melek24
Sun 5 July 2009, 06:04 pm GMT +0200
Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu, sigarada yılbaşından itibaren ''birleşik uyarı'' sistemine geçecek. Sigara içenler 1 Ocak 2010'dan itibaren hem yazı, hem de resimle uyarılacak.
Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu (TAPDK) Başkanı Mehmet Küçük, sigara içenlerin 1 Ocak 2010'dan itibaren hem yazı, hem de resimle uyarılacağını açıkladı.
Küçük, AA muhabirlerine yaptığı açıklamada, sigarada yılbaşında ''birleşik uyarı'' sistemine geçileceğini söyledi.
Buna ilişkin Kurul Kararının çıktığını kaydeden Küçük, söz konusu karar çerçevesinde sigara paketlerinde yazılı uyarıların yanı sıra, AB uygulamaları dikkate alınarak belirlenen 14 resmin de bulunacağını belirtti. Resim ve bunlara ilişkin uyarı yazılarının bütün sigara paketleri ile diğer tütün mamullerinde yer alacağını ifade eden TAPDK Başkanı, birleşik uyarı sistemi ile vatandaşların sigaranın zararları konusunda dikkatlerini çekmeye çalışacaklarını vurguladı.
Birleşik uyarı sistemi kapsamında sigara paketlerinin yeniden düzenleneceğini anlatan Küçük, şöyle devam etti:
''Kurul Kararında ana ilkeler belirlendi. Firmaların resimli uyarılarla ilgili Kurum'a yapacakları başvuru ve uygulamayla ilgili diğer hususlara ilişkin takvim de bir süre sonra yayımlanacak. Bu takvim ile birleşik uyarı için ne zaman ve nasıl başvuru yapılacağı da ortaya konacak. Firmalara, yeni düzenleme için bir zaman tanınacak. Ancak 31 Aralık 2009 tarihine kadar sigara ve diğer tütün mamulü üreticileri, sigara paketlerinde yazılı ve resimli uyarıya geçmiş olacak. Sigaralar bu şekilde üretilmeye başlanacak. 1 Ocak 2010'dan itibaren de yeni ürünler, birleşik uyarı sistemi kapsamında piyasaya sürülmüş olacak.''
-GEÇİŞ SÜRECİ-
TAPDK Başkanı Küçük, yazılı ve resimli uyarı sistemine ilişkin uygulama takviminde, daha önce üretilen, stoklarda bulunan sigaralar için de bir geçiş süreci tanınacağını bildirdi. Küçük, ''Bu şekilde, stoktaki sigara ve diğer tütün mamullerinin belirli bir zaman dilimi içinde satışına izin vereceğiz ve bunların eritilmesini sağlayacağız'' açıklamasında bulundu.
-RESİMLER ÖN YÜZDE YER ALACAK-
Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu'nun Tütün Mamullerinin Zararlarından Korumaya Yönelik Üretim Şekline, Etiketlenmesine ve Denetlenmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik'te değişiklik yapılmasını öngören Kurul Kararı ile sigara ve tütün mamullerinde yazılı uyarıdan sonra resimli uyarı da devreye girecek.
Resim ve yazılardan oluşacak birleşik uyarılar, piyasaya arzına izin verilen dumansız tütün mamulleri dışında kalan tüm tütün mamulü paketlerinin en çok görülebilen geniş ön yüzeyinde, yüzeyin üst seviyesinden kapak açım ya da bandrol bitim noktasından başlamak üzere yerleştirilecek.
Birleşik uyarılar, içerdiği metinsel veya görsel bileşenlere hiçbir şekilde müdahale etmeyecek biçimde genişliği 3 mm'den az ve 4 mm'den daha büyük olmayacak siyah sınır çizgisi ile çerçevelenecek.
Birleşik uyarılar, sınır çizgisi ile birlikte toplam yüzeyin en az yüzde 65'ini kaplayacak.
En çok görülebilen geniş ön yüzey, önden açılan sert paketlerde paketin açıldığı yüzeyi, yumuşak paketlerde ise en çok görülebilen yüzeylerden herhangi birini ifade edecek.
Farklı paket tiplerinde ise birleşik uyarının uygulanacağı en çok görülebilen geniş ön yüzey, başvuruların değerlendirilmesi sırasında Kurum tarafından belirlenecek.
Birleşik uyarılar yer aldığı yüzeyin üst köşesine paralel olacak şekilde ve yüzeyde bulunan diğer bilgiler ile aynı yönde konumlandırılacak. Bu uyarılar sabit ve silinemez olarak basılacak. Sigara dışındaki tütün mamullerinde de sökülemez nitelikte olması şartıyla yapıştırılabilecek.
Birleşik uyarılar, tütün mamulleri paketlerinin en çok görülebilen geniş ön yüzeyinde dönüşümlü olarak bulunacak.
Firmalar, üretim ve ithalat programlarını birleşik uyarılardan her birinin 14 aylık dönem içerisinde yüzde 5 ve yüzde 9 arasında ve mamullerin her bir çeşidinde ayrı ayrı görünmesini sağlayacak şekilde planlayıp, uygulayacak.
Birleşik uyarılarda mavi, kırmızı, sarı ve siyah renkler kullanılacak. Uyarıların metinsel veya görsel bileşenlerinin görünürlüğü, bandrol, pul, fiyat etiketi veya diğer unsurlarca engellenemeyecek.
Birleşik uyarılar, yer aldığı yüzeyde paketin açılması ile zarar görmeyecek şekilde yerleştirilecek.
Birleşik uyarılardaki metinler Türkçe olarak yazılacak, yabancı terimlere yer verilmeyecek, helvetica yazı tipiyle basılı olacak, ilk harf hariç küçük harf kullanılacak.
TAPDK, birleşik uyarı için 14 ayrı resim ve bunlarla ilgili uyarı yazısı belirledi. Firmalar, bu uyarı yazısı ve resimlerini sigara paketlerinde dönüşümlü olarak kullanacak.
-RESİMLİ UYARILAR ETKİLİ OLUYOR-
Bu arada Türkiye'de halen 180 farklı sigara paketi bulunuyor. Resimli uyarı uygulamasıyla birlikte bütün paketler değişecek, baskı silindirleri yenilenecek. Firmalarda her marka için TAPDK'dan ayrı ayrı onay alacak.
Belirli periyotlarda her bir markanın uyarı yazısı ve resimleri yenilenecek. Bu şekilde seçilen bütün uyarı yazısı ve resimler, sigara paketlerinde kullanılmış olacak.
Tiryakilerin sigara paketlerindeki resimlerle uyarılması yöntemi, İngiltere, Belçika ve Romanya gibi Avrupa ülkelerinin yanı sıra Brezilya, Tayland ve Singapur gibi ülkelerde de etkin bir şekilde uygulanıyor.
AB'nin de sigara paketlerinin üzerine uyarıcı resim konulması konusunda çeşitli standartları bulunuyor. Ancak söz konusu uygulama, ülkelerin kendi tercihlerine bırakılıyor. AB'nin bu konudaki emsal resimlerinin sayısı da 42'yi buluyor. Türkiye, bu resimler arasından seçtiği 14 resim ile sigara içenleri resimlerle de uyarmaya hazırlanıyor.
Araştırmalar, uyarıcı resim uygulamasının, sigarayı bırakmada yüzde 20 oranında etkili olduğunu ortaya koyuyor.