hafiza aise
Mon 8 August 2011, 12:27 pm GMT +0200
3— Sütre[696] Yapması:
Allah Rasûlü (s.a.) duvara doğru namaz kılacağı zaman duvarla kendisi arasında bir koyun geçecek kadar açıklık bırakırdı. Duvardan uzak durmazdı. Aksine sütreye yakın olmayı emrederdi. Bir oduna, direğe yahut ağaca doğru namaz küacağı zaman o şeyi sağ yahut sol kaşı hizasına alır, tam karşısına almazdı.
Yolculukta ve açık alanda bulunduğunda yere bir hançer diker, ona doğru namaz kılardı. Böylece bu hançer, onun sütresi olurdu. Devesini enlemesine yatırıp ona karşı namaz kıldığı da olurdu. (Deve kalkıp giderse) semeri alıp diker ve onun art kaşına doğru namaz kılardı.[697]
Namaz kılacak kimsenin bir ok yahut değnek iie de olsa önüne sütre dikmesini, şayet bulamazsa yere çizgi çizmesini emretmiştir.[698] Ebu Da-vud diyor ki: Ahmed b. Hanbel'in; "Çizgi, hilâl gibi enlemesine oiacak" dediğini işittim. Abdullah da: "Çizgi uzunlamasına olacak" dedi. Değnek ise dimdik dikilir.
Önünde sütre yapacak birşey yoksa, sahih yolla nakledildiğine göre Hz. Peygamber'in (s.a.) namazını ''kadın, eşek ve siyah köpek" keserdi. Bu rivayet, O'ndan Ebu Zer[699], Ebu Hureyre[700] İbn Abbas[701] ve Abdullan b. Mugaffel'[702] tarafından sağlam yolla nakledilmiştir. Bu hadislerin çelişiği olan hadisler iki kısımdır: 1- Sahih, ama sarih {konuya delâleti açık) değil, 2- Sarih, ama sahih değil. Durumları böyle olan aykırı hadislerden dolayı bunlarla (yukarıda râvilerinin adları verilen sahih hadislerle) amel terkedilmez. Allah Rasûlü (s.a.), Hz.Âişe (r.anha) kıblesi tarafında uyurken namaz kılardı.[703] Herhalde böyle olması, namaz kılanın önünden geçen durumunda olmamasmdandır. Çünkü erkeğin, namaz kılanın önünden geçmesi haram olduğu halde önünde durması mekruh değildir. İşte bunun gibi kadının da durması değil, geçmesi namazı kesmektedir. En İyi bilen Allah'tır. [704]
[696] Sütre: Açık alanda namaz kılarken, önünden insan, hayvan vb. varlıkların geçmesi mümkün olan yerlerde namaz kılanın, namaz kıldığına alâmet olmak üzere secde edeceği yerin az ötesine diktiği değnek, mızrak vb, şey
[697] Buharî, 1/479.
[698] Ebu Davud, 689; İbn Mâce, 943. senedi zayıftır.
[699] Müslim, 510; Tirmizî, 338; Ebu Davud, 702; Nesâî, 2/63; İbn Mâce, 952. Ebu Zer anlatıyor: Allah Rasûlü (s.a.) "Herhangi biriniz namaza duracağı zaman eğer (semer/ kaşı gibi birşey de olsa önüne bir sütre, önünde eğer kaşı gibi birşey bulunmazsa onun namazını eşek, kadın ve siyah köpek keser. " buyurdu. Ebu Zerr'i dinleyen râvi diyor ki: "Ey Ebu Zer! Siyah köpeğin, kızıl köpekten, san köpekten ne farkı vardır ki?" diye sordum. "A yeğenim! Ben de senin gibi bunu Allah Rasuİü'ne (s.a.) sordum: Siyah köpek şeytandır, buyurdu" dedi.
[700] Müslim, 511; İbn Mâce, 950. Ebu Hureyre'nin rivayetine göre Allah Rasûlü (s.a.) buyurdular ki; "Namazı kadın, eşek ve köpek keser. Eğer kaşı gibi birşey bundan korur."
[701] Ebu Davud, 703; İbn Mâce, 949. tbn Abbas'm rivayetine göre Hz. Peygamber (s.a.):
"Siyah köpek ve aybaşılı kadın namazı keser" buyurmuştur. Ebu Davud diyor ki: Hadisi Şu'be merfû1 olarak rivayet etmiştir. Yani bu hadis Katâde'nİn öğrencilerinden yalnızca Şu'be tarafından Hz. Peygamber'in sözü olarak aktarılmıştır. Saîd ve Hişâm gibi diğer öğrencileri İse İbn Abbas'm sözü olarak (mevkuf) rivayet etmişlerdir.
[702] İbn Mâce, 951. Abdullah b. Mugaffel Hz. Peygamber'in (s.a.) "Namazı, kadın, köpek ve eşek keser" buyurduğunu aktarır. Ancak senedde zayıflık vardır.
[703] Buharı, 8/105; Müslim, 512 (270). Hz. Âişe'nin yanında namazı kesen şeyler olarak köpek, eşek ve kadın sayılınca Hz. Âişe: "Bizi eşeklere, köpeklere benzeniniz. Vallahi, ben Hz. Peygamber'in (s.a.) kıblesi tarafında divan üzerinde yatarken O'nun namaz kıldığını gördüm" dedi. Mâlik (Muvatta, 1/155, 156), Buharı (8/90) ve Müslim'in (504) rivayetlerine göre îbn Abbas şöyle anlatıyor: "Bir dişi eşek üzerinde geldim. O günler ergenlik çağıma yaklaşmıştım. Allah Rasûlü (s.a.) insanlara Mina'da namaz kıldırıyordu. Saflardan birinin Önünden geçtim; indim eşeği otlaması için salıverdim. Safa katıldım. Hiç kimse bundan dolayı bana bir şey demedi." Ebu Davud (719), Dârakutnî (s. 141) ve Beyhakî (2/178) Ebu Saîd'den rivayet ederler ki, Allah Rasûlü (s.a.): "Namazı hiçbir şey kesmez. Mümkün olduğunca önünüzden geçeni engelieme-ye çalışın. Çünkü o şeytandır." buyurdu. Bu hadis zayıfsa da Dârakutnî'nin (s. 141) Ebu Ümâme'den naklettiği: "Namazı hiçbir şey kesmez" şeklindeki hasen hadisle kuvvet kazanır. (Bk. Heysemî, Mecmau 'z-Zevâid, 2/62; Taberânî'nin Kebîr'mden naklen). Yine Dârakutnî'nin Ebu HureyreMen rivayet ettiği: "Kişinin namazını kadın, köpek ve eşek kesmez. Önünden geçeni mümkün olduğunca engelle." hadisi ve Enes'ten rivayet ettiği: "Namazı hiçbir şey kesmez" hadisi sayesinde güç kazanır. Bu şâhid hadisler birbirlerini takviye ederek bu hadise güç katarlar. Hafız İbn Hacer diyor ki: Saîd b.Mansûr, sahih isnâdla Hz. Ali, Hz. Osman, vs. sahabeden buna benzer ifadeleri, onların sözü (mevkuf) olarak rivayet etmiştir. Muvatta'da (1/156) sahih se-nedle rivayet edildiğine göre, Abdullah b.
Ömer: "Namazı, namaz kılanın önünden geçen hiçbir şey kesmez" derdi. Bu naslarda, sahabe ve onlardan sonra gelen ilim adamlarının çoğunluğunun, namaz kılanın önünden geçen hiçbir şeyin namazı kesmeyeceği yolundaki görüşlerini ispatlayan delil vardır. Bu görüş Hz.Ali, Hz. Osman ve İbn Ömer'in görüşüdür. Aynı zamanda İbnü'l-Müseyyeb, Şa'bî ve Urve gibi tabiîler; Mâlik, Sevrî, Şâfİî ve re'yciler (Ebu Hanife ve taraftarları) da bu görüştedirler. İmam Ahmed ise: "Siyah köpek namazı keser. Kadın ve eşek konusunda kalbimde bir tereddüt vardır" diyor.
[704] İbn Kayyim el-Cevziyye, Za’du’l-Mead, İklim Yayınları: 1/282-283.
Allah Rasûlü (s.a.) duvara doğru namaz kılacağı zaman duvarla kendisi arasında bir koyun geçecek kadar açıklık bırakırdı. Duvardan uzak durmazdı. Aksine sütreye yakın olmayı emrederdi. Bir oduna, direğe yahut ağaca doğru namaz küacağı zaman o şeyi sağ yahut sol kaşı hizasına alır, tam karşısına almazdı.
Yolculukta ve açık alanda bulunduğunda yere bir hançer diker, ona doğru namaz kılardı. Böylece bu hançer, onun sütresi olurdu. Devesini enlemesine yatırıp ona karşı namaz kıldığı da olurdu. (Deve kalkıp giderse) semeri alıp diker ve onun art kaşına doğru namaz kılardı.[697]
Namaz kılacak kimsenin bir ok yahut değnek iie de olsa önüne sütre dikmesini, şayet bulamazsa yere çizgi çizmesini emretmiştir.[698] Ebu Da-vud diyor ki: Ahmed b. Hanbel'in; "Çizgi, hilâl gibi enlemesine oiacak" dediğini işittim. Abdullah da: "Çizgi uzunlamasına olacak" dedi. Değnek ise dimdik dikilir.
Önünde sütre yapacak birşey yoksa, sahih yolla nakledildiğine göre Hz. Peygamber'in (s.a.) namazını ''kadın, eşek ve siyah köpek" keserdi. Bu rivayet, O'ndan Ebu Zer[699], Ebu Hureyre[700] İbn Abbas[701] ve Abdullan b. Mugaffel'[702] tarafından sağlam yolla nakledilmiştir. Bu hadislerin çelişiği olan hadisler iki kısımdır: 1- Sahih, ama sarih {konuya delâleti açık) değil, 2- Sarih, ama sahih değil. Durumları böyle olan aykırı hadislerden dolayı bunlarla (yukarıda râvilerinin adları verilen sahih hadislerle) amel terkedilmez. Allah Rasûlü (s.a.), Hz.Âişe (r.anha) kıblesi tarafında uyurken namaz kılardı.[703] Herhalde böyle olması, namaz kılanın önünden geçen durumunda olmamasmdandır. Çünkü erkeğin, namaz kılanın önünden geçmesi haram olduğu halde önünde durması mekruh değildir. İşte bunun gibi kadının da durması değil, geçmesi namazı kesmektedir. En İyi bilen Allah'tır. [704]
[696] Sütre: Açık alanda namaz kılarken, önünden insan, hayvan vb. varlıkların geçmesi mümkün olan yerlerde namaz kılanın, namaz kıldığına alâmet olmak üzere secde edeceği yerin az ötesine diktiği değnek, mızrak vb, şey
[697] Buharî, 1/479.
[698] Ebu Davud, 689; İbn Mâce, 943. senedi zayıftır.
[699] Müslim, 510; Tirmizî, 338; Ebu Davud, 702; Nesâî, 2/63; İbn Mâce, 952. Ebu Zer anlatıyor: Allah Rasûlü (s.a.) "Herhangi biriniz namaza duracağı zaman eğer (semer/ kaşı gibi birşey de olsa önüne bir sütre, önünde eğer kaşı gibi birşey bulunmazsa onun namazını eşek, kadın ve siyah köpek keser. " buyurdu. Ebu Zerr'i dinleyen râvi diyor ki: "Ey Ebu Zer! Siyah köpeğin, kızıl köpekten, san köpekten ne farkı vardır ki?" diye sordum. "A yeğenim! Ben de senin gibi bunu Allah Rasuİü'ne (s.a.) sordum: Siyah köpek şeytandır, buyurdu" dedi.
[700] Müslim, 511; İbn Mâce, 950. Ebu Hureyre'nin rivayetine göre Allah Rasûlü (s.a.) buyurdular ki; "Namazı kadın, eşek ve köpek keser. Eğer kaşı gibi birşey bundan korur."
[701] Ebu Davud, 703; İbn Mâce, 949. tbn Abbas'm rivayetine göre Hz. Peygamber (s.a.):
"Siyah köpek ve aybaşılı kadın namazı keser" buyurmuştur. Ebu Davud diyor ki: Hadisi Şu'be merfû1 olarak rivayet etmiştir. Yani bu hadis Katâde'nİn öğrencilerinden yalnızca Şu'be tarafından Hz. Peygamber'in sözü olarak aktarılmıştır. Saîd ve Hişâm gibi diğer öğrencileri İse İbn Abbas'm sözü olarak (mevkuf) rivayet etmişlerdir.
[702] İbn Mâce, 951. Abdullah b. Mugaffel Hz. Peygamber'in (s.a.) "Namazı, kadın, köpek ve eşek keser" buyurduğunu aktarır. Ancak senedde zayıflık vardır.
[703] Buharı, 8/105; Müslim, 512 (270). Hz. Âişe'nin yanında namazı kesen şeyler olarak köpek, eşek ve kadın sayılınca Hz. Âişe: "Bizi eşeklere, köpeklere benzeniniz. Vallahi, ben Hz. Peygamber'in (s.a.) kıblesi tarafında divan üzerinde yatarken O'nun namaz kıldığını gördüm" dedi. Mâlik (Muvatta, 1/155, 156), Buharı (8/90) ve Müslim'in (504) rivayetlerine göre îbn Abbas şöyle anlatıyor: "Bir dişi eşek üzerinde geldim. O günler ergenlik çağıma yaklaşmıştım. Allah Rasûlü (s.a.) insanlara Mina'da namaz kıldırıyordu. Saflardan birinin Önünden geçtim; indim eşeği otlaması için salıverdim. Safa katıldım. Hiç kimse bundan dolayı bana bir şey demedi." Ebu Davud (719), Dârakutnî (s. 141) ve Beyhakî (2/178) Ebu Saîd'den rivayet ederler ki, Allah Rasûlü (s.a.): "Namazı hiçbir şey kesmez. Mümkün olduğunca önünüzden geçeni engelieme-ye çalışın. Çünkü o şeytandır." buyurdu. Bu hadis zayıfsa da Dârakutnî'nin (s. 141) Ebu Ümâme'den naklettiği: "Namazı hiçbir şey kesmez" şeklindeki hasen hadisle kuvvet kazanır. (Bk. Heysemî, Mecmau 'z-Zevâid, 2/62; Taberânî'nin Kebîr'mden naklen). Yine Dârakutnî'nin Ebu HureyreMen rivayet ettiği: "Kişinin namazını kadın, köpek ve eşek kesmez. Önünden geçeni mümkün olduğunca engelle." hadisi ve Enes'ten rivayet ettiği: "Namazı hiçbir şey kesmez" hadisi sayesinde güç kazanır. Bu şâhid hadisler birbirlerini takviye ederek bu hadise güç katarlar. Hafız İbn Hacer diyor ki: Saîd b.Mansûr, sahih isnâdla Hz. Ali, Hz. Osman, vs. sahabeden buna benzer ifadeleri, onların sözü (mevkuf) olarak rivayet etmiştir. Muvatta'da (1/156) sahih se-nedle rivayet edildiğine göre, Abdullah b.
Ömer: "Namazı, namaz kılanın önünden geçen hiçbir şey kesmez" derdi. Bu naslarda, sahabe ve onlardan sonra gelen ilim adamlarının çoğunluğunun, namaz kılanın önünden geçen hiçbir şeyin namazı kesmeyeceği yolundaki görüşlerini ispatlayan delil vardır. Bu görüş Hz.Ali, Hz. Osman ve İbn Ömer'in görüşüdür. Aynı zamanda İbnü'l-Müseyyeb, Şa'bî ve Urve gibi tabiîler; Mâlik, Sevrî, Şâfİî ve re'yciler (Ebu Hanife ve taraftarları) da bu görüştedirler. İmam Ahmed ise: "Siyah köpek namazı keser. Kadın ve eşek konusunda kalbimde bir tereddüt vardır" diyor.
[704] İbn Kayyim el-Cevziyye, Za’du’l-Mead, İklim Yayınları: 1/282-283.