sumeyye
Sat 19 March 2011, 01:51 pm GMT +0200
Tağlib Hıristiyanlarının Cizyede Farklılıkları:
Beni Tağlib kabilesi hıristiyanlarından müslümanların verdiği zekâtın iki katı cizye olarak alınır. Onların kadınlarından da cizye alınır. Müslümanlardan alınan öşrün de iki katı onlardan alınır: Çünkü Hz. Ömer (ra) zekât bahsinde de anlattığımız gibi müslümanlardan alınan zakâtın iki katını cizye olarak ödemeleri hususunda onlarla anlaşma yapmıştır. Bu sebeple onların çocuklarından değil de, kadınlarından da cizye alınır. Çünkü zekâtı müslüman kadınlar da verirler ama müslüman çocuklar vermezler.
Cizye ve haraç hususunda bunların köleleri Kureyş köleleri gibidir: Çünkü yüklerini hafifletmek maksadıyla bu anlaşma Beni Tağlib kabilesi hıristiyanları ile yapılmıştır. Ancak köleleri bu anlaşmanın kapsamına dâhil değildirler. Görülmez mi ki; müslümanın kölesi hıristiyansa, ona da cizye vergisi tarhedilir. [110]
Cizye Ve Haracın Sarfedileceği Yerler:
Cizye ve haraç vergileri Beni Tağlib kabilesinden ve ahalisi sürgün edilen arazilerden elde edilen gelirler ve harbîlerin devlet reisine verdikleri hediyeler müslümanların işlerine sarfedilir: Çünkü bu savaşılmaksızın müslümanlara ulaşan bir maldır; müslümanların işlerine sarfedilmek üzere beytü'l male konulurlar.
Muharipleri, onların çocuk ve ailelerini doyurmak, açık mevzileri ve gedikleri kapatmak, köprüler yapmak; hâkimlerin, müderrislerin, âlimlerin, müftülerin ve zekât memurlarının yetecek miktarda maaşlarını vermek bu işler arasındadır: Gedikleri kapatmak, köprüler yapmak, umumî maslahatlardır. Yukarıda sayılanların maaşlarını vermeye gelince; bunlar müslümanlar için çalıştıklarından dolayı kendilerine yetecek miktarda maaş verilmesi gerekir.
Muhariplere gelince; bunlar İslâmm ve müslümanların zaferi, dinin kuvvet bulması ve Allah (cc) ın kelimesinin yüceltilmesi için harbettiklerinden dolayı; devlet reisinin ve müslümanların, bunlara ve bunların ailelerine yetecek miktarda geçimlik temin etmeleri gerekir. Geçimlikleri yeterli miktarda temin edilmezse, bunun için kazanç teminine uğraşırlar ve kendilerini harbe veremezler.
Hâkimlere ve diğerlerine gelince; bunlar kendilerini müslümanların işlerini görmeğe adamışlardır. Onların dâvalarını halleder, muhakemelerini beyan eder, Şeriatlerinin hükümlerini onlara öğretir, yaptıkları ve yapamadıkları fiillerin, söyledikleri ve söylemedikleri sözlerin ahkâmını, dinî ve dünyevî maslahatlarını onlara öğretirler. Bu onların en mühim ve en geniş çaplı maslahatlarıdır.
Yukarıda anılan kimselerin geçimlerini müslümanlar yeterince temin etmelidirler ki; bunlar da müslümanların işlerini görebilsinler. Geçiminin temin edilmesinde aslolan hâkimdir, müderristir, müftüdür. Bunların hanımları da örfe göre bunlara tâbi olduğu için, onların da geçimlerinin temin edilmesi gerekir. [111]
[110] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsılî, El-İhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayınları: 4/91-92.
[111] Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el- Mavsılî, El-İhtiyar Li-Ta'lîlî'l-Muhtar, Ümit Yayınları: 4/92-93.