstenildiği kadar farz ve nafile namaz kıhnabi-lir.
[32] İbn Rüşd Kadı Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüşd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayınları: 1/180-181.