sumeyye
Tue 4 September 2012, 02:45 pm GMT +0200
II. Tekbirlerdeki Eksiklik Ve Fazlalık: [502]
(a) Hanefî Mezhebine göre, imam, dörtten fazla tekbir alınca muktedî ona uymaz, selâm verene kadar bekler, böylece hepsinin namazı sahih olur. (Ebu Hanife’den başka bir nakle göre, beklemeyip, selâm verir.) İmam tekbirleri kasıtlı olarak eksik alırsa, hepsinin namazı bâtıl olur. Unutarak tekbirlerden biri alınmazsa, bu, namazdaki bir rekâtin eksikliği gibi kabul edilir, eksik tekbir tamamlanır.
(b) Şafiî Mezhebine göre, imam, tekbirleri dörtten fazla alınca muktedî ona uymaz, kalbiyle ayrılmaya niyet eder ve ondan önceselâm verir veya birlikte selâm vermek için imamı bekler, efdal olanı da bu son şekildir. İmam fazla tekbirde ellerini ardarda üç defa kaldırırsa kendinin, muktedî de onu beklerse hepsinin namazı bozulur. Tekbirleri kasıtlı olarak eksik yapınca hepsinin namazı bozulmuş ölür. Unutarak alınmayan tekbir, daha sonra telafi edilir.
(c) Malikî Mezhebine göre, imam, tekbirleri kasıtlı veya unutarak arttırınca, muktedîlerin onu beklemesi mekruhtur, hemen yalnız başına selâm verirler, böylelikle namaz sahih olur. İmam tekbirleri -bir mezhebe uyarak- dörtten eksik alınca, muktedîler ona uymaz, dörde tamamlar. Tekbirleri kasıtlı olarak eksik alırsa hepsinin namazı bozulur. Unutarak tekbir, eksik alınca, muktedîler subhanellah diyerek imamı uyarırlar, o da hemen onlara uyarak eksik tekbiri tamamlarsa namaz sahih olur, fakat hemen dönmez ve uyanmazsa muktedîler eksiği tamamlar, onlarınki sahih, imamın namazı ise bâtıl olur.
(d) Hanbelî Mezhebine göre, imam, tekbirleri arttırınca yedinciye kadar muktedîler ona uyar. Yediden fazlasındaysa imamı uyarırlar, ondan önce selâm veremezler, namaz sahih olur. Tekbirleri kasıtlı olarak eksik alırsa, hepsinin namazı bozulur. Unutarak eksik alınınca, selâm vermeyip imamı uyarırlar, hemen eksiği tamamlayınca, hepsinin namazı sahih olur. Ara uzar veya imam namaza aykırı bir davranışta bulunursa imamın ve ayrılmaya niyet etmediyse muktedîlerin de namazı bozulur.
(e) Hanefî hukukçu Züfer’e göre, beşinci tekbirde imama uyulur.
[502] Kâsânî, BS, c. I, s. 313; Cezîrî, Fame, c. I, s. 525; Merginânî, Hidâye, c. I, s. 92.