sidretül münteha
Tue 21 June 2011, 07:24 pm GMT +0200
Sû'u’l-Hıfz:
Kötü ezberleme manasınadır ve Metâ'in-i Aşere'den ravinin zabtıyla ilgili ta'n sebeplerindendir ve hatası doğru olarak ezberlediklerinden çok olmaktır.
Böyle bir kusur, bazen ravide devamlı olarak bulunur. Ne zaman rivayete kalkışsa yanılmak ihtimali söz konusudur, bu şekilde kötü ezberleyen bir ravi-nin rivayetine bazı alimler şâz adını vermişlerdir.
Kötü ezberleme bazen de yaşlanmak ve ihtilat sonucu hafıza kudretinden mahrum kalmak ve benzeri sebeplerle sonradan olur. Bunun gibi, ezberinden değil, kitaplarına bakarak rivayeti alışkanlık haline getiren bir ravinin kitabının yanması, su baskınına uğraması veya çalınmasından yahutta gözlerinin görmez olmasından sonra rivayette devam etmesinden de doğar.
İlk şekildeki bir kötü ezberlemek yüzünden ta'n edilen ravinin rivayeti merduddur. Bunda görüş birliği vardır. Önceleri sika iken ihtilat sonuncu olarak sû'u'l-hıfz durumuna düşen bir raviden rivayet edilen hadis, ihtilattan önce alındığı bilinirse makbul sayılır. Bilinmezse o da reddolunur.