Tazminat

1. Tazminatı Gerektiren Sebebler:
 


Herhangi bir malın ceremesini (tazminatını) gerektiren sebebler ya o malı zorla almak, ya onu zayi etmek, ya zayi olmasına sebep olmak, ya da ona el koymaktır. Bunda ihtilaf yoktur. Fakat bir malın zayi olmasına yol açan bir davranışta bulunmak, o malın ceremesini gerektirir mi, gerektirmez mi diye ihtilaf etmişlerdir. Mesela: Bir kimse, içinde kuş bulunan bir kafesin ağzını açar ve kafesdeki kuş' da, kafesin ağzı açık bulunduğu için çıkıp uçarsa, imam Mâlik «Çıkması için kuşu ister kışkırtsın, ister kışkırtmasın, ceremesi ona lazım gelir» İmam Ebû Hanife «İster kışkırtsın, ister kışkırtmasın, ona bir şey lazım gelmez» demiştir. Bir kimsenin kazdığı kuyuya herhangi bir şe­yin düşüp zayi olması da bu kabildendir, tmam Mâlik ile îmam Şafiî, «Eğer adam, kuyuyu ihmal sayılacak bir biçimde açmış ise, kuyuya düşen şeylerin ceremesi ona lazım gelir. Yoksa gelmez» demişlerdir. îmam Ebû Hanife'nin usûlüne göre ise, kuyu sahibine bir şey lazım gelmemesi gerekir.

Bir şeyin ceremesinin lazım gelmesi için o şeyi bilerek zayi etmek de şart mıdır, değil midir diye ihtilaf etmişlerdir. En meşhur olan görüş şudur: Mallar, ister bilerek, ister yanlışlıkla zayi edilmiş olsunlar, ceremeleri lazım gelir.

Bir şeyi zayi eden kimseye o şeyin ceremesinin lazım gelmesi için, o kimsenin o şeyi kendi isteği ile zayi etmesinin şart olup olmadığında da ihti­laf etmişlerdir. İmam Şafiî'den geldiği bilinen görüş şudur: Kendisi bu şartı benimser. Bunun içindir ki, «Herhangi bir şeyi zayi etmeye mecbur olan kimseye de o şeyin ceremesi lazım gelir» demiştir. [2]


[2] İbn Rüşd Kadı Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüşd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayınları: 4/85.

Esselâmü Aleyküm. Bilgiler için Allah razı olsun kardeşim. Vesileniz ile bir çok bilgiler öğreniyoruz elhamdülillâh

Herhangi bir malı ya zorla almak yada zayi etmek tazminat gerektirir

Esselamu aleyküm.rabbim razı olsun bilgilerden kardeşim...